Diyarbakır’da geliÅŸtirilen ‘Empire’ buÄŸday ile daha fazla verim alınması hedefleniyor
Diyarbakır'da geliştirilen 'Empire' buğday ile daha fazla verim alınması hedefleniyor
Dicle Teknokent’te sürdürülen Ar-Ge çalışmalarına verilen destekle geliÅŸtirilen ve tescil iÅŸlemleri süren “Empire” ekmeklik buÄŸdayı sayesinde, üreticinin dekar başına 1 tona varan ürün alabileceÄŸi belirtildi.
Diyarbakır Dicle Ãœniversitesi (DÃœ) kampüsünde yer alan Dicle Teknokent”te sürdürülen Ar-Ge çalışmaları ile verimi yüksek “Empire” buÄŸday çeÅŸidi geliÅŸtirildi.
Yaklaşık 300 dönüm alana kurulu olan ve faaliyete 2012’de baÅŸlayan Dicle Teknokent’te verilen destekle geliÅŸtirilen farklı türdeki buÄŸdaylar, ülke tarımına güç katıyor.
Teknokentte çalışmalarını sürdüren bir firma tarafından geliştirilen yerli çeşitlere ait hatlardan ıslah işlemleriyle üretilen buğday tohumları, tescillendikten sonra satışa sunuluyor.
DÃœ Ziraat Fakültesi Öğretim Ãœyesi Prof. Dr. Mehmet Yıldırım, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Dicle Teknokent’te yeni bitki çeÅŸitlerini geliÅŸtirmeye devam ettiklerini belirterek, hali hazırda 2 buÄŸday ve bir mercimek olmak üzere 3 çeÅŸit geliÅŸtirdiklerini söyledi.
ÇeÅŸitlerin bölge çiftçileri tarafından memnuniyetle karşılandığını ifade eden Yıldırım, firmanın geliÅŸtirdiÄŸi ilk buÄŸday çeÅŸidinin “Empire” ekmeklik buÄŸdayı olduÄŸunu aktardı.
Yıldırım şirket bünyesinde 9 yıldır danışmanlık hizmeti yürüttüğünü dile getirerek, dış pazarda etkili olabilmek, kaliteli üretim yaparak rekabet gücünü artırmak ve hammadde olarak kaliteli buğday ithalatını azaltmak için bu buğday çeşidini DÜ Teknokent bünyesinde ıslah ettiklerini kaydetti.
“Milli ekonomimize katkı yapacağını düşünüyoruz”
“Bu buÄŸday çeÅŸidi, burada yerli imkanlarla geliÅŸtirildi. Tescil aÅŸamasında olan bu buÄŸday, Türkiye Tohumluk Tescil Müdürlüğünce test ediliyor. Bu yıl sonu itibarıyla onay verildiÄŸinde artık tescilli bir çeÅŸit olacak.” diyen Yıldırım, GüneydoÄŸu Anadolu Bölgesi baÅŸta olmak üzere ülke genelinde bu tohumu kullanan çiftçinin verimden memnuniyet duyduÄŸunu ifade etti.
Yıldırım, “Ãœlkemizde halihazırda 300’e yakın ekmeklik buÄŸday çeÅŸidi bulunuyor. Ancak bunların çoÄŸu yabancı menÅŸeli çeÅŸitler. Bu bakımdan ürettiÄŸimiz tohumun çeÅŸidinin büyük bir avantajı var. ÇeÅŸit, yüksek verim potansiyeline sahip, yüksek kaliteli ve adaptasyon yeteneÄŸi de çok yüksek. Bu ÅŸu demek: Çiftçiyi maÄŸdur etmeyecek genetik potansiyele sahip bir çeÅŸit.” ÅŸeklinde konuÅŸtu.
Bu çeÅŸit buÄŸdayı geliÅŸtirirken yüksek kalitede olması için de özen gösterdiklerini anlatan Yıldırım, “Yüksek protein içeriÄŸinin yanı sıra, hamur yapımı ve un üretimindeki verim ve randımanının yüksek olması nedeniyle fırıncının arzu ettiÄŸi yüksek kaliteye sahip bir buÄŸday özeliÄŸinde. Bu anlamda buÄŸdayı dışardan ithal etme oranlarımızı azaltmaya katkı saÄŸlayacağını düşünüyoruz. Milli ekonomimize katkı yapacağını düşünüyoruz.” ifadelerini kullandı.
Yıldırım, bu buğday çeşidinin su basmalarına dayanaklı olduğuna işaret ederek, bazı yıllarda 10-20 santimetre suyun içinde 10-15 gün hiç etkilenmeden kaldığını gözlemlediklerini bildirdi.
“1 tona kadar verim almak mümkün”
Küresel iklim değişikliğiyle bütün bitki türlerinin tehdit altında olduğuna dikkati çeken Yıldırım, Empire buğdayının değişen iklim koşularına ayak uydurduğunu aktardı.
Yıldırım, şöyle konuştu:
“Sulu koÅŸullarda, büyük tarlalarda dönüme verimi 1 tona kadar çıkabiliyor. Kalitesi de fazla düşmeden yüksek verim alınma özeÄŸine sahip. Sıcaklığa da çok dayanaklı. Bu özelliÄŸi çeÅŸide büyük avantaj saÄŸlıyor. Çünkü sıcaklığa dayanıklı olduÄŸu sürece çeÅŸit, verimini devam ettirebiliyor. Sıcaklığın yanında kuraklığa da dayanıklılık özelliÄŸi var. Kurak koÅŸullarda, diÄŸer çeÅŸit, dönümüne 200 kilogram ürün verirken bu çeÅŸitten 350 kilogram almak mümkün. Sulu koÅŸullarda da standart çeÅŸitlerden 500-600 kilogram verim alırken bu çeÅŸitten 800 kilogram ürün rahatlıkla alınabiliyor. Ä°yi bakım koÅŸullarında 1 tona kadar verim almak mümkün.”
Samanı yüzde 30 daha fazla
Yıldırım, Empire buğdayının sapının kalın, yapraklarının fazla olmasının, saman yönünden de büyük avantaj sağladığını belirtti.
“Åžu anda ülkemizin yem açığının kapatılmasında saman önemli bir yer tutmakta.” ifadesini kullanan Yıldırım, ÅŸunları kaydetti:
“Bu bakımdan çiftçiye ekstra bir deÄŸer kazandırıyor. Standart çeÅŸitlere göre samanının yüzde 30 fazla olduÄŸunu tespit ettik. Bu da çiftçiler için gelir kaynağı saÄŸlıyor. Bu çeÅŸidin, ithalatı azaltacağını düşünüyoruz. Yüksek verim nedeniyle toplam verimimiz artacak ve ithalata ihtiyacımız kalmayacak.”
Dicle Teknokent Genel Müdürü Prof. Dr. Kemal Akkılıç ise yürüttükleri çalışmalarla bölgedeki firmaların bilim, teknoloji ve Ar-Ge alanında gelişimine katkıda bulunmak için çaba gösterdiklerini söyledi.
Firmanın bitki ıslahı konusunda da çalışmalar yaptığını belirten Akkılıç, “Firmanın ıslah etmiÅŸ olduÄŸu, tescil aÅŸamasında olan bu son Empire cinsi buÄŸday çeÅŸidi, bölgede ses getirdi.” ÅŸeklinde konuÅŸtu.
Kaynak: AA
