DışiÅŸleri Bakanı ÇavuÅŸoÄŸlu: Ne Kanal Ä°stanbul’un Montrö AnlaÅŸmasına, ne de Montrö’nün Kanal Ä°stanbul’a etkisi var
DışiÅŸleri Bakanı Mevlüt ÇavuÅŸoÄŸlu, “DışiÅŸleri Bakanı ÇavuÅŸoÄŸlu: Ne Kanal Ä°stanbul’un Montrö AnlaÅŸmasına, ne de Montrö’nün Kanal Ä°stanbul’a etkisi var” açıklamasında bulundu.
DışiÅŸleri Bakanı Mevlüt ÇavuÅŸoÄŸlu, Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile Antalya‘da görüşmesinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Yaptıkları görüşmede Rusya’yla ikili iliÅŸkilerin yanı sıra bölgesel konuların da ele alındığını anlatan ÇavuÅŸoÄŸlu, Suriye, Libya, Afganistan ve KarabaÄŸ’daki geliÅŸmelerin görüşüldüğünü söyledi.
ÇavuÅŸoÄŸlu, “Amacımız tüm bu ülkelerde istikrarın, huzurun ve barışın kalıcı olması. Özellikle Suriye’de siyasi bir süreç için, sahada sükunetin devamı için Rusya’yla birlikte çalışmaya devam edeceÄŸiz.” ifadelerini kullandı.
Toplantının soru cevap kısmında Kanal Ä°stanbul’a yönelik soruya cevap veren ÇavuÅŸoÄŸlu, ÅŸunları kaydetti:
“Bazen Türkiye’de de tartışmalar oluyor, dışarda da oluyor. Bu yeni açılacak kanalın, Kanal Ä°stanbul’un Montrö AnlaÅŸması’na bir etkisi var mı? Åžunu net söylemek isterim ne Kanal Ä°stanbul’un Montrö AnlaÅŸması’na bir etkisi var ne de Montrö AnlaÅŸması’nın Kanal Ä°stanbul’a bir etkisi var.”
ÇavuÅŸoÄŸlu, Türkiye’nin Yunanistan, Bulgaristan, Sırbistan ve Macaristan gibi ülkelerle aşı sertifikasyonlarının karşılıklı tanınması anlaÅŸması yaptığını hatırlatarak, “Aşı sertifikasyonlarımızın karşılıklı olarak tanınması konusunda önerimizi bugünkü toplantıda mevkidaşım Sergey Lavrov’a ilettim.” diye konuÅŸtu.
Libya’da geçici hükümetin ülkenin her köşesine ulaÅŸmaya çalıştığını belirten ÇavuÅŸoÄŸlu, “Ãœlkenin siyasi birliÄŸi aynı zamanda toprak bütünlüğü hepimizin hemfikir olduÄŸu bir öncelik. Hepimiz buna baÄŸlıyız. Libya’da umarım her ÅŸey ÅŸu anda planladığı gibi devam eder ve gerçekleÅŸtirilecek bir seçimle herkesi kapsayacak bir yönetim kurulur, ülkede barış ve istikrar tekrar saÄŸlam bir ÅŸekilde tesis edilir.” dedi.
Türkiye ve Rusya arasındaki teması salgın sürecinde de devam ettirdiklerini belirten ÇavuÅŸoÄŸlu, “2020’de Lavrov ile 19 defa telefonla görüşmüşüz. Ä°ki kez yüz yüze görüştük. Aynı ÅŸekilde CumhurbaÅŸkanımız ErdoÄŸan da Putin ile 2020’de 19 defa telefonla konuÅŸmuÅŸ. Heyetlerimiz, bakanlıklarımız, farklı kurumlar arasında diyaloÄŸumuzu sürdürdük.” diye konuÅŸtu.
Lavrov ile en son martta Doha’da bir araya geldiklerini hatırlatan ÇavuÅŸoÄŸlu, ikili ziyaretler için Soçi’de de bir araya geldiklerini anlattı.
Bu toplantıda bir sonraki Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantısının hazırlıklarını da yaptıklarını aktaran Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
“Birkaç gün önce sayın CumhurbaÅŸkanımız ErdoÄŸan ile Putin arasında telefon görüşmesinde liderlerimiz bu sene için Yüksek Düzeyli Stratejik Ä°ÅŸbirliÄŸi Konseyi Toplantısını gerçekleÅŸtirme konusunda hemfikir oldular. Bu toplantıyı bu sefer Türkiye’de gerçekleÅŸtireceÄŸiz. En son 2019’da Moskova da Yüksek Düzeyli Stratejik Ä°ÅŸbirliÄŸi Konseyi Toplantısını gerçekleÅŸtirmiÅŸtir. Ayrıca Sayın Putin, CumhurbaÅŸkanımız ErdoÄŸan’ı Rusya’ya davet ettiler. Önümüzdeki süreçte karşılıklı her düzeyde özellikle liderler düzeyinde ziyaretlerini gerçekleÅŸtirmek için birlikte çalışacağız. Bugünkü görüşmelerimizde ikili iliÅŸkilerimizi enine boyunca ele aldık. Ticaretten enerjiye, turizmden salgınla mücadeleye kadar birçok konuda görüş alışveriÅŸinde bulunduk. Ä°kili ticaret hacmimizin artırılması konusunda hemfikiriz.”
