CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan: Rusya’nın sözde Donetsk ve Luhansk’ı tanıma kararı kabul edilemez

CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan, Rusya’nın sözde Donetsk ve Luhansk’ı tanımasına iliÅŸkin, “Kararı kabul edilmez olarak deÄŸerlendiriyoruz. Tarafları saÄŸduyu ve uluslararası hukuka riayete çağırıyoruz.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.

CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan, Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nden Senegal’e giderken uçakta gazetecilerin sorularını yanıtladı, gündeme iliÅŸkin deÄŸerlendirmelerde bulundu.

20 Åžubat’ta baÅŸladığı Afrika turu kapsamında resmi ziyaretlerini devam ettirdiÄŸini anımsatan ErdoÄŸan, ilk olarak Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde CumhurbaÅŸkanı Felix Tshisekedi ile verimli istiÅŸarelerde bulunduklarını belirtti.

Böylece Tshisekedi ile son 6 aydaki üçüncü ikili görüşmelerini gerçekleştirdiklerini ifade eden Erdoğan, farklı alanlarda imzaladıkları üç yeni anlaşmayla ilişkilerin ahdi zeminini de tahkim ettiklerini söyledi.

Ayrıca özel sektörler arasındaki iÅŸ birliklerini geliÅŸtirecek 4 anlaÅŸma imzalandığını hatırlatan ErdoÄŸan, “Toplam 7 anlaÅŸma imzalanmış oldu. Beraberimizde getirdiÄŸimiz 1 milyon 730 bin doz aşıyı Kongo Demokratik Cumhuriyeti makamlarına salgınla mücadelelerine destek amacıyla teslim ettik. Bunlardan 130 bin dozun yerli aşımız TURKOVAC olmasından ayrıca iftihar ediyoruz. Üçüncü Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi’nde söz verdiÄŸimiz üzere aşı hibemizi ileride 15 milyona tamamlayacağız.” diye konuÅŸtu.

Afrika ziyaretinin ikinci durağı olan Senagal ziyaretine iliÅŸkin de bilgi veren ErdoÄŸan, Dakar’da Türk firmalarınca inÅŸa edilen 50 bin kiÅŸilik Dakar Olimpik Stadyumu’nun açılış törenine iÅŸtirak edeceklerini, Almanya CumhurbaÅŸkanı Frank-Walter Steinmeier dahil olmak üzere Dakar’da bulunan konuk devlet baÅŸkanlarıyla görüşmeler yapacaklarını bildirdi.

ErdoÄŸan, Afrika turunun son durağı olacak Gine-Bissau ziyaretinin, CumhurbaÅŸkanı düzeyinde Türkiye’den bu ülkeye gerçekleÅŸtirilen ilk ziyaret olması hasebiyle tarihi öneme sahip olduÄŸunu aktardı.

Gine-Bissau Cumhurbaşkanı Umaro Sissoco Embalo ile ikili ilişkileri kapsamlı olarak ele alacaklarını anlatan Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“BildiÄŸiniz gibi, kısa süre önce Gine-Bissau’da bir darbe teÅŸebbüsü olmuÅŸtu. Sayın Embalo’nun dirayetli liderliÄŸi sayesinde bu menfur giriÅŸim bertaraf edildi. Türkiye olarak seçimle iÅŸ başına gelen iktidarların gayrimeÅŸru yollarla deÄŸiÅŸtirilmeye çalışılmasını kabul etmiyoruz. Bu konudaki net tavrımızı her vesileyle ifade ettik, etmeyi de kararlılıkla sürdüreceÄŸiz. Gine-Bissau ziyaretimiz hem iki ülke iliÅŸkilerine hem de halk iradesine verdiÄŸimiz önemin bir niÅŸanesi olacaktır. Ä°nÅŸallah Gine Bissau’da yakın zamanda büyükelçiliÄŸimizi de açıyoruz. BüyükelçiliÄŸimizin faaliyete geçmesiyle iliÅŸkilerimiz her alanda ivme kazanacaktır.”

“Hedef Afrika ile ticaret hacmini 75 milyar dolara çıkarmak”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, gerçekleştirdiği Afrika turunun 4 ay gibi kısa bir sürede Afrika’ya gerçekleştirdiği ikinci kapsamlı ziyaret olduğunu anımsattı.

