Ekonomist Michael Gassner: 25 Ä°slami kripto para biriminden sadece 5’i ayakta kaldı

Avrupa’da Ä°slami bankacılık ve finansın öncü isimlerinden biri olarak bilinen Alman ekonomist Michael Gassner, ÅŸimdiye kadar Ä°slami kripto para birimlerinden baÅŸarı hikayesi çıkmadığını belirterek, “25 Ä°slami kripto para biriminden sadece 5’i ayakta kaldı.” dedi.

Gassner, AA muhabirine, “Ä°slam, Para ve Refah” adındaki yeni kitabında ele aldığı Ä°slam ve kripto para iliÅŸkisine dair deÄŸerlendirmelerde bulundu.

Bitcoin’in son yıllarda kullanımının arttığını ve blok zinciri teknolojisinin, kripto paraya eÄŸilimi yükselttiÄŸini belirten Gassner, “Blok zinciri teknolojisi, sanal parayı merkezilikten çıkardığı için büyük bir icat olarak görüldü. Artık bu paraların muhasebesini tek bir kiÅŸi veya merci yapmıyor, kabiliyeti olan herkes muhasebe iÅŸine katılabiliyor.” ifadesini kullandı.

Gassner, fiyattaki sık değişkenlik nedeniyle Bitcoin ve diğer popüler kripto paraların güvenilirliğinin tartışıldığına işaret ederek, şunları söyledi:

“Bitcoin, günümüzde çok karlı bir yatırım olarak görülse de ÅŸu an uyuÅŸturucu kaçakçıları bile sattıkları malın deÄŸerini Bitcoin’e göre belirlemiyor. Sonuç olarak bu, iÅŸlevsiz bir para birimi. Bitcoin’i bir kiÅŸiye taksitle araba satmak için kullanamıyoruz. Çünkü taksitle belirlenen miktarın deÄŸerinin ileride ne olacağını bilmiyoruz. Bu yüzden Türkiye, Mısır ve Endonezya baÅŸta olmak üzere bazı alimler, kıymetli eÅŸya tarafından desteklenmeyen sanal parayı caiz olarak görmüyor.”

Müslümanlar için ortak kripto para, uygulanabilir değil

Müslüman kuruluÅŸların genellikle altın veya gümüş gibi kıymetli eÅŸyalar tarafından desteklenen kripto paralara fetva verdiÄŸini dile getiren Gassner, “Ä°lk Ä°slami dijital para olan e-Dinar, birim karşılığını 85 gram altına sabitliyor. Yani parasını çekmek isteyenin, parasının gram karşılığındaki altın deÄŸerini de geri alabilmesi öngörülüyor. Fakat geri alma konusunda da parayı piyasaya süren ÅŸirketin güvenilirliÄŸi konusu devreye giriyor.” ifadesini kullandı.

Gassner, İslam ülkelerinin ortak bir kripto para birimi kullanmasının Müslümanlar için bir dönüm noktası olup olmayacağına dair çok soru aldığını aktardı. Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin ortak para birimi avroyu örnek veren Gassner, şöyle devam etti:

“Müslüman dünya için ortak kripto para birimi üretmek zor bir konu. Müslüman ülkelerin hepsi ekonomik olarak farklı konumda olduÄŸu için ortak bir para birimi kurmaya dair fikirler hayata geçemedi. Çünkü para biriminin deÄŸeri arttıkça, ekonomisi düşük olan ülkeler daha çok borçlanacak. Bu yüzden ortak kripto parayı da uygulanabilir bulmuyorum.”

Gassner, Ä°slami dijital paraların ÅŸimdiye kadar piyasada baÅŸarı örneÄŸi sergileyemediÄŸini vurgulayarak, “Yaptığım araÅŸtırmalarda ÅŸimdiye kadar 25 Ä°slami dijital para buldum. Åžu an bu 25 Ä°slami kripto para biriminden sadece 5’i ayakta kaldı. DiÄŸerleriyse hile ve usulsüzlük gibi nedenlerden iflas etti.” diye konuÅŸtu.

Kripto para dolandırıcılığından 7,8 milyar dolar para kaybedildi

ABD merkezli Chainanalysis firmasının araÅŸtırmasına göre, ÅŸimdiye kadar dünyada kripto para dolandırıcılığından kaybedilen para miktarının 7,8 milyar doları bulduÄŸunu belirten Gassner, “Dolandırıcılık vakaları nedeniyle Türkiye’de Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanlığı, kripto paradaki güvensizliÄŸe dair 2017’de halkı uyarıcı açıklamalar yaptı.” dedi.

Gassner, kripto paranın Müslüman dünya için faydaları da olabileceÄŸinin altını çizerek, “Ä°slami kripto paralar, devletler tarafından piyasaya sürüldüğünde finansal katılımcılığa katkı saÄŸlayabilir, merkez bankalarına negatif faiz oranı uygulama gibi müdahale imkanları da verir. Fakat paranın yönetimine dair etik davranılması ÅŸarttır.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Kripto paraya yatırımları, kiÅŸinin çocuÄŸunu baÅŸka birine emanet etmesi gibi gördüğünü belirten Gassner, “ÇocuÄŸumuzu birine emanet etmek helal midir? Evet ama emanet edeceÄŸimiz kiÅŸilerin itibarı ve güvenilirliÄŸini kontrol ederiz. Aynı ÅŸeyi varlığımız için de yapmalıyız.” ifadesini kullandı.

Gassner, kripto paraya yatırım yapmak isteyenlere, “emanet ettiÄŸi varlıktan sorumlu olabilecek ÅŸeffaf yerleri tercih etme” tavsiyesinde bulundu.

“Ä°slami bankacılığın öncülerinden biri” olarak biliniyor

Almanya’da doÄŸan ve gençlik yıllarında Ä°slam’ı tercih eden Türk asıllı ekonomist Michael Gassner, halihazırda Ä°sviçre’nin Cenevre kentinde bir özel bankada Ä°slami finans ÅŸefi olarak çalışıyor.

Gassner, Bosna Bank International’ın Åžeriat Kurulu üyeliÄŸini de yapıyor.

Avrupa’da “Ä°slami bankacılığın öncülerinden biri” olarak bilinen Gassner, “Ä°slam, Para ve Refah” adlı son kitabında, Ä°slam’da faiz yasağının mantığı, Ä°slam’da borçlanma, zenginlik ve kripto paranın Ä°slam ile iliÅŸkisini ele alıyor.

Kaynak: AA