İki ülke arasında ticaret hacmi artırılacak
Ticaret hacminde geçen sene yaklaşık yüzde 20 düşüş olduğunu dile getiren Çavuşoğlu, bu sene ise ilk dört ayda yüzde 20 artış olduğunu, geçen seneyi telafi ettiklerini kaydetti.
Ä°ki ülke olarak 100 milyar doları hedeflediklerini vurgulayan ÇavuÅŸoÄŸlu, “CumhurbaÅŸkanlarımızın belirlediÄŸi gibi ikili ticaret hacmimizi 100 milyar dolar seviyesine çıkarmak için çalışmamız gerekiyor. Önümüzdeki günlerde 30 Temmuz’da Moskova’da Karma Ekonomik Komisyonu Toplantısı gerçekleÅŸtirilecek.” dedi.
Çavuşoğlu, ekonomiyle ilgili diğer çalışma gruplarının da aynı şekilde bir araya geleceğini, özellikle gümrük ve ortak sanayi gibi tematik çalışma gruplarının da toplanacağını bildirdi.
Turizmin ekonomi ve beÅŸeri iliÅŸkiler bakımından önemli olduÄŸuna dikkati çeken ÇavuÅŸoÄŸlu, “Rusya’nın 22 Haziran itibarıyla ülkemize uçuÅŸ sınırlamalarını kaldırması isabetli bir karar oldu. Sadece bizim sektörümüzün beklediÄŸi bir karar deÄŸildi. Rus turistlerin de dört gözle beklediÄŸi bir karardı. Rus turistlerin dünyada en çok ziyaret ettiÄŸi ÅŸehirlerden birisi Antalya. 2019’da 7 milyon Rus turist Türkiye’ye gelmiÅŸti. Bu sene eski rakamlara ulaÅŸmak için elimizden geleni yapacağız. SaÄŸlıklı ve güvenli tatil geçirmek için tesislerimiz hazır.” ifadelerini kullandı.
“Uluslararası ÅŸirketlerden de çok ciddi ilgi var”
Bir gazetecinin, “Kanal Ä°stanbul’un Montrö BoÄŸazlar SözleÅŸmesi’ni hükümsüz kılacağını ifade ettiler. SözleÅŸmenin kaderi ne olur? Yeni bir sözleÅŸmenin imzalanması gündeme gelir mi?” yönündeki sorusu üzerine ÇavuÅŸoÄŸlu, CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’ın Kanal Ä°stanbul ile ilgili düşüncelerini tüm dünyayla paylaÅŸtığına iÅŸaret etti.
Åžu anda boÄŸazdan geçen trafiÄŸin ciddi bir risk oluÅŸturduÄŸunu belirten ÇavuÅŸoÄŸlu, “BoÄŸazdan maksimum kapasite güvenli geçiÅŸ için 25 bin ama ÅŸu anda bu rakam 45 bini geçmiÅŸ durumda. 2050’yi hesapladık, 80 bine ulaÅŸacak. Her bakımdan ihtiyaç olduÄŸu için yıllar önce CumhurbaÅŸkanımızın ortaya koyduÄŸu vizyon projeyi hayata geçirmek için artık somut adımlar atmaya baÅŸladık.” diye konuÅŸtu.
Bu projeyi hayata geçirmek için diğer aşamaların üzerinde ilgili kurumların ve birimlerin çalıştığını kaydeden Çavuşoğlu, uluslararası şirketlerden de çok ciddi ilgi olduğunu vurguladı.