Böylece kıta ile bin yıldır kadim baÄŸları bulunan Türkiye’nin Afrika’nın kader ortağı olduÄŸunu gösterdiklerine dikkati çeken ErdoÄŸan, ÅŸunları söyledi:

“Ziyaretlerimiz, Üçüncü Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi’nde aldığımız kararların takibini sahada yapmamıza da imkan tanıyor. Afrika ile güçlenen iliÅŸkilerimizin olumlu yansımalarını özellikle, ticaret ve yatırım rakamlarında görüyoruz. Senegal ile ticaretimiz, salgına raÄŸmen 2021 senesinde yüzde 42 artışla 540 milyon dolara çıktı. Aynı ÅŸekilde Kongo Demokratik Cumhuriyeti ile ticaretimizi salgın öncesine göre ikiye katladık. Müteahhitlik ÅŸirketlerimiz Afrika genelinde toplam deÄŸeri 78 milyar dolara varan bin 700 projeye imza attı. Kıta çapındaki yatırımlarımızın tutarı 6 milyar doları aÅŸtı. Kıtayla toplam ticaretimiz 2003 yılında 5,4 milyar dolar seviyesindeyken 2021 yılında 35 milyar dolara ulaÅŸtı. Bu rakamın önümüzdeki dönemde önce 50 milyar dolara ardından da 75 milyar dolara çıkacağına inanıyorum. Ziyaretler sırasında belirlenen ortak hedefler ışığında baÅŸta ekonomik iliÅŸkilerimiz olmak üzere üç ülkeyle de iÅŸ birliÄŸimizin ivme kazanmasını temenni ediyorum. Ziyaretlerimizin hayırlara vesile olmasını diliyorum.”

Afrika gezisine ilişkin gözlem ve beklentileri sorulan Erdoğan, Türkiye olarak kazan-kazan anlayışıyla Afrika’nın kalkınmasına katkı sunmaya, karşılıklı ticaret hacmini artırarak hep beraber kazanmaya yönelik çalışmalar yürüttüklerini ifade etti.

Turun ilk noktası olan Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin 2,3 milyon kilometrekarelik yüz ölçümü ve 90 milyon gibi bir nüfusla çok büyük bir ülke olduÄŸunu anlatan ErdoÄŸan, ülkenin zengin yeraltı kaynaklarına sahip olduÄŸunu aktardı.

Ülkenin bakırdan elmasa varıncaya kadar ciddi manada yeraltı metal zenginliğinin olduğunun altını çizen Erdoğan, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Bütün bunlara raÄŸmen acaba niçin bugüne kadar Kongo Demokratik Cumhuriyeti bir sıçramaya sahip olamadı? Ä°ÅŸte bunlar maalesef Afrika’nın kara bahtı, kaderi. Batı’nın Afrika’yı nasıl soyup soÄŸana çevirdiÄŸini hep bilirdik duyardık. Ama bunu bir de gelip yerinde görünce insan o zaman kahroluyor. Burada bütün yol güzergahlarında gördüğümüz insanların hali bize bir sinyal veriyor. Tablo çok açık net ortada. Batı, burayla ilgili bugüne kadar herhangi olumlu bir ÅŸey yapamaz mıydı? Bunlar buraya yıllardır gelirler giderler. Acaba var mı bir destekleri? Yok. Bizim Afrika’ya verdiÄŸimiz ehemmiyetin ne kadar önemli olduÄŸu günbegün ortaya çıkıyor. Mesela Albayrak Grubu’nun Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde temizlik iÅŸini aldığını öğrenince doÄŸrusu çok sevindim. Albayrak’ın bu iÅŸi hiçbir yerde görülmeyen bir ÅŸekilde ve süratle baÅŸaracağına inanıyorum. Niye? Ä°stanbul’da biz bu iÅŸi Albayrak ile baÅŸardık da onun için. Ben CumhurbaÅŸkanı’yla görüşmemde de ‘Türk ÅŸirketleri sömürmek için gelmezler, kazan-kazan esasına göre burada sizlerle iÅŸ yaparlar. Bir yıl içinde buranın nasıl temizlendiÄŸini, buradaki deÄŸiÅŸimi göreceksiniz’ dedim. O da mutlu oldu. Bunlar kitabı yazılacak çok çok önemli deÄŸiÅŸimler. Ben bu bakımdan burayı önemsiyorum. Afrika’nın tam ortasında devasa bir ülke olan Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin inÅŸallah bir sıçrama yapacağına inanıyorum. Dolayısıyla bizim burayla iliÅŸkilerimizi geliÅŸtirmemiz lazım. Ä°ÅŸ adamlarımızı buraya sevk etmek, buradaki yatırımları geliÅŸtirmek suretiyle inÅŸallah farklı adımları atarız.”

