Bakan Fidan: CumhurbaÅŸkanımızın Irak’ı ziyaretinde 20’den fazla anlaÅŸmanın imzalanması için ön mutabakatlar tamamlandı
DışiÅŸleri Bakanı Hakan Fidan, CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’ın yarın gerçekleÅŸtireceÄŸi Irak ziyaretine iliÅŸkin, “CumhurbaÅŸkanımızın ziyareti esnasında 20’den fazla anlaÅŸmanın imzalanması için ön mutabakatlar tamamlandı.” dedi.
Bakan Fidan, Moritanya DışiÅŸleri Bakanı Muhammed Salim Merzuk ile DışiÅŸleri Bakanlığı Ä°stanbul TemsilciliÄŸi’ndeki görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuÅŸtu.
Bakan Fidan, CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’ın Irak ziyaretine iliÅŸkin, “Bizim amacımız bölgesel istikrarın, refahın ve kalkınmanın mümkün olduÄŸu bir iliÅŸki trafiÄŸi içerisinde bulunmak, iliÅŸkilerimize bu ÅŸekilde kurumsallaÅŸma getirmek, bölgede düzenin ve refahın geliÅŸmesi için elimizden geleni yapmak.” diye konuÅŸtu.
Bu doÄŸrultuda güvenlik, enerji, tarım, su, ziraat, saÄŸlık ve eÄŸitim gibi alanlarda uzun zamandır yürütülen çalışmalara dikkati çeken Fidan, “CumhurbaÅŸkanımızın ziyareti esnasında 20’den fazla anlaÅŸmanın hayata geçirilmesi için, imzalanması için ön mutabakatları ÅŸu anda tamamlamış durumdayız. Yarın, inÅŸallah kendileri oradayken bu anlaÅŸmalar siyasi liderlerin huzurunda imzalanacaklar.” ifadelerini kullandı.
Fidan, CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan’ın Irak ziyareti kapsamında BaÄŸdat ve Erbil’e gideceÄŸini belirterek, ErdoÄŸan’ın, BaÄŸdat’ta Irak BaÅŸbakanı Muhammed Åžiya es-Sudani ile bir araya gelerek çalışma toplantısı yapacağını; ardından anlaÅŸmaların imzalanacağını kaydetti.
Bakan Fidan, ErdoÄŸan’ın Irak CumhurbaÅŸkanı Abdullatif ReÅŸid ile de görüşeceÄŸini bildirdi.
DışiÅŸleri Bakanı Hakan Fidan: “Moritanya’yla tarihi baÄŸlarımız ve insani yakınlığımız bulunmakta”
Bakan Fidan, Merzuk’u Türkiye’de ilk kez ağırlamaktan dolayı duyduÄŸu memnuniyeti belirterek, Merzuk’un “çok tecrübeli bir devlet adamı” olduÄŸunu vurguladı.
Mevkidaşı Merzuk’un Türkiye-Moritanya iliÅŸkilerine “yürekten inanan” birisi olduÄŸuna dikkati çeken Fidan, “Moritanya’yla tarihi baÄŸlarımız ve insani yakınlığımız bulunmakta.” dedi.
Bakan Fidan, Adana’nın Kozan ilçesinde 1920’de Türkiye’ye yerleÅŸen ve Milli Mücadele’ye de katılan binlerce Moritanya asıllı Türk vatandaşının yaÅŸadığını hatırlatarak, “Bu vesileyle Sayın Bakan’ın ÅŸahsında dost ve kardeÅŸ ülke Moritanya halkına sevgi ve selamlarımı iletiyorum.” diye konuÅŸtu.
Türkiye’nin Sahel bölgesine verdiÄŸi önem
Türkiye’nin, Sahel bölgesinde barış, güvenlik, refah ve kalıcı istikrarın tesisine büyük önem verdiÄŸini kaydeden Fidan, bölgenin ciddi güvenlik sınamalarıyla karşı karşıya olduÄŸunu ve önemli bir dönüşümden geçtiÄŸini aktardı.
