Ay misyonunda kullanılması planlanan hibrit motorlu Sonda Roket Sistemi başarıyla test edildi

Cumhuriyet’in 100’üncü yılında Ay’a gönderilecek insansız uzay aracında kullanılması planlanan hibrit motor teknolojisiyle geliÅŸtirilen Sonda Roket Sistemi’nin (SORS) uçuÅŸlu testleri baÅŸarıyla tamamlandı.

CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’ın 9 Åžubat’ta ilan ettiÄŸi Milli Uzay Programı’ndaki hedeflere iliÅŸkin çalışmalar aralıksız sürüyor.

Programın en önemli kısa vadeli hedefi, 2023 yılında milli ve özgün teknolojileri kullanarak Ay’a bir uzay aracıyla sert iniÅŸ gerçekleÅŸtirmek. Türk mühendisleri, bu amaç doÄŸrultusunda gece gündüz demeden çalışırken uzayda ateÅŸlenecek roketlerin motorları dahil tüm ayrıntılar üzerinde titizlikle duruluyor.

Bakan Varank çalışmaları yerinde inceledi

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, hibrit roket teknolojileriyle yapılan çalışmaları yerinde görmek üzere Sinop’ta temaslarda bulundu.

Bakan Varank, CumhurbaÅŸkanlığı Savunma Sanayii BaÅŸkanlığının iÅŸtiraki olan Delta V Uzay Teknolojileri AÅž’nin geliÅŸtirdiÄŸi SORS’un fırlatma testleri için Sinop Test Merkezi’ni ziyaret etti.

Varank’a ziyaretinde, Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, Sinop Valisi Erol KaraömeroÄŸlu, AK Parti Sinop Milletvekili Nazım MaviÅŸ, Türkiye Uzay Ajansı (TUA) BaÅŸkanı Serdar Hüseyin Yıldırım, KOSGEB BaÅŸkanı Hasan Basri Kurt, Delta V Genel Müdürü Arif KarabeyoÄŸlu ve SSTEK Savunma Sanayi Teknolojileri AÅž Genel Müdürü Ahmet ÇaÄŸrı Özer eÅŸlik etti.

Varank, fırlatma öncesinde test alanını inceledi, SORS’un montaj ve uçuÅŸ öncesi hazırlık aÅŸamalarına iliÅŸkin bilgi aldı.

“Hedef 100 kilometre sınırı”

Varank, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Milli Uzay Programı’nın hedeflerinden birinin 2023’te Ay’a sert iniÅŸ gerçekleÅŸtirmek olduÄŸunu anımsatarak, “Åžu anda uzay aracımızın tasarımına baÅŸladık.” dedi.

Sinop’ta Delta V tarafından yapılan testler konusunda bilgi veren Varank, “Buradaki nihai hedef hibrit motorlu roketlerle beraber 100 kilometre dediÄŸimiz uzay sınırını aÅŸabilmek.” ifadesini kullandı.

Varank, yabancı bir firmanın (Virgin Galactic) hibrit motorlar kullanarak yakın zamanda uzayda seyahat gerçekleÅŸtirdiÄŸini belirterek, “Ä°ÅŸte bu motoru biz test edebilirsek uzayda buna bir tarihçe kazandırabilirsek bu hibrit motorlarla uzay alanında önemli bir açılım yakalamış olacağız. Bu alanda Türkiye bir adım öne çıkmış olacak.” diye konuÅŸtu.

“Ay Görevi” için yürütülen çalışmaların baÅŸarıyla ilerlediÄŸini anlatan Varank, “Adım adım aya yaklaşıyoruz. Ay misyonundaki hedeflerimize yaklaşıyoruz.” dedi.

Varank, Milli Uzay Programı’ndaki diÄŸer bir hedef olan uzaya insan göndermek konusunda da süreci hızlandıracaklarını ifade ederek, bu göreve duyulan ilginin farkında olduklarını dile getirdi.

“Yüksek performans, ileri teknoloji”

Delta V Genel Müdürü KarabeyoÄŸlu, ateÅŸlemesi yapılan SORS’un dünyada kullanılan en ileri teknolojilerden birine sahip olduÄŸunu vurgulayarak, “Sıvı oksijen ve parafin yakıt kullanan çok hızlı yanan ve yüksek performans ortaya koyan bir motordan bahsediyoruz.” dedi.

TUA BaÅŸkanı Yıldırım, Milli Uzay Programı’ndaki 10 hedefin tamamında ilerleme kaydettiklerini bildirerek, “2030 yılına geldiÄŸimizde Türkiye bir uzay gücü olarak yerini alacak dünyada 7-8 ülkeden biri olacak.” ifadesini kullandı.

10’dan geriye sayıldı

Bakan Varank ve beraberindekiler, oksitleyici olarak sıvı oksijen kullanan sondanın fırlatma öncesi dolum süreci ve diğer hazırlıklarının tamamlanmasının ardından fırlatma kontrol binasına geçti.

Burada yapılan son güvenlik kontrollerinin ardından 10’dan geriye sayıldı ve SORS’un fırlatma testi yapıldı. Bakan Varank’ın komutuyla fırlatılan sonda roketi, Sinop’ta yapılan testi baÅŸarıyla geçti.

Delta V’nin, roketin irtifasının artırılmasına iliÅŸkin çalışmaları devam ediyor. SORS, büyütülen tankıyla daha fazla oksitleyici kapasitesine sahip olacak. Böylelikle fırlatılan roket 100 kilometreden çok daha yüksek irtifalara da ulaÅŸabilecek.

İmalatı tamamlanan büyük oksitleyici tankının yer testlerinin ağustosta yapılması, eylülde yapılacak fırlatmalarda kullanılması hedefleniyor.

Önceki testler de başarılı

SORS’un itki sistemi dikey ateÅŸleme testi ve “Ay’a Sert Ä°niÅŸ” görevinde kullanılması planlanan hibrit roket motorunun testi nisan ayında yapılmış, testler tam baÅŸarıyla sonuçlanmıştı.

SORS, hibrit roket motorları konusunda Türkiye’nin ulaÅŸtığı baÅŸarı ve teknolojik yetkinliÄŸi göstermesi yanında, “Ay Görevi” için de önemli bir yapı taşı olacak. Ay Görevi’nde kullanılacak hibrit motorun kritik bileÅŸenleri, SORS sistemiyle uzay ortamına çıkarılıp test edilecek ve uzay görevleri için uygunlukları teyit edilecek.

Hibrit roket motorları daha çevreci

Hibrit roket motorları katı yakıt ve sıvı oksitleyicinin bir araya getirilmesiyle elde edilen yenilikçi roket sistemleri olup, katı ya da sıvı sistemlerde bulunmayan emniyet, maliyet ve daha çevreci olma avantajlarına sahip.

Bu sistemler, maliyetin öncelik haline geldiği ticari uzay faaliyetlerinde, maliyetin yanında güvenliğin ve çevre hassasiyetinin de ön planda olduğu uzay turizmi gibi yeni uygulama alanlarında talep edilir hale geldi. Hibrit yakıtlı roketler sayesinde yeni nesil fırlatma sistemleri, üst kademe itici motorları ve yörünge altı sistemlerin geliştirilmesi mümkün olabilecek.

Kaynak: AA