DışiÅŸleri Bakanı ÇavuÅŸoÄŸlu: Ukrayna’daki Türk vatandaÅŸlarının karadan tahliye süreci baÅŸladı
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu Ukrayna'daki Türk vatandaşlarının karadan tahliye süreci başladı
DışiÅŸleri Bakanı Mevlüt ÇavuÅŸoÄŸlu, Ukrayna’daki Türk vatandaÅŸlarının karadan tahliye sürecinin baÅŸladığını belirtti, Ukrayna’nın Montrö BoÄŸazlar SözleÅŸmesi’ne iliÅŸkin talebini “Montrö AnlaÅŸması’nı tüm maddeleriyle beraber bu kritik süreçte uygulayacağız, daha önce harfi harfine uyguladığımız gibi.” sözleriyle deÄŸerlendirdi.
ÇavuÅŸoÄŸlu, NTV’de katıldığı canlı yayında Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısına ve gündeme iliÅŸkin soruları yanıtladı.
Ukrayna’daki Türk vatandaÅŸlarının tahliyesinin baÅŸlayıp baÅŸlamadığına iliÅŸkin soruya ÇavuÅŸoÄŸlu, “Tahliyeler baÅŸladı. 12 Åžubat’tan itibaren vatandaÅŸlarımıza yaptığımız uyarılar çerçevesinde yaklaşık 5 bin vatandaşımız zaten ülkemize dönmüştü. Özellikle 12 ve 22 Åžubat’ta yaptığımız duyurulardan sonra.” dedi.
ÇavuÅŸoÄŸlu, kalan vatandaÅŸların Türkiye’ye getirilmesi konusunda dün ortamı görmek istediklerini belirterek, “Bugün kara yoluyla vatandaÅŸlarımızı taşıma kararı aldık. Hazırlıklarımız zaten daha önceden yapılmıştı. Aynı zamanda vatandaÅŸlarımıza tek tek telefonla da ulaşıyoruz. Toplamda 20 bin civarında vatandaşımız vardı Ukrayna’da, 16 bin civarında vatandaşımıza tek tek ulaÅŸtık.” diye konuÅŸtu.
Ahıska Türkleri, Gagauz Türkleri ve Kırım Tatarlarının liderleriyle de sürekli temas halinde olduklarını dile getiren Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
“GerektiÄŸi zaman o kardeÅŸlerimizin tahliyesi konusunda da gerekli hazırlıkları beraber yapıyoruz. Türk Hava Yolları ve diÄŸer hava yollarıyla temas halindeydik. GeniÅŸ gövdeli uçuÅŸları da baÅŸlatmıştık ama artık hava sahası kapalı olduÄŸu için havadan tahliye yapamıyoruz. Aynı ÅŸekilde denizden de tahliye yapamıyoruz, o nedenle otobüslerle karadan tahliyeleri baÅŸlattık. ”
ÇavuÅŸoÄŸlu, Lviv’deki 70 Türk vatandaşının Polonya’ya doÄŸru geldiÄŸini, Türkiye’nin Polonya, Moldova ve Romanya’daki büyükelçilik ve konsolosluklarını hareketlendirdiÄŸini anlattı.
Kendi imkanlarıyla yola çıkan vatandaÅŸlara da DışiÅŸleri Bakanlığının sınır kapılarına iliÅŸkin duyurularını takip etmeleri çaÄŸrısında bulunan ÇavuÅŸoÄŸlu, “Bu akÅŸam 270 civarındaki vatandaşımızı otobüslerle Odessa’dan Köstence’ye gönderiyoruz. Yaklaşık 2 saat önce 90 civarında vatandaşımızı iki otobüs Kiev’den alıp Romanya üzerinden ülkemize gönderecek.” dedi.
ÇavuÅŸoÄŸlu, Harkiv’den 110 Türk vatandaşının 2 otobüsle yarın sabah hareket edeceÄŸini belirterek, “Yarından itibaren tahliyelerimize hız vereceÄŸiz.” ifadesini kullandı.
Vatandaşların karadan tahliyesinin başladığını ancak hava sahasının açılması halinde havadan da tahliye için hazırlıkların yapıldığını söyleyen Çavuşoğlu, hava koridorunun açılması için hem Rusya hem de Ukrayna nezdinde girişimlerde bulunulduğunu kaydetti.
