DışiÅŸleri Bakanı ÇavuÅŸoÄŸlu: Türkiye’nin kimyasal silah kullandığı sözü iftiradır
DışiÅŸleri Bakanı ÇavuÅŸoÄŸlu,Türkiye’nin kimyasal silah kullandığı iddialarını reddederek, “Türkiye’nin kimyasal silah kullandığı sözü iftiradır, alçakça bir iftiradır.” ifadelerini kullandı.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Dışişleri Bakanlığının 2023 yılı bütçesinin sunumunun ardından milletvekillerinin eleştirilerini ve sorularını yanıtladı.
Uygur Türklerinin hakları konusundaki eleÅŸtiriye yanıt veren ÇavuÅŸoÄŸlu, Batılı ülkelerin bu konuyu Çin’e karşı siyasi olarak kullanmak istediÄŸini, Türkiye’nin ise ayrıca açıklamalar yaptığını söyledi.
Batılı ülkelerin daha sonra açıklamalarında Uygur Türklerine odaklandıklarını ifade eden ÇavuÅŸoÄŸlu, “Birlikte hareket ediyoruz. Bu konuda Ä°slam dünyasında birliktelik yok, maalesef Türk dünyasında da istediÄŸimiz birliktelik yok. Zaten bu konuda istediklerimizi tam yapamamamızın sebebi de bu.” diye konuÅŸtu. Uygur Türkleri konusunda farklı dengeler bulunduÄŸunu kaydeden ÇavuÅŸoÄŸlu, “Ama biz tek başımıza da kalsak Filistin davasında olduÄŸu gibi Uygur Türklerini de savunmaya devam edeceÄŸiz.” dedi.
Enerji konusunda Rusya’ya bağımlı birçok ülke olduÄŸunu ifade eden ÇavuÅŸoÄŸlu, Türkiye’nin kaynak çeÅŸitliliÄŸi saÄŸlaması gerektiÄŸini de belirtti.
“Türkiye’nin kimyasal silah kullandığı sözü iftiradır”
Türkiye’nin Kara Paranın Aklanmasının Önlenmesine Yönelik Mali Eylem Görev Gücü (FATF) tarafından gri listeye alınmasına yönelik soruya da yanıt veren ÇavuÅŸoÄŸlu, FATF kriterlerinin yerine getirilmesi için hazırlanan yasa önerilerinin TBMM’de destek gördüğünün altını çizdi.
Uygulamada da yükümlülüklerin yerine getirildiÄŸini dile getiren ÇavuÅŸoÄŸlu, “FATF içindeki görüşmelerde de Türkiye’nin yükümlülüklerini yerine getirdiÄŸini söylüyorlar ama ABD baÅŸta olmak üzere bazı ülkeler Demokles’in kılıcı gibi Türkiye’nin başında tutmak için bunu yapıyor. ABD’liler de buraya geldiler, onlar da bu konuda bizim Türkiye olarak gereÄŸini yaptığımızı söylediler ama buna raÄŸmen sözünde durmadılar.” diye konuÅŸtu
ÇavuÅŸoÄŸlu, Türkiye’de kara para aklandığına iliÅŸkin iddiaların kabul edilemez olduÄŸunun altını çizerek, “Türkiye’de kaç tane oligarkın parası var? ‘Orada açıkta bir gemi var’ diyorsunuz. ABD ve AB de bunu söylüyor. Biz diyoruz ki bize belge getirin. Yani yaptırımları delecek ÅŸekilde özellikle finans kısmında bize belge getirin. Bazı ÅŸirketlerle ilgili getiriyorlar onları da ilgili kurumlara iletiyoruz. Ama sizin (milletvekillerinin) söylediÄŸiniz konularla ilgili herhangi bir belge, bilgi gelmedi.” ifadelerini kullandı. ÇavuÅŸoÄŸlu, FATF sürecinin Türkiye’nin itibarıyla ilgili önemli bir konu olduÄŸunu ifade etti.
Türkiye’nin kimyasal silah kullandığı iddialarına deÄŸinen ÇavuÅŸoÄŸlu, “Türkiye’nin kimyasal silah kullandığı sözü iftiradır, alçakça bir iftiradır. Bu kesinlikle doÄŸru deÄŸildir. Türk askeri, polisi hiçbir zaman kimyasal kullanmamıştır, envanterimizde de yok. AraÅŸtırılması gereken ne varsa da araÅŸtırılsın ama yalan ve iftiradan uzak durulsun. Bu kesinlikle bir iftiradır, buna da alet olmayın.” deÄŸerlendirmesini yaptı.
