Cumhurbaşkanı Erdoğan: Türkiye, İsveç, Finlandiya üçlü muhtırası diplomatik bir zaferdir

Cumhurbaşkanı Erdoğan: Türkiye, İsveç, Finlandiya üçlü muhtırası diplomatik bir zaferdir
CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, “Ä°sveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üyelik baÅŸvuruları baÄŸlamında yaÅŸananlar, Türkiye’nin terör konusundaki kırmızı çizgilerini ortaya koymuÅŸtur. Bu muhtıra Türkiye açısından diplomatik bir zaferdir.” dedi.
CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan, NATO Devlet ve Hükümet BaÅŸkanları Zirvesi’nin yapıldığı IFEMA Kongre Merkezi’nde basın toplantısı düzenledi.
NATO Devlet ve Hükümet BaÅŸkanları Zirvesi’nin 32’ncisini, Ä°spanya’nın ev sahipliÄŸinde baÅŸkent Madrid’de tamamladıklarını belirten ErdoÄŸan, Ä°spanyol makamlarına ev sahiplikleri ve misafirperverlikleri için teÅŸekkür etti.
NATO’nun tarihindeki en önemli zirvelerden birini baÅŸarıyla neticelendirdiklerini belirten CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, zirvenin, müttefiklerin mevcut meydan okumalar karşısında birlik ve dayanışma anlayışının teyit edilmesine vesile olduÄŸunu söyledi.
Erdoğan, zirvenin başarısı için gösterdiği gayret nedeniyle NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve ekibine de teşekkür ederek, şöyle devam etti:
“Ukrayna’daki savaşın baÅŸlamasının ardından biri video telekonferans, biri de Brüksel’de düzenlenen toplantı olmak üzere liderler düzeyinde bu yıl üçüncü kez bir araya geldik. Madrid Zirvesi, gelinen noktayı tahlil etmemiz ve geleceÄŸe yönelik bir vizyon oluÅŸturmamız için önemli bir fırsat oluÅŸturdu. Ä°ttifakımızın Ukrayna’ya desteÄŸi tamdır. Fakat bu desteÄŸimizi bir barış vizyonuyla birlikte ortaya koymalı, insani dramın, yıkımın ve gözyaşının bir an önce durdurulması için çaba göstermeliyiz.
Kalıcı bir ateÅŸkesin saÄŸlanmasına dönük diplomatik giriÅŸimlerimizi yoÄŸunlaÅŸtırmalıyız. Zirvenin dün gerçekleÅŸtirdiÄŸimiz ilk oturumunda Ukrayna Devlet BaÅŸkanı Sayın Zelenskiy bizlere video mesajla hitap etti. Sürecin başından itibaren kendisiyle yakın diyaloÄŸumu sürdürüyorum. Aynı zamanda, bildiÄŸiniz üzere, Rusya Devlet BaÅŸkanı Putin’le de düzenli olarak temas halindeyiz. Tüm bu çabalarımız kalıcı barışın yolunu açacak adımların atılması içindir.”
Çatışmalar uzadıkça can kayıpları ve yıkımın da arttığına işaret eden Erdoğan, savaşın başta enflasyon olmak üzere küresel ekonomideki olumsuz yansımalarını herkesin hissettiğini ifade etti.
Ukrayna’nın tahıl stoklarının Karadeniz’deki limanlardan ihraç edilmesi planı
Türkiye olarak, adil bir barışın kaybedeninin olmayacağına inandıklarını vurgulayan ErdoÄŸan, “Ä°stanbul Süreci’yle yeÅŸeren umutları daha da güçlendirmemiz gerekiyor. Türkiye’nin sorumluluk üstlenen, tüm taraflarla konuÅŸabilen, elini taşın altına koyan bir müttefik olarak oynadığı rolün NATO içinde de takdirle karşılandığını bir kez daha memnuniyetle gördüm. Buradaki temaslarımızda savaşın başından bu yana önceliklerimiz arasında yer alan krizin insani etkilerinin en aza indirilmesi, ateÅŸkesin ivedilikle temini yönündeki giriÅŸimlerimiz hakkında bilgi verdim. Ukrayna’nın tahıl stoklarının Karadeniz’deki limanlardan ihraç edilmesine yönelik planına iliÅŸkin katkılarımızı paylaÅŸtım.” ifadelerini kullandı.
CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, temasları sırasında Türkiye’nin, BM ve tarafların katılımıyla yapılacak dörtlü toplantıyı en kısa sürede Ä°stanbul’da düzenlemeye yönelik çabalarından da bahsettiÄŸini anlattı.
Zirvede uluslararası kamuoyunun en çok ilgisini çeken belgenin, dün kabul edilen Yeni Stratejik Konsept olduÄŸunu aktaran ErdoÄŸan, “2010 Lizbon Zirvesi’nde kabul edilen Stratejik Konsept’in yerini alacak olan bu yeni belge, NATO’nun temelini oluÅŸturan birlik ve dayanışma ilkelerinin önemini bir kez daha teyit etmiÅŸtir. Ä°ttifakın gelecekteki güvenlik ortamına kendini adapte etmesine yönelik bir vizyon ortaya koymuÅŸtur.” dedi.