ÇavuÅŸoÄŸlu, bu akÅŸamüstü tahliyelerin baÅŸladığını belirterek, ÅŸimdiye kadar tahliye için baÅŸvuran vatandaÅŸların sayısının yaklaşık 2 bin 500 olduÄŸunu söyledi. Kendi imkanlarıyla, kendi araçlarıyla Ukrayna’dan ayrılarak batıdaki ülkelere doÄŸru giden vatandaÅŸların da olduÄŸunu dile getiren ÇavuÅŸoÄŸlu, tahliye sürecinin en kısa sürede tamamlanacağını, yarından itibaren sürecin hızlandırılacağını vurguladı.
Ukrayna’da 20 bin Türk vatandaşının bulunduÄŸunu kaydeden ÇavuÅŸoÄŸlu, DışiÅŸleri Bakanlığının 12 ve 22 Åžubat’ta yaptığı duyuruların ardından 5 bin vatandaşın Türkiye’ye döndüğünü, tahliyelerin ise bu akÅŸam itibarıyla baÅŸladığını belirtti.
“Montrö AnlaÅŸması’nı tüm maddeleriyle beraber bu kritik süreçte uygulayacağız”
ÇavuÅŸoÄŸlu, Ukrayna’nın Türkiye’den Montrö BoÄŸazlar SözleÅŸmesi’ne iliÅŸkin talebi hakkındaki soruya “Türkiye, her zaman uluslararası hukuktan yana olmuÅŸtur ve taraf olduÄŸu anlaÅŸmalara uymuÅŸtur.” yanıtını verdi.
Türkiye’nin çifte standartlara düşmeden Montrö BoÄŸazlar SözleÅŸmesi’ni her zaman tam anlamıyla uyguladığını söyleyen ÇavuÅŸoÄŸlu, ÅŸunları kaydetti:
“Montrö AnlaÅŸması’nın hükümleri gayet açık ve net. Türkiye, bir savaşın içindeyse buradan tüm geçiÅŸler tamamen Türkiye’nin kontrolünde oluyor. EÄŸer Türkiye, bir savaşın tarafı deÄŸilse ve savaÅŸan taraflar varsa 19. madde gayet sarih bir ÅŸekilde söylüyor. Bu savaÅŸan ülkelerin gemilerine boÄŸazdan geçiÅŸi kapatma yetkisi veriyor Türkiye’ye ama yine 19. madde bir istisna tanıyor. Bu, sadece Rusya için deÄŸil, tüm kıyıdaÅŸ ülkeler için geçerli. Ukrayna için de geçerli. EÄŸer bir gemi kendi üssüne dönmek için talepte bulunuyorsa 19. madde burada bir istisna tanıyor. Tabii burada kendi üssüne dönmüş olması gerekiyor. Yani denizden, boÄŸazdan geçip baÅŸka bir üsse deÄŸil. Montrö SözleÅŸmesi’nin 19. maddesinde düzenleme var, istisna nerede tanınıyor açıkça söylenir. Biz her zaman olduÄŸu gibi burada Montrö AnlaÅŸması’nı tamamen uygulayacağız.”
ÇavuÅŸoÄŸlu, bir savaşın olup olmadığının, hukuki bir tanım gerektirdiÄŸini vurgulayarak, “NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’i dikkatlice dinledim, NATO ve BM belgelerine de baktım, orada da aynı ÅŸeyler söyleniyor. Bazıları ‘Topyekun iÅŸgal diyor, saldırı’ diyor. Stoltenberg, konuÅŸmasının bir kısmında ‘Topyekun iÅŸgal, saldırı’ dedi ve sonra savaÅŸ tabiri de kullandı ama hukuken tabii bunun tanımının yapılması gerekiyor. Åžu anda BM ve NATO belgelerinde savaÅŸ tabiri kullanılmış deÄŸil ama halkın tabiriyle bir savaÅŸ var ortada. Sonuç itibarıyla biz Montrö AnlaÅŸması’nı tüm maddeleriyle beraber bu kritik süreçte uygulayacağız. Daha önce harfi harfine uyguladığımız gibi, herhangi bir çifte standarda düşmeden, objektif ÅŸekilde uyguladığımız gibi bu çerçevede Montrö AnlaÅŸması’nı uygulayacağız.”
Türkiye açısından konuya iliÅŸkin kriterlerin belirlenip belirlenmediÄŸi sorusuna ise ÇavuÅŸoÄŸlu, “Åžu anda hukukçularımız, askerlerimiz, bakanlığımız, arkadaÅŸlarımızla Ukrayna’dan talep geldikten sonra bunu ciddi ÅŸekilde deÄŸerlendiriyoruz.” yanıtını verdi.