Fidan, bölge ülkelerinin istikrar ve güvenliÄŸi saÄŸlama yönündeki çabalarına destek verilmesi gerektiÄŸine iÅŸaret ederek, “Türkiye’nin faaliyetlerinde, bölge ülkelerinin terörle mücadele dahil kapasitelerinin artırılması öncelikli baÅŸlıklardan biridir” ifadelerini kullandı.
Moritanya’nın “bu çalkantılı bölgede ve dönemde” istikrar unsuru olarak öne çıktığını aktaran Fidan, “Türkiye olarak bölgenin istikrar ve refahı için gerek güvenlik iÅŸbirliÄŸinin gerek ekonomik iliÅŸkilerin geliÅŸtirilmesi konusunda yoÄŸun çaba göstermeye devam edeceÄŸiz.” diye konuÅŸtu.
Fidan, bugün yapılan görüşmede iki ülke ilişkilerinin ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmesi fırsatını bulduklarını belirterek, her alanda işbirliğinin geliştirilmesi yönündeki iradenin teyit edildiğini bildirdi.
Ekonomik ve ticari konularda görüşüldü
Görüşmede iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari konularda mevcut ve potansiyel iÅŸbirliÄŸi fırsatlarının detaylı biçimde ele alındığını söyleyen Fidan, ilk “Karma Ekonomik Komisyon Toplantısı”nın en kısa sürede düzenlenmesinin istendiÄŸini kaydetti.
Fidan, Türk Hava Yollarının (THY) Moritanya’ya düzenlediÄŸi seferlerle iki ülkenin ekonomik iliÅŸkilerine katkıda bulunmaya devam ettiÄŸine dikkati çekerek, Moritanya ile iliÅŸkilerde balıkçılığın önem verilen bir alan olduÄŸunu ve toplantıda balıkçılık ve balık yetiÅŸtiriciliÄŸi için “Ortak Komisyon”un toplanmasının öneminin görüşüldüğü söyledi.
Moritanya halkı ile insani baÄŸların güçlendirilmesi konusunda da çabaların devam ettiÄŸine deÄŸinen Fidan, “Bugün Maarif Vakfımız tarafından iÅŸletilen okullarda öğrenim gören öğrenci sayısı 1224’e ulaÅŸmış durumda. Moritanyalı kardeÅŸlerimizin Türkiye Burslarıyla ülkemizde eÄŸitim görmelerinden de ayrıca mutluluk duyuyoruz.” ÅŸeklinde konuÅŸtu.
Fidan, Türkiye’nin BirleÅŸmiÅŸ Milletler (BM) baÅŸta olmak üzere Ä°slam Ä°ÅŸbirliÄŸi TeÅŸkilatı (Ä°Ä°T), Afrika BirliÄŸi (AfB) gibi kuruluÅŸlarda Moritanya ile beraber çalışmaya büyük önem verdiÄŸi deÄŸerlendirmesinde bulunarak, Moritanya’nın ÅŸubatta AfB dönem baÅŸkanlığını aldığını hatırlattı.
AfB ile 2008’den bu yana sahip olunan stratejik ortaklık çerçevesindeki iliÅŸkilerin geliÅŸtirilmeye devam edildiÄŸini söyleyen Fidan, Moritanya’nın dönem baÅŸkanlığının bu konuda fırsat olduÄŸunu bildirdi.
Fidan, yılın son çeyreÄŸinde Türkiye-AfB “Bakanlar Gözden Geçirme Toplantısı”nın yapılması hedefini aktararak, bu konuda da mevkidaşı ile istiÅŸarelerde bulunduÄŸunu belirtti.