ÇavuÅŸoÄŸlu, CumhurbaÅŸkanlığı’nda dış politika ve güvenlikle ilgili kurullar bulunduÄŸunu ve bunların dayanışma kurulları olduÄŸunu kaydederek, bu kurumların “paralel yapılar” olarak adlandırılmasını eleÅŸtirdi.
Bakanlık dışından atanan büyükelçi sayısı 26
ÇavuÅŸoÄŸlu, Rusya’nın sadece Türkiye’de nükleer santral yapmadığını belirterek, baÅŸka ülkelerde de yaptığını belirterek, Türkiye’nin yenilenebilir enerji payını artırması gerektiÄŸini, nükleer santralin de bu noktada önemli olduÄŸunu söyledi.
Bakanlığın dışardan yaptığı büyükelçi atamalarıyla ilgili eleÅŸtirileri yanıtlayan ÇavuÅŸoÄŸlu, ilgili kanunun 1927’de çıktığını hatırlatarak, atamaların liyakatle yapıldığının altını çizdi.
Bakanlık bünyesinde büyükelçi olma sırası gelip de büyükelçi olamayan hiçbir diplomat bulunmadığını söyleyen ÇavuÅŸoÄŸlu, ÅŸu anki ABD’nin Ankara Büyükelçisi’nin eski bir senatör olduÄŸunu belirterek, “ABD’de dışardan atama oranı kaç biliyor musunuz? Yüzde 50. Bizde yüzde 16. Yani 157’de (büyükelçi) ÅŸu anda 26 tanesi dışarıdan.” dedi.
Ermenistan’la Türkiye ve Azerbaycan arasında yürütülen normalleÅŸme görüşmelerine deÄŸinen ÇavuÅŸoÄŸlu, HDP Milletvekili Garo Paylan’a yanıt vererek, “Barışı istemeyenin Azerbaycan olduÄŸunu söylediniz, bu doÄŸru bir tespit deÄŸil. Azerbaycan teklif etti kapsamlı barış anlaÅŸması imzalanmasını.” ifadelerini kullandı.
Türkiye ve Azerbaycan’ın samimi olduÄŸunu vurgulayan ÇavuÅŸoÄŸlu, Ermenistan’a da samimi olma çaÄŸrısında bulundu.
“Gri listede olmayı hak etmiyoruz”
AB raporlarında Türkiye’ye yönelik yapılan olumsuz açıklamalar kadar olumlu açıklamalar da olduÄŸunu söyleyen ÇavuÅŸoÄŸlu, bunlar arasında kadın hakları kapsamındaki cezaların artması, insan hakları mekanizmalarına taraf olma, din ve vicdan özgürlüğü, iklim ve saÄŸlık konularını sıraladı. ÇavuÅŸoÄŸlu, raporların bazılarında “çifte standart ve iki yüzlülüğü yansıtan siyasi tespitler” olduÄŸunun da altını çizdi.
Çavuşoğlu, Bulgaristan tarafında yapılacak iş birliği sonucunda sınır kapısının kapasitesinin genişletileceğini de bildirdi.
Türkiye’ye gelen küresel sermayenin azaldığı yönünde eleÅŸtiriye tepki gösteren ÇavuÅŸoÄŸlu, “2003’ten önceki 23 yılda gelen miktar 15 milyar dolar, sadece geçen sene ise 13.3 milyar dolar. Yani 1 yılda, 23 yılda elde edilene çok yakın. Bazen yıla göre atıyor ya da düşüyor, 20 milyar doları da gördük. Pandemiden sonra canlanma baÅŸladı. ‘Küresel sermaye gelmiyor, Türkiye’ye kimse güvenmiyor’ demeyin.” ÅŸeklinde konuÅŸtu.
