Bolu’daki araÅŸtırma merkezinde akciÄŸer ve lenf kanserini erken teÅŸhiste kullanılacak biyosensör geliÅŸtirildi

Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi (BAİBÜ) Nükleer Radyasyon Dedektörleri Uygulama ve Araştırma Merkezinde (NÜRDAM) bilim adamları, akciğer ve lenf kanserini erken teşhiste kullanılacak biyosensör üretti.

Biyosensör sayesinde cerrahi girişime gereksinim olmaksızın kişiden alınan kandaki değer hesaplanarak kanser hücresinin olup olmadığı tespit edilecek.

NÃœRDAM Müdürü Prof. Dr. Ercan Yılmaz, AA muhabirine, biyosensörün test sonuçlarının bütün kontrollerinin yapıldığını belirterek, “BaÅŸarılı olduÄŸu ortaya çıktı. Bunun sevincini yaÅŸamaktayız.” dedi.

Biyosensörün kullanım ÅŸekline iliÅŸkin bilgi veren Yılmaz, “Biyosensör, kiÅŸilerin vücudunda bir akciÄŸer kanser hücresinin olup olmadığını hızlı ÅŸekilde, aynı ÅŸeker testi gibi bir damla kanla tespit edebilecek. Bir dakika içerisinde sonuç alınabilecek sensörü üretmeyi baÅŸardık.” diye konuÅŸtu.

Sensörle akciğer kanserinin yanı sıra lenfomanın erken teşhisi için başarılı sonuçlar elde ettiklerini bildiren Yılmaz, bunun sonuçlarını da daha sonra ayrıntılı paylaşacaklarını kaydetti.

Patent başvurusu sürecinin devam ettiğini anlatan Yılmaz, bunun sonucunda teknoloji transferinin yapılacağını, daha sonra da seri üretime geçileceğini söyledi.

Yılmaz, projede emeÄŸi geçenlere teÅŸekkür ederek, “Bu çalışma, dünyada ilk defa ekibimiz tarafından yapılan baÅŸarılı bir çalışma.” dedi.

“Kanser oluÅŸumunda genetik verideki deÄŸiÅŸiklikleri izleme ÅŸansımız var”

Dr. Öğretim Üyesi Ercan Selçuk Ünlü de biyoteknoloji tabanlı bir çalışma yürüttüklerini belirtti.

DoÄŸadaki tüm hücresel iÅŸleyiÅŸlerin genetik veriye baÄŸlı deÄŸiÅŸtiÄŸini anlatan Ãœnlü, “Bazen bu genetik veriden gelen sinyalleri mevcut teknolojilerle takip edebilmek zor. Kanser oluÅŸumunda genetik verideki deÄŸiÅŸiklikleri izleme ÅŸansımız var. Bu sinyaller çok düşük olduÄŸu için yeni bir teknolojinin ileri seviyeye geçmesi gerekiyor. Bu sensörlerle çok düşük miktarda olan genetik deÄŸiÅŸimleri yakalamaya yarayacak çipler geliÅŸtirdik.” ifadelerini kullandı.

Dr. Öğretim Üyesi Erhan Budak ise kendi geliştirdikleri metotları uygulayarak çevreci bir ürün elde ettiklerini söyledi.

Yerli ve milli bir ürün tasarladıklarını vurgulayan Budak, “Grafen tabanlı sensörler baÅŸka iÅŸler için kullanılıyor. Ama kanserin erken teÅŸhisi konusunda herhalde ilklerden biri olacağız.” dedi.

BAİBÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Kamil Gürel, akciğerde tespit edilen bir lekenin iltihap, tüberküloz, iyi ya da kötü huylu kanser olabileceğini anlatarak, şunları kaydetti:

“Bunların neler olduÄŸunu anlamak için kesin tanı yöntemi bilindiÄŸi üzere parça almaktır. Bu parça almanın da hastalarda belirli riskleri olur. Hocalarımızın geliÅŸtirdiÄŸi bu yöntemle tümöre özgü bir parçanın kandaki ürününün sensör vasıtasıyla saptanmasının çok baÅŸarılı olacağını düşünüyoruz. Bazı hastalarda artık akciÄŸer kanser tanısı için biyopsi yapılmasına gerek olmayabilir ya da sadece bazı özel guruplarda biyopsi yapılması gerekebilir.”

Gürel, teknoloji uygulandıkça ürünün faydalarının anlaşılacağını sözlerine ekledi.

Kaynak: AA