Türkiye’nin Ä°ttifak’a katılımının 70’inci yılını kutladığını anımsatan CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, şöyle konuÅŸtu:
“NATO içinde oynadığı etkin rol ve verdiÄŸi kapsamlı katkılarla müttefiklik ruhuna her zaman uygun hareket eden Türkiye, şüphesiz bu gelecek vizyonunda da söz sahibi olan baÅŸlıca müttefikler arasında yer alacaktır. Stratejik Konsept’te terörizmin en ciddi asimetrik tehdit olarak tanınması ve NATO’nun, terörizmin tüm biçim ve tezahürleriyle mücadele yönündeki kararlılığının ortaya konulması elbette önemlidir. Ancak bu kararlılık kağıt üzerinde kalmamalıdır.
Fiiliyatta terör örgütleri arasında hiçbir ayrıma gidilmeden mücadelenin dayanışma içinde sürdürülmesi zaruridir. Oturumlardaki hitaplarımda ve ikili temaslarımda bu konunun, Türkiye için ne denli büyük hassasiyet arz ettiÄŸini özellikle vurguladım. Ayrıca bunun sadece bizim deÄŸil, NATO’nun da meselesi olduÄŸuna iÅŸaret ettim. Masumların canları ve kanları üzerinden ikbal devÅŸirmeye çalışan cinayet ÅŸebekeleri, hepimizin ortak düşmanıdır. Bugün bize karşı kullanılan silahların, yarın baÅŸka müttefiklerimize karşı kullanılmayacağının hiçbir garantisi yoktur. Tarih bize, bu tür ihmalkarlıkların daha sonra ölümcül tehditler olarak muhataplarına geri döndüğünü göstermiÅŸtir.”
Müttefiklerden hakiki dayanışma beklentisi
CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, son günlerde terör örgütü PKK ve uzantılarının kendilerine yönelik en küçük bir müdahale karşısında sergiledikleri pervasızlıkların bunun açık örneÄŸi olduÄŸunu belirterek, “Tıpkı ‘habis bir ur’ gibi günden güne büyüyen, toplumsal barışı, huzuru ve güvenliÄŸi tehdit eden bu beladan kurtulmamız gerektiÄŸini dile getirdim. Müttefiklerimizden sözde deÄŸil, eylemlerinde de hakiki bir dayanışma beklediÄŸimiz mesajını güçlü biçimde verdim.” diye konuÅŸtu.
Türkiye’nin, terör örgütlerine karşı yürüttüğü uzun ve kararlı mücadeleyi anlatan bir videoyu liderlerle izletme fırsatı bulduÄŸunu bildiren ErdoÄŸan, ÅŸunları kaydetti:
“Böylece PKK, PYD, FETÖ ve DEAÅž’ın kanlı yüzünü bir kez daha tüm muhataplarımıza anlatmış olduk. Gelinen noktada hepimiz ÅŸu gerçeÄŸi görüyoruz, ÅŸayet NATO’nun güvenilirliÄŸini ve inandırıcılığını korumak istiyorsak müttefikler olarak terörün tüm tezahürleriyle mücadelede daha net, tutarlı ve samimi adımlar atmamız ÅŸarttır. Terörün finansmanı ile militan devÅŸirme faaliyetlerinin engellenmesi bu mücadelenin ayrılmaz parçasıdır. Yaklaşık 40 yıldır bölücü terörle mücadele eden, binlerce evladını teröre kurban vermiÅŸ bir ülke olarak oyalamalara tahammülümüz kalmamıştır.
Ä°sveç ve Finlandiya’nın NATO üyelik baÅŸvuruları baÄŸlamında yaÅŸananlar, Türkiye’nin bu konudaki kırmızı çizgilerini ortaya koymuÅŸtur. Ä°lk günden itibaren hassasiyetlerimizi ifade ederek, yapıcı ama kararlı bir tutum sergiledik. Salı günü Sayın Genel Sekreter’in kolaylaÅŸtırıcılığında Ä°sveç ve Finlandiya liderleriyle Dörtlü Zirvemizi gerçekleÅŸtirdik. Ä°mzalanan Mutabakat Muhtırası’nı, Türkiye’nin hassasiyetlerinin anlaşıldığının bir iÅŸareti olarak görüyoruz. Elbette bu bir baÅŸlangıçtır, asıl olan verilen sözlerin hayata geçirilmesidir. Bundan sonraki süreçte muhtırada kayıtlı hususların uygulamasını titizlikle takip edecek, adımlarımızı da buna göre atacağız.”
