AB’nin Meta’nın kiÅŸiselleÅŸtirilmiÅŸ reklamlarına yasak getirme hazırlığı tartışmalara neden oldu
Avrupa BirliÄŸi’nin (AB), sosyal medya ÅŸirketi Meta’nın, kullanıcıların “açık rızası” olmaksızın kiÅŸiselleÅŸtirilmiÅŸ reklam gösteremeyeceÄŸine yönelik kararı tartışmaları beraberinde getirdi.
AA muhabirinin derlediği bilgiye göre, kişisel verileri toplama ve işleme yöntemleriyle reklam modelleri tartışma konusu olan teknoloji devi şirketler, ulusal otoriteler tarafından da kullanıcı mahremiyeti açısından yakından izleniyor.
Son olarak AB’de kiÅŸisel verilerin korunmasından sorumlu Avrupa Veri Koruma Kurulunun (EDPB), Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi dijital platformları bünyesinde bulunduran Meta’nın, kullanıcı onayı almadan kiÅŸiselleÅŸtirilmiÅŸ reklam gösteremeyeceÄŸine hükmetmesinin kullanıcılara ve ÅŸirkete etkilerinin ne olacağı tartışılıyor.
Ussal Danışmanlık Yönetici Ortağı Ussal Şahbaz, AA muhabirine, Facebook, Instagram gibi platformların reklam modelinin, kullanıcıların dijital ikizini yaratmaya ve ona yönelik reklam göstermeye yönelik olduğunu söyledi.
Bu modelin geçen yıl Apple’ın getirdiÄŸi bazı kısıtlamalarla ciddi sekteye uÄŸradığını anımsatan Åžahbaz, “Apple kendi telefonlarından kiÅŸilerin takip edilmesini kısıtlamıştı. Bu da Facebook’un gelirlerine darbe vurmuÅŸtu. Zaten bu sene Facebook’un hisse senedi deÄŸerinin de ciddi bir ÅŸekilde düştüğünü gördük. Åžimdi de EDPB’nin kiÅŸiselleÅŸtirilmiÅŸ reklam gösterebilmek için kullanıcıların açık rızasını alma ÅŸartını getirmesi, birçok kullanıcının reklamları engelleyebilmesi için fırsat olacak.” dedi.
Åžahbaz, bu kararla birlikte kullanıcılar konum ve tarayıcı geçmiÅŸi gibi bilgileri sosyal medya platformlarıyla paylaÅŸmaya onay verse bile bu verilerin reklam amaçlı kullanılması için ayrı bir onay alınması gerektiÄŸine iÅŸaret ederek, EDPB’nin kararının Ä°rlanda’daki ulusal otorite tarafından nasıl uygulanacağının da beklendiÄŸini bildirdi.
KiÅŸisel verilerin mahremiyetinin Avrupa’da en önemli konular arasında yer aldığına dikkati çeken Åžahbaz, şöyle konuÅŸtu:
“Birçok kiÅŸinin burada rıza vermemeyi tercih edeceÄŸini öngörebiliriz. Bu da reklam gelirlerinin daha da azalmasına yol açacaktır. AB’nin bu kararının dünyadaki diÄŸer ülkelere yayılıp yayılmayacağı da önemli bir konu. Genelde teknolojiyle ilgili düzenlemelerde gördüğümüz AB’nin koyduÄŸu kuralların bir süre sonra diÄŸer ülkeler tarafından da kabul edilmesi. Bu çerçevede Türkiye’de de önümüzdeki yıllarda benzer düzenlemeler getirilmesini bekleyebiliriz.”
“Devletlerden büyük ÅŸirketler”
Ä°stanbul Medeniyet Ãœniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Ãœyesi Doç. Dr. Cahit Suluk, Facebook gibi teknoloji devi ÅŸirketlerin ekonomik büyüklük anlamında devletleri aÅŸtığına iÅŸaret ederek, “Bu ÅŸirketlere bağımlı olmadan dijitalde iÅŸ yapmak hayal haline geldi. Bu ÅŸirketler tüm dünyada kullanıcıların kiÅŸisel verilerini reklamlardan para kazanmak amacıyla iÅŸliyorlar.” ifadelerini kullandı.
Tüm dünyada kiÅŸisel verileri korumaya yönelik hukuki düzenlemeler yapıldığını, Türkiye’de de KiÅŸisel Verileri Koruma Kanunu bulunduÄŸunu ifade eden Suluk, sosyal medya platformlarına üye olmak isteyenlerin kullanıcı sözleÅŸmelerini onaylamak zorunda olduklarını hatırlattı.
Suluk, bu onayın kiÅŸisel reklamların gösterilmesinde “açık rıza” olup olmadığının tartışıldığını belirterek, “Dev sosyal medya ÅŸirketleri dijital reklam pazarını domine etmiÅŸ durumda. AB de bununla baÅŸ edebilmek için rekabetin, kiÅŸisel verilerin gizliliÄŸinin ihlali gibi nedenlerle bu ÅŸirketlere cezalar kesiyor. Åžirketlerse ‘Cezaları öde, eyleme devam et’ politikası izliyor.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.
EDPB’nin kiÅŸiselleÅŸtirilmiÅŸ reklamlara yönelik kararı üzerine bir ceza kesilmesi beklentisi olduÄŸunu dile getiren Suluk, ÅŸunları kaydetti:
“Verilen idari para cezaları elbette canlarını sıkar ama bu cezalar reklam gelirlerinin çok altında kalıyor. Sosyal medya platformlarını kapatılması sansür, haberleÅŸme hakkının engellenmesi gibi deÄŸerlendirilebileceÄŸinden söz konusu olmuyor ancak caydırıcı cezalarla kiÅŸisel verilerin etkin bir ÅŸekilde korunması saÄŸlanabilir.”
Kaynak: AA