Bakan Fidan, Gazze’deki durumun da görüşmenin konularından olduÄŸunu söyleyerek, ÅŸunları kaydetti:
“Tıpkı Türkiye gibi Moritanya da Filistin meselesinde, Gazze meselesinde hassas bir politika izliyor. Bu konuda elinden gelen her türlü desteÄŸi veriyor, bu konuda büyük bir dayanışma içerisindeyiz. Moritanya en başından bu yana Gazze’de akan kanın durdurulması için kararlı bir tutum sergilemiÅŸtir. Acil ateÅŸkes ihtiyacı ve insani yardımların kesintisiz ÅŸekilde ulaşılması hususunda iÅŸbirliÄŸimizi sürdüreceÄŸiz. Ä°ÅŸgali ve haksızlıkları gündeme getirmeye hep beraber devam edeceÄŸiz. 1967 sınırları temelinde baÅŸkenti DoÄŸu Kudüs olan bağımsız, egemen ve coÄŸrafi bütünlüğe haiz bir Filistin devleti kurulana kadar bu çabalarımız kesintisiz devam edecek.”
Fidan, daha 2 gün önce Filistin’in BirleÅŸmiÅŸ Milletlere tam üye olmasını ABD yönetiminin engellediÄŸini hatırlatarak, “Amerika izin vermedi. Bu tutum Filistin halkına yapılan büyük bir haksızlıktır, uluslararası toplumu bu yanlışa karşı çıkmaya ve Filistin devletini tanımaya davet ediyoruz.” dedi.
Türkiye-Irak ilişkileri
Bakan Fidan, konuÅŸmasının ardından bir gazetecinin CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan’ın Irak ziyaretine iliÅŸkin sorusu üzerine, 2011’den itibaren ilk defa CumhurbaÅŸkanı düzeyinde Irak’a ziyaret gerçekleÅŸtirileceÄŸini dile getirerek, “Çok uzun zamandır bu ziyarete hem Irak tarafı, hem Türkiye tarafı olarak büyük önem vermekte ve hazırlık yapmaktayız. Devam eden yoÄŸun çalışmalar var.” diye konuÅŸtu.
CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’ın Irak ziyaretinin en verimli ÅŸekilde gerçekleÅŸmesini hedeflediklerini söyleyen Fidan, ErdoÄŸan’ın Türkiye-Irak iliÅŸkilerindeki vizyonunun Türkiye’nin bölgeye iliÅŸkin vizyonunu yansıttığını kaydetti.
Fidan, Irak BaÅŸbakanı Muhammed Åžiya es-Sudani hükümetinin kalkınmayla ve siyasi istikrarla ilgili attığı adımları desteklediklerinin altını çizerek, “Irak, uzun yıllardır çok sıkıntılı dönemlerden geçti. Siyasi istikrarın saÄŸlanması çok güç oldu. Siyasi istikrar olmadığı zaman da özellikle halkın ihtiyacı olan temel hizmetlerin götürülmesi konusunda da büyük problemler yaÅŸandı.” dedi.
Türkiye, Irak’a destek olmaya hazır
Irak’ın büyük potansiyele ve imkanlara sahip olmasına raÄŸmen temel hizmetlerin halka ulaÅŸtırılması konusunda da büyük sıkıntılar yaÅŸadığını belirten Fidan, mevcut Irak hükümetinin bu konuda büyük farkındalık geliÅŸtirdiÄŸini söyledi.
Fidan, Irak ve Türk hükümetlerinin, bu sıkıntıların giderilmesi için neler yapılabileceÄŸi konusunda görüştüğüne deÄŸinerek, Türkiye’nin, sulama sistemi, eÄŸitim, saÄŸlık, altyapı, ticaret ve enerji gibi alanların geliÅŸtirilmesi için “her türlü desteÄŸi” vermeye kararlı olduÄŸunu vurguladı.
Uzun zamandır bakanlar, bürokratlar ve iÅŸ adamları düzeyinde Irak ile çeÅŸitli temasların yoÄŸun ÅŸekilde devam ettiÄŸini bildiren Fidan, gelinen “olgunluk noktası” itibarıyla CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan’ın Irak’a ziyareti ve Stratejik Çerçeve AnlaÅŸması’nın imzalanması konusunda mutabık kalındığını söyledi.