Diplomasiye bir tarafın kazanıp diÄŸer tarafın kaybettiÄŸi “sıfır toplamlı bir oyun” nazarıyla bakmanın yanlış olduÄŸunu söyleyen CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, “Bilakis diplomasiyi bizleri ortak faydaya ulaÅŸtıracak en kestirme, en garanti yol olarak görmek gerekir. Türkiye, Ä°sveç ve Finlandiya arasında imzalanan muhtıraya, bu zaviyeden bakılmasının daha doÄŸru olacağına inanıyorum. Hiç şüphesiz bu muhtıra, Türkiye ve milletimiz açısından zorlu müzakere sürecinden sonra elde edilmiÅŸ diplomatik bir zaferdir.” deÄŸerlendirmesinde bulundu. CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, ÅŸunları söyledi:
“Üçlü Muhtıra’yla Türkiye’nin terör örgütü PKK ve uzantılarıyla mücadelede tam iÅŸ birliÄŸi, terörizmin tüm biçim ve tezahürleriyle mücadelede dayanışma, PYD/YPG ve FETÖ’ye destek saÄŸlamama taahhüdü, savunma sanayii alanında ambargo ve kısıtlamalara gidilmemesi ile iÅŸ birliÄŸinin artırılması, Ä°sveç ve Finlandiya’nın terörizmle mücadele ve savunma sanayii konularındaki ulusal mevzuatlarını ve uygulamalarını tadil etme sözü, terör suçlularının iadesi konusunda somut adımlar atılması ve ikili düzeyde hukuki düzenlemeler yapılması, PKK ve uzantılarının para toplama ile eleman devÅŸirme faaliyetlerinin yasaklanması ve bunların soruÅŸturulması, Türkiye’ye yönelik terör propagandasının engellenmesi hususlarında net, somut ve saÄŸlam garantiler almıştır. Bu adımların uygulanmasını denetlemek üzere adalet, istihbarat ve güvenlik kurumlarının katılımıyla Daimi Ortak Mekanizma kurulması kararlaÅŸtırılmıştır.”
ErdoÄŸan, Finlandiya ve Ä°sveç’in Daimi Yapılandırılmış Ä°ÅŸ birliÄŸi Süreci (PESKO) dahil Avrupa BirliÄŸi güvenlik mekanizmalarına Türkiye’nin en geniÅŸ ÅŸekilde katılımını destekleyeceÄŸini beyan ettiÄŸini aktardı.
Böylece Türkiye’nin ilk günden itibaren dile getirdiÄŸi hassasiyetlerin tamamının üçlü muhtıraya girdiÄŸine dikkati çeken ErdoÄŸan, “Türkiye ve NATO ile bu muhtıranın kazananı aynı zamanda Ä°sveç ve Finlandiya halklarıdır. Terörle mücadele yönünde atılacak her müspet adım, bu ülkelerin barış, huzur ve güvenliÄŸine katkı yapacaktır.” diye konuÅŸtu.
Devlet ve hükümet başkanları ile görüşmeler
Erdoğan, Zirve toplantılarında ve marjında birçok devlet ve hükümet başkanıyla da bir araya gelme fırsatı bulduklarını anımsattı.
Bu çerçevede NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, İsveç Başbakanı Magdalena Andersson ile dörtlü zirve gerçekleştirdiklerini hatırlatan Erdoğan, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İngiltere Başbakanı Boris Johnson, AB Konseyi Başkanı Charles Michel, ABD Başkanı Joe Biden, Avusturya Federal Şansölyesi Karl Nehammer, İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, Almanya Federal Şansölyesi Olaf Scholz, Hollanda Başbakanı Mark Rutte, Romanya Cumhurbaşkanı Klaus Werner Iohannis ile Güney Kore Cumhurbaşkanı Yoon Suk-yeol ile görüştüğünü dile getirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, toplantılar sırasında da Macaristan ve Karadağ liderleri dahil pek çok devlet başkanıyla da sohbet ettiğini aktardı.
“Zirvenin yeni bir dönemin kapılarını aralamasını temenni ediyoruz”
Bu görüşmelerde mevkidaÅŸlarıyla ağırlıklı olarak Ukrayna’daki geliÅŸmeleri ele aldıklarını, ittifak gündemi çerçevesinde fikir teatisi gerçekleÅŸtirdiklerini, ayrıca ikili gündemlerindeki konuları farklı yönleriyle deÄŸerlendirdiklerini vurgulayan ErdoÄŸan, ÅŸu deÄŸerlendirmelerde bulundu:
“Zirveyle Türkiye’nin 70 yıldır NATO üyesi olan, Ä°ttifakın en büyük ikinci ordusuna sahip, harekat ve misyonlara en fazla katkı veren beÅŸinci ülkesi olarak NATO’nun dününde ve bugününde olduÄŸu gibi geleceÄŸinde de söz sahibi olacağı bir kez daha açıkça görülmüştür. Biz kendi bağımsız dış politikamızı izlerken, müttefiklik ruhu içinde NATO’ya gerekli katkıları vermeye devam edeceÄŸiz. Müttefiklerimizden de aynı samimi dayanışmayı görmek istiyoruz. Madrid Zirvesi’nin bu noktada yeni bir dönemin kapılarını aralamasını temenni ediyoruz. Bu düşüncelerle zirvemizin hayırlara vesile olmasını diliyorum.”
Kaynak: AA