Bakan Varank: E-ticaret hacmi yüzde 93 gibi rekor bir artış gösterdi
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, “E-ticaret hacmi Haziran 2020 itibarıyla bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 93 gibi rekor bir artış gösterdi.” açıklamasında bulundu.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle birçok sosyal ve toplumsal kuramın yeniden tasarlandığı bir sürecin yaÅŸandığını belirterek, “e-Ticaret hacmi, Ticaret Bakanlığımızın yayımlandığı en güncel veri olan Haziran 2020 itibarıyla bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 93 gibi rekor bir artış gösterdi.” dedi.
Bakan Varank, TÃœBÄ°TAK tarafından düzenlenen “COVID-19 ve Toplum” etkinliÄŸinin açılışında, video konferans yöntemiyle yaptığı konuÅŸmada, küresel salgının, tüm dünyada olduÄŸu gibi Türkiye’de de birey davranışlarını, toplum psikolojisini, eÄŸitim-öğretim yöntemlerini ve ticari faaliyetleri derinden etkilediÄŸini söyledi.
Salgının neden olduÄŸu çok boyutlu bu etkilerin anlaşılmasına ve çözüm önerileri geliÅŸtirilmesine yönelik özgün çalışmalara ihtiyaç duyulduÄŸuna dikkati çeken Varank, bu ihtiyaca yönelik, salgının daha baÅŸlangıç döneminde, “COVID-19 ve Toplum: Salgının Sosyal, BeÅŸeri ve Ekonomik Etkileri, Sorunlar ve Çözümler” çaÄŸrısını açtıklarını anımsattı.
Varank, 160 farklı kurumdan 682 proje önerisinin sunulduÄŸu çaÄŸrı kapsamında destek alan 97 projenin bulgularının etkinlikte paylaşılacağına iÅŸaret ederek, “Salgının toplum psikolojisinden kültür-sanata, özel gereksinimli bireylerden yaÅŸlılara, eÄŸitimden iÅŸ gücü piyasasına, tedarik zincirlerinden vergi politikalarına kadar birçok alandaki etkilerinin analiz edildiÄŸi bu çalışmalar, karar alıcılara ve uygulayıcılara yol gösterici nitelikte katkılar saÄŸlayacak.” diye konuÅŸtu.
Destek verilen projeler arasında, salgın sürecine yönelik birçok somut çözüm ve önerinin ortaya konulduğu uygulamalı çalışmaların da yer aldığını ifade eden Varank, bu çalışmalara ilişkin bilgi verdi.
Varank, TÜBİTAK vasıtasıyla sosyal bilimler alanındaki başarılı çalışmalara destek olmaya devam edeceklerini bildirdi.
“Yeni normale uyum saÄŸlayabilenler yeni dönemin kazananı olacak”
Salgın nedeniyle birçok sosyal ve toplumsal kuramın yeniden tasarlandığı bir sürecin yaşandığını vurgulayan Varank, şunları kaydetti:
“Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi verilerinin yayımlanmaya baÅŸlandığı 2007’den bu yana Ä°stanbul’un nüfusunun ilk kez düştüğüne ÅŸahit olduk. Tek başına bu gösterge bile Kovid-19’un bireysel tercihler ve karar denklemleri üzerinde nasıl bir etkiye sahip olduÄŸunu göstermeye yeterli. ILO tahminlerine göre, pandemi öncesinde yüzde 8 civarında olan evden çalışma oranı, pandemiyle birlikte geliÅŸmiÅŸ ülkelerde yüzde 25’e yükseldi. Beklentiler, pandeminin etkileri geçse dahi özellikle beyaz yakalı çalışanlarda bu artışın önemli bir bölümünün kalıcı olacağı yönünde. Uzaktan alışveriÅŸ de salgın süreciyle birlikte daha yoÄŸun bir ÅŸekilde hayatımıza girdi. Daha az nakit kullanıyor, kartla daha fazla alışveriÅŸ yapıyoruz. Kredi kartıyla yapılan market ve alışveriÅŸ merkezleri harcamaları pandemi öncesine göre yaklaşık yüzde 60 arttı. e-Ticaret hacmiyse Ticaret Bakanlığımızın yayımlandığı en güncel veri olan Haziran 2020 itibarıyla bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 93 gibi rekor bir artış gösterdi.”