Türkiye’nin yakın ve uzak coÄŸrafyasında güvenilir bir ülke olduÄŸuna vurgu yapan ÇavuÅŸoÄŸlu, “Filipinler’de de hükümetle Moro cephesi arasında silah bırakma konusundaki komitenin baÅŸkanlığını da bir Türk büyükelçi yapıyor. Dünyanın her yerinde Türkiye’ye bir güven var. Ãœlkemizi hafife almayalım, biz büyük bir ülkeyiz ama Türkiye Yüzyılında çok daha güçlü olacağız.” dedi.
ÇavuÅŸoÄŸlu, konuÅŸmasının sonunda FATF ve Avrupa Konseyi YolsuzluÄŸa Karşı Devletler Grubu (GRECO) konularında sorulan soruyu yanıtlayarak, siyasi partiler kanununun Meclis’ten geçmesiyle GRECO tavsiyelerinin yerine getirilmiÅŸ olacağını vurguladı.
FATF uzmanlarının Türkiye’yle ilgili deÄŸerlendirmesinde Türkiye’nin attığı adımlara iliÅŸkin gerçeklerin yansıtıldığını aktaran ÇavuÅŸoÄŸlu, ABD ve Almanya’nın da aralarında bulunduÄŸu ülkelerin aksi yönde karar aldığını belirterek, “Siyasi bir karar oldu. Elbette bu konu hepimiz için hassas. Biz gri listede olmayı hak etmiyoruz ve bir an önce de çıkmamız lazım.” ifadelerini kullandı.
“Sizin uluslararası iliÅŸkilerinizin ilkesi, ahlakı yok” ifadesine tepki gösterdi”
ÇavuÅŸoÄŸlu, CHP Ä°stanbul Milletvekili Mehmet BekaroÄŸlu’nun, konuÅŸmasında, “Sizin uluslararası iliÅŸkileriniz içeride olduÄŸu gibi çıkarlara endekslidir. Sizin uluslararası iliÅŸkilerinizin ilkesi, ahlakı yok” ifadesine tepki gösterdi.
Toplantıda BekaroÄŸlu’nun konuÅŸmasına müdahale etmek zorunda kaldığını anımsatan ÇavuÅŸoÄŸlu, BekaroÄŸlu’nun “son derece çirkin üslupla” yalan söylediÄŸini, bu nedenle sesini yükseltmek zorunda kaldığını ifade etti.
ÇavuÅŸoÄŸlu, milletvekillerinin eleÅŸtirilerine saygılı olduklarını belirterek, “Ama bu sene gerçekten samimi söylüyorum yorum yaparken eleÅŸtirirken çok zorlandığınızı görüyorum.” dedi.
Bazı milletvekillerinin “gerçeklerin dışına çıktığını” gördüklerini kaydeden ÇavuÅŸoÄŸlu, “Türkiye’nin gerçeklerinden bu kadar uzak mısınız? Övünerek söylüyorum, bugün hükümetin politikalarıyla ilgili memnuniyet anketi yapıldığı zaman, CumhurbaÅŸkanımız liderliÄŸinde uyguladığımız dış politika taraflı tarafsız herkesin en çok memnun kaldığı alan.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.
ÇavuÅŸoÄŸlu, tüm dünya Türk dış politikasından övgüyle bahsettiÄŸini belirterek, ÅŸimdi en zengin ülkelerin dahi Türkiye’den medet umduÄŸunu dile getirdi.
BirleÅŸmiÅŸ Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’in görevi süresince en büyük baÅŸarısının Türkiye’yle yaptığı iÅŸ birliÄŸi sayesinde tahıl anlaÅŸması olduÄŸunu aktaran ÇavuÅŸoÄŸlu, Türk dış politikasını kimsenin küçümsemediÄŸine iÅŸaret etti.
“Ä°liÅŸkiler kötüyken eleÅŸtiriyorsunuz, ÅŸimdi iliÅŸkiler normalleÅŸti onu da eleÅŸtiriyorsunuz”
Yaklaşık 8 yıldır DışiÅŸleri Bakanlığı yaptığını kaydeden ÇavuÅŸoÄŸlu, “8 senedir aynı ÅŸeyleri dönüp dolaşıp söylüyorsunuz. Aynı ÅŸeyleri söylüyorsunuz.” ifadesini kullandı.
Bakan ÇavuÅŸoÄŸlu, “Ä°liÅŸkiler kötüyken eleÅŸtiriyorsunuz, ÅŸimdi iliÅŸkiler normalleÅŸti onu da eleÅŸtiriyorsunuz. Hangisinde haklısınız?” deÄŸerlendirmesinde bulundu.