Putin’in Ukrayna’da darbe çaÄŸrısı
ÇavuÅŸoÄŸlu, Rusya Devlet BaÅŸkanı Vladimir Putin’in Ukrayna’da askere darbe çaÄŸrısında bulunduÄŸunu yansıtan haberleri iÅŸaret ederek, “Bu, tabii kabul edebileceÄŸimiz bir ÅŸey deÄŸildir. Biz seçilmiÅŸ hükümetlerin demokratik olmayan yöntemlerle görevden uzaklaÅŸtırılmasına karşıyız.” dedi.
Türkiye’nin darbelere karşı duruÅŸunu yineleyen ÇavuÅŸoÄŸlu, “Bu çaÄŸrıyı yadırgadık. DoÄŸru bir çaÄŸrı deÄŸil, kabul edilemez bir çaÄŸrıdır.” ifadesini kullandı.
ÇavuÅŸoÄŸlu, Türkiye’nin demokratik yollarla halkın iradesiyle seçilmiÅŸ hükümetleri desteklediÄŸinin altını çizerek, “Ukrayna’nın kimin tarafından yönetileceÄŸine de Ukrayna halkının karar vermesi gerekiyor. Biz her zaman meÅŸruiyetten yanayız.” diye konuÅŸtu.
Ukrayna’dan tahliyesine baÅŸlanan Türklerden iÅŸ insanı Kayan: Kiev’den 3 otobüs yola çıktık
Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısının ardından Kiev’den otobüslerle tahliyesine baÅŸlanan Türk vatandaÅŸlarından Sakaryalı iÅŸ insanı Asım Kayan, 3 otobüs yola çıktıklarını ve ÅŸu anda Jitomir bölgesine ulaÅŸtıklarını söyledi.
Ukrayna’da iÅŸletmeleri bulunan Sakaryalı iÅŸ insanı Asım Kayan, Jitomir’den AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye’nin Kiev BüyükelçiliÄŸinin olayların geliÅŸmeye baÅŸladığı ilk andan itibaren öncelikle Ukrayna’daki Türk vatandaÅŸlarının saÄŸlıklı bir ÅŸekilde muhafaza ve sonrasından da tahliye edilebilmesiyle ilgili teyakkuzda bulunduÄŸunu vurguladı.
Büyükelçilik binasında da vatandaÅŸların orada imkanlar neticesinde misafir edilebilmesine çalışıldığını aktaran Kayan, “Sayın DışiÅŸleri Bakanı’mız Mevlüt ÇavuÅŸoÄŸlu’na da teÅŸekkür ediyoruz, buradaki Türk vatandaÅŸlarımızın tahliye edilme zorunluluÄŸunu en içten bir ÅŸekilde takip etti ve bir organizasyon gerçekleÅŸmiÅŸ oldu. SaÄŸlıklı çalışmalar ile sonunda konvoy ÅŸeklinde otobüsler ve hazır olan vatandaÅŸlarımız tahliye sürecine girdi.” ifadesini kullandı.
Asım Kayan, TSÄ° 17.00’de Kiev’den hareket ettiklerini, ÅŸu anda 5 saatte 130 kilometre yol katettiklerini, Romanya sınırına yaklaşık 500 kilometre bulunduÄŸunu belirterek “Kiev’den 3 otobüs yola çıktık. Jitomir bölgesine ÅŸu anda ulaÅŸtık. Kiev’den orta bölgeye doÄŸru, oradan da Romanya’ya doÄŸru bir hatta ilerliyoruz. Yollar Ukrayna askeri araçlarının kontrolünde.” dedi.
Havadan bombalamaların tehlike oluşturduğunu aktaran Kayan şunları kaydetti:
“Ä°nÅŸallah daha ileri düzeyde bir bombalama olmaz. Üç otobüs insan ÅŸu anda bu güzergahtan Türkiye‘ye ulaÅŸabilme düşüncesinde, bu riskin içinde bulunmama düşüncesinde… Çünkü çocuklar var, aileler var. Tam olarak ÅŸiddetin ne zaman ne derece olacağıyla ilgili tereddütler vardı. 25 Åžubat itibarıyla 3 otobüslük bir organizasyonla DışiÅŸleri Bakanlığı, Büyükelçilik ve BaÅŸkonsolosluk yetkililerinin desteÄŸiyle Türkiye’ye dönebilme imkanı oluÅŸturuluyor. Buradan Romanya’ya geçiÅŸ, oradan Bulgaristan’a ve Kapıkule’den Ä°stanbul’a geçiÅŸ ÅŸeklinde planlama var.”
Kaynak: AA