Bölgede istikrar ve refah vurgusu
Fidan, Stratejik Çerçeve AnlaÅŸması’yla çok alanda ve aynı anda nasıl iÅŸbirliÄŸi yürütülebileceÄŸinin stratejik vizyonunun ortaya konacağına dikkati çekerek, ÅŸunları kaydetti:
“Bu, iki ülke iliÅŸkilerinin geleceÄŸi açısından önemli bir yol haritası teÅŸkil edecek. Ä°liÅŸkilerimizi, daha önce de söylemiÅŸtim, kurumsallaÅŸtırarak ileriye götürmek, baÅŸarıyı bir tesadüf olmaktan çıkartmak, daha sistemli hale getirmek ve iki ülke arasındaki iliÅŸkilerde kalıcı faydaları ortaya koymak arzusundayız.”
Bölgenin ve Irak’ın iç karışıklıklarla, savaÅŸla ve çatışmayla anılmasını istemediklerinin altını çizen Fidan, bu sebeple, ekonomik kalkınmanın ve siyasal istikrarın esas olmasını temenni ettiklerini belirtti.
Fidan, Türkiye’nin terörle mücadele konusundaki yoÄŸun temaslara ve iÅŸbirliÄŸi arayışlarına iÅŸaret ederek, “Irak’taki mevcut siyasal dengeleri çok fazla rahatsız etmeden, terörle mücadelede nasıl büyük adımlar atılabileceÄŸi” hususunda BaÄŸdat hükümetiyle çok yoÄŸun görüşmeler içerisinde olduklarını kaydetti.
Irak ile temaslar
Irak DışiÅŸleri Bakanı Fuad Hüseyin’in koordinasyonunda Irak Savunma Bakanlığı, istihbarat ve diÄŸer güvenlik kurumlarından Türkiye’ye gelen heyete iÅŸaret eden Fidan, Milli Savunma Bakanı YaÅŸar Güler, Milli Ä°stihbarat TeÅŸkilatı (MÄ°T) BaÅŸkanı Ä°brahim Kalın ve İçiÅŸleri Bakan Yardımcısı Münir KaraloÄŸlu ile Irak’ı ziyaret ettiÄŸini hatırlattı. Fidan, ÅŸunları söyledi:
“Bu ziyaretimiz esnasında CumhurbaÅŸkanı’mızın Irak’a yapacağı ziyaretin stratejik çerçevesini de Iraklı muhataplarımızla uzun uzun tartışmıştık. Biz, Irak-Türkiye iliÅŸkilerinin bölgemizde önemli bir örneklik teÅŸkil edeceÄŸine inanıyoruz. Özellikle CumhurbaÅŸkanı’mızın da çok önem verdiÄŸi Kalkınma Yolu Projesi’nin hayata geçmesi durumunda hem Irak halkı için, hem bölge halkları için çok önemli bir örnek teÅŸkil edeceÄŸine inanıyoruz.”
Fidan, bölgenin çatışmalarla, karışıklıklarla ve istikrarsızlıklarla değil kalkınmayla, teknolojiyle, refahla, istikrarla, kültürle ve sanatla gündeme gelmesi gerektiğini dile getirdi.
Irak’ın Gazze konusunda Türkiye’ye desteÄŸi
CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan’ın Irak ziyaretinde Ä°srail’in Gazze’ye saldırılarının da ele alınacağını bildiren Fidan, BaÄŸdat hükümetiyle Gazze konusunda aynı hassasiyetleri paylaÅŸtıklarına dikkati çekti.
Fidan, Irak’ın uluslararası sistemde Gazze’ye iliÅŸkin Türkiye’ye destek verdiÄŸini, oylamalarda Türkiye ile hareket ettiÄŸini vurgulayarak, “CumhurbaÅŸkanı’mızın Erbil ziyareti esnasında da özellikle bölgesel yönetim yetkilileriyle bir araya gelerek kendilerine verdiÄŸimiz destek, aramızdaki iliÅŸkinin artırılması, Irak iç istikrarının ve barışının saÄŸlanmasında kendilerine düşen birtakım rollerinin hatırlatılması konusunda da kendileri eminim vizyonlarını paylaÅŸacaktır.” ifadesini kullandı.
Kaynak: AA