CHP Genel BaÅŸkanı Kemal KılıçdaroÄŸlu’nun Washington’a gittiÄŸini hatırlatan ÇavuÅŸoÄŸlu, tüm çabalarına raÄŸmen hiçbir kongre üyesiyle görüşemediÄŸini söyledi.
Türkiye’nin Cakarta BüyükelçiliÄŸine atanan AÅŸkın Asan’ın görev yeri olan Endonezya’da bulunmamasına iliÅŸkin soruyu yanıtlayan ÇavuÅŸoÄŸlu, bu konuda söz konusu Büyükelçinin insani durumunun olduÄŸunu dile getirdi.
Çavuşoğlu, Büyükelçinin sağlıkla ilgili özel bir durumunun olduğunu belirterek, bu tür durumların yaşanabileceğini söyledi.
Ä°YÄ° Parti Bursa Milletvekili Ahmet Kamil Erozan’ın büyükelçi hakkındaki sözlerine tepki gösteren ÇavuÅŸoÄŸlu, “Sayın Erozan, bakanlık terbiyesini almadığınızı biliyorum. Ama insanlıktan da nasibinizi almadığınızı bugün öğrenmiÅŸ oldum. Hiç kusura bakmayın. Sorsaydınız, biz size bu cevabı verirdik.” ifadesini kullandı.
Türkiye’nin Libya’yla imzaladığı muhtıraları, Libya hükümetinin imzalama yetkisinin olduÄŸunu aktaran ÇavuÅŸoÄŸlu, ekonomiyle ilgili bir unsur olduÄŸu için bunu Meclisten geçirdiklerini, ancak Libya hükümetinin böyle bir zorunluluÄŸunun olmadığını belirtti.
ÇavuÅŸoÄŸlu, öte yandan Türkiye-Afrika Zirvesi’nin neden zamanında yapılmadığına iliÅŸkin soruya geçen sene Afrika BirliÄŸinin Zirve gerçekleÅŸtirdiÄŸi tek ülkenin Türkiye olduÄŸu yanıtını verdi.
Öte yandan, Hamas’la ilgili herhangi bir talebi karşılamadıklarını bildiren ÇavuÅŸoÄŸlu, Suriye’yle ilgili herhangi siyasi düzeyde planlanmış bir görüşmenin de olmadığını vurguladı.
“Biz ABD’ye gerekli uyarıları yaptık”
ÇavuÅŸoÄŸlu, Kıbrıs ve Yunanistan konusunda ABD’nin terazisinin bozulduÄŸunu belirterek, “Biz ABD’ye gerekli uyarıları yaptık. Son zamanlarda daha dengeli açıklamalar yapmaya baÅŸladılar. Ama bu yetmez. Bununla tatmin olmamız mümkün deÄŸil.” dedi.
Ege konusunda Yunanistan’ın kara propagandasıyla ilgili Türkiye’nin cevaplarını hazırladıklarını kaydeden ÇavuÅŸoÄŸlu, bu cevapları NATO, Avrupa BirliÄŸi (AB) ve BirleÅŸmiÅŸ Milletler Güvenlik Konseyine (BMGK) gönderdiklerini söyledi.
Çavuşoğlu, ABD ve Schengen vizesi konusunda yaşanan sıkıntılara ilişkin soruya da bu konuda yaptıkları çabalarla ABD dahil bazı ülkelerin vize sürecini hızlandırmaya başladığı yanıtını verdi.
“Bu sene çözüm bulamazlarsa rezervleriyle kışı geçirirler”
Rus doÄŸal gazının Avrupa’ya ulaÅŸtırılması için Türkiye’de yeni bir gaz dağıtım merkezi oluÅŸturulması teklifine deÄŸinen ÇavuÅŸoÄŸlu, bu konuda herhangi bir tehdit veya risk görmediÄŸini belirterek, bu teklifinin hedefinin Avrupa piyasaları olduÄŸunu dile getirdi.
ÇavuÅŸoÄŸlu, fiyatların oluÅŸması için Türkiye’nin bir merkez olma özelliÄŸini kazandığının altını çizdi.
