Bolu’da üretilecek fotodedektörler Türkiye’nin ‘Ay görevi’nde kullanılacak

Nükleer Radyasyon Dedektörleri Uygulama ve AraÅŸtırma Merkezinde (NÃœRDAM) tasarımı ve üretimi yapılacak galyum nitrat (GaN) tabanlı fotodedektörler, Türkiye’nin Milli Uzay Programı kapsamında yapılması hedeflenen Ay görevinde kullanılacak.

Bolu Abant Ä°zzet Baysal Ãœniversitesi Nükleer Radyasyon Dedektörleri Uygulama ve AraÅŸtırma Merkezi (NÃœRDAM) ve Çin Bilimler Akademisi tarafından hazırlanan “Ay Görevi Roket AteÅŸleyici Sistem Veriminin Ä°zlenmesinde, Yangın Söndürme ve Ä°nfilak Bastırma Sistemlerinde Kullanılacak Ãœstün Performansa Sahip GaN Fotodedektörlerin Ãœretilmesi Projesi”, TÃœBÄ°TAK’tan destek almaya hak kazandı.

Proje kapsamında merkezde gelişmiş uzay iletişimi, füze algılama, alev sensörleri, biyolojik süreç algılama, hava temizleme, ozon algılama gibi birçok alanda kullanılan GaN tabanlı fotodedektörlerin tasarımı ve üretimi yapılacak.

CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan tarafından tanıtımı yapılan Milli Uzay Programı’ndaki stratejik 10 hedeften biri olan Ay görevinde kullanılacak fotodedektörler, roket teknolojisi için kritik öneme sahip sensörler arasında bulunuyor.

“Bütçenin gönderilmesinden sonra çalışmalara baÅŸlayacağız”

NÜRDAM Müdürü Prof. Dr. Ercan Yılmaz, AA muhabirine, merkezde çeşitli çalışmalar yürüttüklerini, bunlardan birinin Çin Bilimler Akademisi ile ortaklaşa hazırladıkları proje olduğunu anlattı.

Projenin TÃœBÄ°TAK tarafından desteklendiÄŸini aktaran Yılmaz, “Sayın CumhurbaÅŸkanımızın da açıkladığı gibi Ay görevindeki roket sisteminin ateÅŸleyici kısmının veriminin izlenmesinde, yangın söndürmede ve infilak bastırmada kullanılacak sensörlerin üretimini burada gerçekleÅŸtireceÄŸiz. Proje onaylandı, ÅŸu anda bütçesini beklemekteyiz. Bütçesinin gönderilmesinden sonra çalışmalara hızlı ÅŸekilde baÅŸlayacağız.” diye konuÅŸtu.

Yılmaz, Ay görevi için üretecekleri sensörlerin projesinin Türkiye Uzay Ajansı (TUA) tarafından da destek aldığını belirterek, üretim sürecini tamamladıktan sonra TUA ile iş birliği içerisinde rokete entegre etme sürecine başlayacaklarını bildirdi.

“Yerli uyduların radyasyon sensörlerini ürettik”

Yerli uydularda kullanılacak radyasyon modülünün geliştirilmesiyle ilgili çalışmalarının da olduğunu anımsatan Yılmaz, şu bilgileri paylaştı:

“Bu kapsamda radyasyon sensörlerini ürettik ve modül haline dönüştürdük. TÃœBÄ°TAK Uzay tarafından da test edilip onaylandı. Yerli uydularımız olan Ä°mece Uydusu’na ve APSCO Uydusu’na entegrasyon süreci baÅŸladı. 2022’nin baÅŸlarında Ä°mece Uydusu’nun fırlatılması bekleniyor. Ondan sonra verileri almaya baÅŸlayacağız.”

Kaynak: AA