Montrö’nün sadece boÄŸazdan geçiÅŸleri düzenlemediÄŸine deÄŸinen ÇavuÅŸoÄŸlu, şöyle devam etti:
“Karadeniz’de kıyıdaÅŸ ve kıyıdaÅŸ olmayan ülkelerin gemilerinin ne kadar kalacağını ve tonajını düzenliyor. Ayrıca Montrö AnlaÅŸması’nın nasıl revize edileceÄŸi veya sonlandırılacağı da anlaÅŸmanın içinde var. Kanal Ä°stanbul’un inÅŸa edilmesiyle Montrö AnlaÅŸması’nda herhangi bir deÄŸiÅŸiklik olmayacak. Türkiye bugüne kadar Montrö AnlaÅŸması’nı harfiyen uygulamış, imzaladığı anlaÅŸmalara sadık bir ülkedir. Kanal Ä°stanbul’u inÅŸallah inÅŸa ederek BoÄŸaz’daki trafiÄŸi hafifleteceÄŸiz. Özellikle ticari gemilerin uzun uzun bekleme süreleri var. BoÄŸaz için Ä°stanbul için risk oluÅŸturan patlayıcı madde taşıyan gemilerin geçmesine de izin vermiyoruz. Tüm bunlar Kanal Ä°stanbul ile birlikte yeniden düzenlenecek ama Montrö AnlaÅŸması ile herhangi bir ilgisi yoktur. Kanal Ä°stanbul bizim iç hukukumuza tabi olacak. Bu kakımından Montrö AnlaÅŸması’nın Kanal Ä°stanbul’a herhangi bir etkisi olmayacak.”
Sputnik V aşısının 400 bin dozunun Türkiye’ye geldiÄŸini anımsatan ÇavuÅŸoÄŸlu, bu aşının ortak üretimi konusunda da kurumların birlikte çalıştığını kaydetti.
Lavrov ile aşı sertifikasyonlarının karşılıklı tanınması konusunda da görüştüklerini aktaran ÇavuÅŸoÄŸlu, “Güvenli turizm bakımından da seyahatin önündeki engellerin kaldırılması bakımından da iÅŸ birliÄŸimizi devam ettirmek arzusundayız. TürkAkım doÄŸal gaz boru hattı ve Akkuyu Nükleer Santrali gibi stratejik projeleri hayata geçirdik, geçiriyoruz. Bu tür iÅŸ birliÄŸimizi önümüzdeki süreçte de devam edeceÄŸiz. Ä°kili iliÅŸkilerde ciddi bir sorun görmüyoruz. DiÄŸer kurum ve bakanlıklarla ticaretin önündeki engeller dahil, var olan küçük sorunları da birlikte çözme azmimiz var.” diye konuÅŸtu.
Rusya ile çalıştıkları çok sayıda bölgesel konular olduÄŸuna dikkati çeken ÇavuÅŸoÄŸlu, “Bölgenin iki büyük ülkesi olarak iÅŸ birliÄŸimiz somut sonuçlar doÄŸuruyor. Birbirimize saygı duyuyoruz. Liderler arasında samimi bir dostluk var. Karşılıklı mesai ve güven içinde çalışmalarımızı ve iÅŸ birliÄŸimizi önümüzdeki süreçte devam ettirmek istiyoruz.” ifadelerini kullandı.
“Ä°ki doz aşı olan Ruslardan ve diÄŸer turistlerden PCR testi istemiyoruz”
Çavuşoğlu, mevkidaşı Lavrov ile ikili bölgesel pek çok konuyu içeren iş birliğini daha ileriye taşımak için yakın çalışmaya devam edeceklerini kaydetti.
Bir gazetecinin, “Aşılı turistlerin seyahatleri konusunda çeliÅŸkili haberler çıkıyor. Rus aşılarından hangileri Türkiye tarafından kabul ediliyor? Hangi durumda PCR testi gerekiyor?” sorusu üzerine ÇavuÅŸoÄŸlu, ÅŸunları kaydetti:
“Turizm konusundaki çeliÅŸkili haberlerin kaynağını bilmiyorum ama bizim uygulamamız son derece net ve basit. Bu uygulamayı birçok ülke ile yapmaya baÅŸladık. DiÄŸer bir ülkeden gelen turistler için yaptığımız uygulamayı, Rusya’dan gelen turistler için de yapıyoruz. Ä°ki doz aşı olan Ruslardan ve diÄŸer turistlerden PCR testi istemiyoruz. Rusya hangi aşıyı kullanıyorsa biz onu kabul ediyoruz. Ä°ster Sputnik ister baÅŸka aşılar. Aşı olmayanlardan neden PCR testi istiyoruz? Bu hepimizin güvenliÄŸi için. Buraya gelen Rus turistler, diÄŸer turistler ve aynı ÅŸekilde turizm sektöründe çalışan vatandaÅŸlarımızın ile esnaf için bu önemli. Hepimizin güvenliÄŸi için bu uygulamayı sürdürüyoruz. Uygulamamız gayet net.”
Bir gazetecinin “Suriye ve Libya ekseninde son dönemdeki geliÅŸmelere iliÅŸkin deÄŸerlendirmelerini” sorması üzerine ÇavuÅŸoÄŸlu, iki ülkede de Rusya ile yakın iÅŸ birliÄŸi içinde olduklarını belirtti.
Libya konusunda çabalarının Moskova’da bir netice getirmediÄŸini anlatan ÇavuÅŸoÄŸlu, bu durumun Hafter’in ateÅŸkes anlaÅŸmasını imzalamaması sebebiyle gerçekleÅŸtiÄŸini kaydetti.