Dijitalleşme alanında yaşanan ani dönüşümün kayıt dışılığın azaltılmasından verginin tabana yayılmasına kadar birçok faydalı dışsallıklar doğurduğunu belirten Varank, diğer taraftan, salgının başlangıç döneminde yaşanan arz şoklarının, uluslararası ticarette korumacılık eğilimlerini güçlendirdiğini dile getirdi.
Bu durumun, arz kaynaklarına yakın olmanın önemini artırdığını ifade eden Varank, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Önümüzdeki dönemde devletlerin ve uluslararası ÅŸirketlerin ekonomi ve yatırım kararlarında muhtemelen çok önemli trend deÄŸiÅŸimleri göreceÄŸiz. Küresel salgının hızlandırdığı yapısal dönüşümü öngörebilen, tedbirlerini zamanında alarak yeni normale uyum saÄŸlayabilen birey, iÅŸletme ve devletler yeni dönemin kazananı olacak. Hükümet olarak biz de yaÅŸanmakta olan bu deÄŸiÅŸimi yakından takip ediyor, imalat sanayisinden turizme, eÄŸitimden saÄŸlığa tüm altyapımızı yeni döneme hazır hale getirmek için yoÄŸun bir mesai harcıyoruz. Bu süreçte bilim insanlarının yapacağı ufuk açıcı analizler, proje ve öneriler, süreci yönetmemizde bize çok kıymetli girdiler saÄŸlayacak.”
“Salgının yıkıcı etkilerini kolay yönetebildik”
Aşı uygulamalarındaki baÅŸarılı sonuçların geleceÄŸe dair umut vermekle birlikte, salgının hızının henüz kesilemediÄŸini kaydeden Varank, Türkiye’nin de aralarında yer aldığı saÄŸlık altyapısı güçlü, sosyal güvenlik sistemi saÄŸlam ülkelerin, salgının yıkıcı etkilerini çok daha kolay yönetebildiÄŸini, diÄŸer ülkelerinse Kovid-19 ile mücadelede zorlandığını vurguladı.
Varank, bu süreçte tüm kurumlarla koordinasyon halinde, dinamik ve dengeli adımlar attıklarını hatırlatarak, “Gerek saÄŸlık, gerek ekonomi alanında ortaya çıkan deÄŸiÅŸimlere hızla adapte olabildik. Ãœretim imkanlarımızı en doÄŸru biçimde seferber ettik. Birçok alt sektörde faaliyet gösteren imalat sanayisi altyapımız, tarımsal üretim gücümüz, Ar-Ge ve inovasyon becerilerimizle dünya genelinden pozitif ayrışmayı baÅŸardık.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.
Ekonomik ve sosyal açıdan salgının zirve noktasını beklenenden çok daha az hasarla geride bırakmayı baÅŸardıklarına iÅŸaret eden Varank, “Bu dönemde ülkemizi ileriye taşıyacak çalışmaları da asla ihmal etmiyoruz. ‘Milli Teknoloji Hamlesi’ vizyonumuzdan taviz vermiyor, sürdürülebilir kalkınmanın anahtarı olan Ar-Ge ve inovasyona yönelik faaliyetlerimize hız kesmeden devam ediyoruz. Ãœlkemizin uzay alanındaki 10 yıllık hedeflerini ve yol haritasını içeren ‘Milli Uzay Programı’nı ilan ettik. Hedefimiz Türkiye’yi uzay alanında bir üst lige çıkarmak.” dedi.
“2020’yi pozitif ekonomik büyümeyle kapatacağımız netlik kazanmış oldu”
Varank, Türkiye’nin sanayi üretimi bakımından Kovid-19 sürecinde tüm dünyaya örnek bir performans gösterdiÄŸine dikkati çekerek, “2020 yılını pozitif ekonomik büyümeyle kapatacak birkaç ülkeden biri olacağımız bu verilerle artık netlik kazanmış oldu.” diye konuÅŸtu.
Ä°malat sanayisinin yurt içi ve yurt dışı taahhütlerini gerçekleÅŸtirme noktasında salgın döneminde ortaya koyduÄŸu bu örnek performansın, tüm dünyanın ve küresel yatırımcıların Türkiye’ye yönelik ilgisini de artırdığını belirten Varank, “2021’e iliÅŸkin öncü göstergeler, geleneksel pazarlarımızdaki ikinci dalga tedirginliÄŸine karşın imalat sanayimizin 2020 yılının son çeyreÄŸinde yakaladığı ivmeyi koruduÄŸunu gösteriyor. Yakında ilan edeceÄŸimiz hukuk, demokrasi ve ekonomi alanındaki reform paketleriyle ülkemizi doÄŸrudan yatırımlar bakımından çok daha cazip hale getirmeyi hedefliyoruz.” ifadesini kullandı.