“Ecdadımız buralara sömürge anlayışıyla gelmedi”

ErdoÄŸan, Türkiye’nin ÅŸu an Afrika’da 43 elçiliÄŸe ulaÅŸtığının hatırlatılması ve “Afrika’da 54 ülke var. Yeni elçilikler açılacak mı? 54’te 54 gibi bir hedef koyuyor musunuz?” sorusunun yöneltilmesi üzerine, elçiliklerin açılmasının o ülkedeki varlığın bir ispatı olduÄŸunu söyledi.

“EÄŸer siz bir ülkede var olmak istiyorsanız, orada sizin elçiliÄŸinizin olması lazım. Elçilik varsa siz orada varsınız, elçilik yoksa yoksunuz.” ifadesinin kullanan ErdoÄŸan, “Bazı ülkelerde mesela yanındaki veya bir ilerisindeki komÅŸu ülkelerden görevlendirilmiÅŸ elçiler var. Ama bizzat o ülkede bizim büyükelçimizin olması, futboldaki tabirle adam adama markaj demektir. Bunu yapmamız lazım. Åžimdi biz Afrika’daki büyükelçilik sayımızı 43’e çıkarmak suretiyle bunu baÅŸardık. GeldiÄŸimizde 12 taneydi. Tabii böyle yürümesi mümkün deÄŸildi. Åžimdi ise farklı bir Türkiye var. Dünya bizi bu noktada gıptayla izliyor. ‘Bunlar gerçekten çılgın Türkler’ diyorlar. Bütün buralara girmemiz, buralarda bu adımları atmamız gerekiyordu. Mesela Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde Sayın Tshisekedi’ye ‘Bize iki dönümlük bir yer vermiÅŸsiniz ama iki dönüme büyükelçilik bize uymaz. Onun için 10 dönüm falan bir yer bize verin’ dedik. Åžimdi 10 dönümlük bir yeri bize verdiler. ‘Nehrin kenarında güzel bir yer’ dediler. Hemen Çevre, Åžehircilik ve Ä°klim DeÄŸiÅŸikliÄŸi Bakanlığımızdan bir heyet, DışiÅŸleri Bakanlığımızdan bir ekiple beraber gelip buraya bakacaklar, zemin etütlerini yapacaklar, ondan sonra nihai kararımızı vereceÄŸiz ve süratle de buradaki büyükelçilik binasının inÅŸasına inÅŸallah baÅŸlayacağız. Senegal de böyle oldu. Orası da 10 bin metrekare. Onun yeri de çok güzel. Tepede, görkemli bir yer. Oradan bütün ummana bakıyorsunuz.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.

ErdoÄŸan, “Afrika gezileriniz Batı basınında ‘Türkiye’nin Afrika’daki yükseliÅŸi’ baÅŸlıklarıyla veriliyor. Batı’nın Afrika’ya yaklaşımı ile Türkiye’nin yaklaşımı konusunda görüştüğünüz Afrikalı liderlerden nasıl geri dönüşler alıyorsunuz?” sorusu üzerine, ÅŸunları kaydetti:

“Afrikalı liderlerin Türkiye’ye yönelik yaklaşımları günden güne daha olumlu bir hal alıyor. ‘Türkiye gerçekten kazan-kazan esasına göre ülkelerimize geliyor’ diyorlar. Aslında tarih yeniden tekerrür etti. Nasıl tekerrür etti? Ecdadımız buralara geldiÄŸi zaman sömürge mantığıyla, anlayışıyla gelmedi. Tam aksine buraları inÅŸa ve ihya etmek üzere geldi. Åžimdi biz de inÅŸa ve ihya etmek üzere geliyoruz. Kimlerle? Ä°ÅŸ adamlarımızla. Ä°ÅŸ adamlarımıza ‘Burada yatırım imkanları var. Bu yatırımlara girmelisiniz ama sömürmek için deÄŸil. Hem siz kazanacaksınız hem de bu ülkeye kazandıracaksınız’ diyoruz. SaÄŸ olsun iÅŸ adamlarımız da bu anlayışla iÅŸlerine devam ediyorlar. Gerçekten iÅŸ adamlarımız da buralarda çok ciddi alın teri döküyorlar, hem kazandırıyorlar hem de kazanıyorlar. Bu bizi de mutlu ediyor. Çünkü eseri görüyoruz. Bu eserlerle beraber o ülkelerin Türkiye’ye karşı bakışları daha olumlu hale geliyor.”

Kaynak: AA