Berlin Konferansı’na giden süreçte iki ülkenin önemli katkıları olduÄŸuna dikkati çeken ÇavuÅŸoÄŸlu, ÅŸunları ifade etti:
“Åžimdi önemli bir fırsat var. Yeni bir geçici hükümet var. BaÅŸkanlık konseyi var. Hiç kimsenin rekabet etmesi gereken bir sebep yok. Libya için atılması gereken adımlar var. Åžu andaki geçici yönetimlerin, ülkeyi yeni bir seçime götürünceye kadar Libya halkının ihtiyaçlarını karşılaması gerekir. Bu konuda destek olmamız gerekiyor. Ayrıca kurumların özellikle de güvenlikle ilgili kurumların yeniden birleÅŸtirilmesi konusunda adımların atılması gerekiyor. Libya’daki eÄŸitmen ve danışmanlarımız da bu amaçla ciddi katkı saÄŸlıyor. Åžu andaki yönetim tüm Libya’ya, güney dahil ulaÅŸmak istiyor.”
“Suriye’de en etkili mekanizma Astana formatı”
Suriye’de de tek çözümün siyasi çözüm olduÄŸunu vurgulayan ÇavuÅŸoÄŸlu, ÅŸunları kaydetti:
“Suriye’nin de sınır, toprak bütünlüğüne baÄŸlı olduÄŸumuzu tüm görüşmelerimizde vurguluyoruz. Bunun için de siyasi süreci canlandırmamız gerekiyor. Åžu anda en etkili mekanizma birlikte kurduÄŸumuz Ä°ran’ın da dahil olduÄŸu Astana formatıdır. Gelecek hafta arkadaÅŸlarımız yine Nur Sultan’da bu formatta bir araya gelecekler. Orada görüşülmesi gereken bazı konuları da bugünkü görüşmelerimizde ele aldık. Astana süreci sayesinde canlandırdığımız, baÅŸlattığımız anayasa komisyonu toplantısının altıncı turu da sonuç odaklı olması lazım. Rejim, muhalifler ve sivil toplumun yeni bir anayasa yazım çalışmalarına artık baÅŸlaması gerekiyor. Bunun neticesinde de tabii ülkenin bir seçim ile birliÄŸinin tesis edilmesi gerekiyor. ”
Suriye’nin sınır bütünlüğüne tehdit oluÅŸturan terör örgütlerinden ülkenin temizlenmesi gerektiÄŸine iÅŸaret eden ÇavuÅŸoÄŸlu, DAEÅž’i etkin bir mücadeleyle yendiklerini dile getirdi.
Ancak YPG/PKK terör örgütünün ayrılıkçı gündemine devam ettiğini ifade eden Çavuşoğlu, ülkede hala yabancı terörist savaşçıların mevcut olduğuna işaret etti.
“BM Güvenlik Konseyi kararın uzatılması gerekiyor”
Ülkenin bunlardan temizlenmesi gerektiğini anlatan Çavuşoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Zor ÅŸartlarda yaÅŸayan Suriyeliler var. Bu insani bir konudur, siyasi bir konu deÄŸil. Ä°nsani yardımların da kesintisiz bir ÅŸekilde ulaÅŸtırılması gerekiyor. Türkiye’de 3,6 milyonu Suriyeli 4 milyona yakın mülteciye ev sahipliÄŸi yapıyoruz. Elimizden gelen desteÄŸi veriyoruz. Uluslararası toplumun verdiÄŸi destek ortada. Yaklaşık 5 milyon Suriyeliye de Türkiye üzerinden gerek Türkiye’nin gerek uluslararası toplumun gerek BM’nin yardımlarının ulaÅŸtırılmasını temin ediyoruz. Bunlardan bir tanesi de BM’nin Güvenlik Konseyi kararıyla Cilvegözü Sınır Kapısı. Bu sınır kapısıyla ilgili BM Güvenlik Konseyi kararın uzatılması gerekiyor. Bu konuda da Rusya’nın çekincelerini aÅŸmak için neler yapabiliriz? Ä°nsani yardım olduÄŸu için bunu siyasallaÅŸtırmadan birlikte nasıl çalışabiliriz? Sadece Rusya ile deÄŸil ilgili BM Güvenlik Konseyi ülkeleriyle de görüşüyoruz. Bu güvenli bölgeler ve ülkedeki huzur arttıkça, tüm Suriyeliler komÅŸudaki ülkelerdeki Suriyelilerin de geri dönmesi için tüm uluslararası toplumla birlikte gereken adımları atmamız gerekiyor. 430 binden fazla Suriyeli Türkiye’den güvenli bölgelere döndü. Biz Rusya ile bu amaçla birlikte çalışmaya devam edeceÄŸiz diÄŸer ortaklarımızla beraber.”
Kaynak: AA