Bakan Varank, işletmelerin ve çalışanların üzerindeki yükü hafifletmek, sürece uyum kabiliyetlerini artırmak amacıyla Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı özelinde de birçok yeni mekanizmayı devreye aldıklarını ve sağladıkları desteklerde proje sahipleri lehine esnemeler yaptıklarını anımsattı.
Açtıkları çağrılarla yoğun bakım cihazları, tanı kiti, maske, ilaç, dezenfektan, koruyucu malzeme, bilişim uygulamaları ve aşı konularındaki projelere destek sağladıklarını aktaran Varank, kalkınma ajansları aracılığıyla da salgının bölgelerdeki sosyoekonomik etkilerinin hafifletilmesine dönük çalışmalar yürüttükleri bilgisini verdi.
“GiriÅŸimci Bilgi Sistemi’ni kurduk”
Mustafa Varank, kalkınma ajansları bünyesinde “COVÄ°D-19 ile Mücadele ve Dayanıklılık Programı” ile salgın riskinin Türkiye’de yayılımını en aza indirmeye yönelik acil çözüm sunan projeleri desteklediklerini, bu kapsamda 63 projeye 42,9 milyon lira katkı verdiklerini bildirdi.
Salgına karşı yürütülen yerli ve milli aşı ile ilaç çalışmalarına da Bakanlık olarak öncülük ettiklerini belirten Varank, “COVID-19 Türkiye Platformu’nda 47 farklı kurum ve kuruluÅŸtan, 436 araÅŸtırmacı, aşı ve ilaç geliÅŸtirme odağında bir araya geldi. Bu platform aracılığıyla aşı, ilaç ve tanı kitleri alanlarındaki Ar-Ge projelerini fonluyor ve koordine ediyoruz.” ifadesini kullandı.
Varank, uyguladıkları politikaların etki analizlerini yapmak ve iÅŸletmelerin verimlilik düzeylerini ölçmek üzere Bakanlıkta “GiriÅŸimci Bilgi Sistemi”ni kurduklarına dikkati çekerek, “Kurum dışından araÅŸtırmacılara da açık olan bu sistemde, Türkiye’deki tüm iÅŸletmelerin bilanço ve gelir tablosu gibi finansal verilerini, ürün-ülke seviyesindeki dış ticaret kayıtlarını ve çalışan seviyesindeki sosyal güvenlik kayıtlarını panel veri setleri olarak bir araya getirdik.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.
Sosyal bilimlerde veriye dayalı analiz ve kantitatif yöntemlerin dünyada giderek daha yaygınlaştığını vurgulayan Varank, şöyle devam etti:
“Siz deÄŸerli akademisyen ve araÅŸtırmacılarımız, Bakanlığımıza gelerek bu verilerle çalışabilir, ülkemizin sosyoekonomik sorunları ve politikaları üzerine betimsel ve ekonometrik nitelikli analizler yapabilirsiniz. Son dönemde GiriÅŸimci Bilgi Sistemi’ni kullanan birçok araÅŸtırmacı baÅŸarılı makalelere imza attı.”
“Etkinlik 2 gün sürecek”
TÃœBÄ°TAK BaÅŸkanı Prof. Dr. Hasan Mandal da “COVID-19 ve Toplum” baÅŸlığı altında sosyal ve beÅŸeri bilimler alanında aldıkları proje önerilerinden 97’sinin desteklendiÄŸini ve projelerin 1 Haziran 2020’de baÅŸlayarak, 31 Aralık 2020’de sonuçlandığını dile getirdi.
Sosyal ve beÅŸeri bilimler odaklı Kovid-19 sürecini üniversite, sanayi, kamu ve toplum iÅŸ birliÄŸiyle yönettiklerini belirten Mandal, “Bugün ve yarın elde edilen bulguların ve öngörülerin paylaşılacağı, ulaşılan hedeflerin anlatılacağı, durum deÄŸerlendirmesinin yanı sıra geleceÄŸe yönelik önerilerin yapılacağı oturumlarla etkinlik devam edecek.” bilgisini paylaÅŸtı.
Kaynak: AA