Bakan ÇavuÅŸoÄŸlu, Türkiye’de vatandaÅŸların bu yıl gaz ya da elektrik kesintisi yaÅŸayacaklarına yönelik bir endiÅŸe dile getirmediklerine dikkati çekerek, “Bu nedendir biliyor musunuz? Bu yıllardır izlediÄŸimiz akıllı stratejik politikaların bir neticesidir. Avrupa’da 19’a 20’ye sabitlediler. Çünkü tasarruf etmek zorunda, sıkıntı var. Çünkü tasarruf etmek zorunda sıkıntı var. Bu sene çözüm bulamazlarsa rezervleriyle kışı geçirirler.” diye konuÅŸtu.
DoÄŸal gaz konusunda Avrupa’da gelecek yıl daha büyük sıkıntı yaÅŸanacağını söyleyen ÇavuÅŸoÄŸlu, Türkiye olarak sadece kendilerini düşünmediklerini, bu ülkelere de yardım etmek durumunda olduklarını vurguladı.
F-16 ve F-35 konusu
Öte yandan F-16 ve F-35 konularının gündeme geldiğini belirten Çavuşoğlu, F-35 konusuyla ilgili şu anda bir şey söylemenin zor olduğunu söyledi.
ÇavuÅŸoÄŸlu, “F-16 konusunda görüşmelerde herhangi bir sıkıntı yok. Seyrinde iÅŸliyor. Kongrede en aykırı olan kiÅŸilerin bile daha makul olduÄŸunu, çünkü yönetiminin de bu konuda çalıştığını biliyorsunuz.” ifadesini kullandı.
ÇavuÅŸoÄŸlu, CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’ın ABD BaÅŸkanı Joe Biden’la görüşme konusunda kompleksi olan bir lider olmadığına iÅŸaret ederek, “Türkiye artık öyle bir Türkiye deÄŸil. Siz Türkiye’nin konumunu nerede zannediyorsunuz? Böyle Biden’la onla bunla görüşmek için yalvaran bir lider, yalvaran bir Türkiye mi var artık? Hafife almayın Türkiye’yi.” diye konuÅŸtu.
Osman Kavala konusunda mahkemenin Avrupa Ä°nsan Hakları Mahkemesinin (AÄ°HM) kararını uyguladığını söyleyen ÇavuÅŸoÄŸlu, Kavala’nın diÄŸer suçlardan dolayı tutukluluÄŸunun devam ettiÄŸini, iç hukuk yolunun iÅŸlediÄŸini ifade etti.
ÇavuÅŸoÄŸlu, Türkiye’nin son 3 yılda uyguladığı ve kapattığı AÄ°HM kararı sayısının 1122 olduÄŸunu dile getirdi.
“Biz arabuluculuk yapıyoruz”
Ukrayna’nın Azov taburundan 5 kiÅŸinin Türkiye’ye gelmesinin yanlış olduÄŸuna iliÅŸkin eleÅŸtirilere yanıt veren ÇavuÅŸoÄŸlu, “Biz arabuluculuk yapıyoruz. Biz sadece savaşın durması için çaba sarf etmiyoruz. Aynı ÅŸekilde Avrupa Atom Enerjisi Ajansıyla (Rusya Devlet Atom Enerjisi Kurumu) Rosatom uzmanlarını da bir araya getiriyoruz biz. BaÅŸka perde arkası çalışmalara da aracılık ediyoruz. Bu Rusya’yla Ukrayna arasında bir anlaÅŸma. Aksi takdirde Rusya bunları bırakmayacaktı. Bizde kalması ÅŸartıyla bıraktı.” diye konuÅŸtu.
Ä°sveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliÄŸi konusuna da deÄŸinen ÇavuÅŸoÄŸlu, bu iki ülkenin bazı adımlar attığını ancak yetersiz olduÄŸunu söyledi.
ÇavuÅŸoÄŸlu, Irak’ın Duhok vilayetinin Zaho ilçesinde bir dere kenarına yapılan saldırının soruÅŸturulması konusunda Irak’a ortak bir komisyon kurmayı teklif ettiÄŸini, ancak Irak’ın tek yanlı açıklamaları tercih ettiÄŸini dile getirdi.
Dış politikanın alanının çok değiştiğini vurgulayan Çavuşoğlu, bu nedenle dış politikanın çok aktörlü olması gerektiğini ifade etti.
Kaynak: AA