Astronot Gezeravcı, yer çekimsiz ortamın bağışıklık sistemine etkisini araştırıyor

Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı, yer çekimsiz ortamdan etkilenen henüz iÅŸlevi keÅŸfedilememiÅŸ genler ve bunların bağışıklık sistemiyle iliÅŸkisini araÅŸtıran “MESSAGE” deneyine baÅŸladı.

AA muhabirinin edindiÄŸi bilgilere göre, Gezeravcı, Uluslararası Uzay Ä°stasyonu’nda gerçekleÅŸtireceÄŸi 13 deneyin 9’uncusu olan “MESSAGE”ı hayata geçirdi.29

Ãœsküdar Ãœniversitesi’nden Dr. Öğr. Ãœyesi Cihan TaÅŸtan’ın proje yürütücüsü olduÄŸu “MESSAGE” deneyi, “Uzay Ä°stasyonu’nda Yapılan Mikrogravity Deneyleriyle YaÅŸlanma Etkilerini” inceliyor.

Deneyle, yer çekimsiz ortamdan etkilenen henüz iÅŸlevi keÅŸfedilememiÅŸ genler ve bunların uzay görevlerinde, bağışıklık sistemiyle iliÅŸkisi araÅŸtırılıyor. Bu etkilerin tespit edilebilmesi için Gezeravcı’nın henüz yeryüzünde kan örnekleri alınmaya baÅŸlanmıştı, uzayda da alınmaya devam ediyor. Görev sonunda Gezeravcı’nın dünyaya iniÅŸini takiben yine kan örnekleri alınacak.

Bu deneyle uzayda yaşamın temel sağlık boyutlarına ilişkin kritik anlayışları derinleştirilerek gelecekteki uzay misyonlarının insan sağlığı üzerindeki etkilerini daha iyi anlamaya katkıda bulunulması öngörülüyor.

Bugüne kadar 8 deney hayata geçirdi

Gezeravcı, ISS’ye ulaÅŸtığı günden bu yana 8 deneyi hayata geçirdi.

Astronot Gezeravcı, dün ise MuÅŸ Bilim ve Sanat Merkezi öğrencilerinin önerisi olan ve öğretmenleri Birsen Geçer’in proje yöneticisi olduÄŸu Propolisin Antibakteriyel Etkisi (PRANET) deneyini hayata geçirdi.

TÃœBÄ°TAK MAM’dan Prof. Dr. Ä°skender Gökalp ile Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Bakan Yardımcısı Ahmet Yozgatlıgil’in proje yöneticisi olduÄŸu uzay araçlarının itki sistemlerinin daha verimli hale getirilmesini amaçlayan “gMetal” deneyine baÅŸlayan Gezeravcı, ayrıca, Tuz Gölü’nde yetiÅŸen endemik Schrenkiella Parvula isimli halofit bitkinin uzay ortamına karşı verdiÄŸi fizyolojik ve moleküler tepkileri araÅŸtıran “EXTREMOPHYTE” deneyini sürdürüyor.

Gezeravcı, gelecekte uzayda yaÅŸayacak yüksek sayıda insanın ihtiyaç duyacağı besinlerin saÄŸlanması ve kapalı yaÅŸam ortamlarındaki çevresel kontrollere destek vermesi için yeni bitkiler geliÅŸtirmeye yönelik ilk adım olan “CRISPR-GEM” ve mikroalg türlerinin uzayda yaÅŸam destek sistemlerinde kullanılmalarının mümkün olup olmadığının araÅŸtırıldığı “UzMAn” deneylerine de devam ediyor.

Uzay ortamında alglerin, karbondioksitten oksijen rejenerasyonu, ek gıda temini, su iyileÅŸtirme, yaÅŸam destek alanlarında kullanılmasını araÅŸtıran “ALGALSPACE” ve uzayda yaÅŸamaya karşı oluÅŸan hayati tepkimelerin “vokal kord” kaynaklı deÄŸiÅŸimlerle tespiti ve düşük yer çekimsizliÄŸin sebep olduÄŸu rahatsızlıkların ses frekanslarıyla tanımlanmasını saÄŸlayacak “VOKALKORD” deneyleri de sürdürülüyor.

“OKSÄ°JEN SATURASYONU” deneyiyle de yapay zeka desteÄŸiyle verilen havanın oksijen seviyesi hesaplanarak düşük yer çekiminin sebep olduÄŸu farklılıklar ve rahatsızlıkların tanımlanması hedefleniyor.

Kaynak: AA