Tüketici Fiyat Endeksi şubatta aylık bazda yüzde 0,91, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi yüzde 1,22 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 15,61, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 27,09 oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, şubat ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 12,81, yurt içi üretici fiyatları yüzde 15,14 arttı.

Aylık bazda Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yüzde 0,91, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 1,22 artış kaydetti.

TÜFE, şubatta geçen yılın aralık ayına göre yüzde 12,6, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 15,61 yükseldi.

YÄ°-ÃœFE ise Aralık 2020’ye göre yüzde 3,92, geçen yılın ÅŸubat ayına göre yüzde 27,09 artış gösterdi.

Yİ-ÜFE, şubatta bir önceki aya göre yüzde 1,22, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 3,92, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 27,09 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 15,14 artış gösterdi

Sanayinin 4 sektörünün şubatta yıllık bazda değişimleri, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 17,32, imalatta yüzde 29,57, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 0,68, su temininde yüzde 27,31 artış olarak gerçekleşti.

Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında ise madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 0,14 ile elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 1,73 azalış, imalatta yüzde 1,56 ile su temininde yüzde 1,06 artış oldu.

Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri incelendiğinde, ara malında yüzde 33,77, dayanıklı tüketim malında yüzde 29,29, dayanıksız tüketim malında yüzde 22,81, enerjide yüzde 8,44, sermaye malında yüzde 26,54 artış yaşandı.

Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında ise ara malında yüzde 1,05, dayanıklı tüketim malında yüzde 0,85, dayanıksız tüketim malında yüzde 2,44 ve enerjide yüzde 0,68 artış, sermaye malında yüzde 0,48 azalış görüldü.

Yıllık en düşük artış yüzde 0,68 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı, yüzde 5,24 ile ham petrol ve doğal gaz, yüzde 6,81 ile giyim eşyası olarak gerçekleşti. Buna karşılık ana metaller yüzde 52,62, kağıt ve kağıt ürünleri yüzde 45,05, metal cevherleri yüzde 33,98 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.

En fazla aylık azalış yüzde 2,66 ile metal cevherleri, yüzde 2,28 ile diğer mamul eşyalar, yüzde 1,73 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı olarak gerçekleşti. Buna karşılık temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları yüzde 9,43, ağaç ve mantar ürünleri (mobilya hariç) yüzde 6,10, kok ve rafine petrol ürünleri yüzde 5,47 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler olarak kayda geçti.

Beklentiler

AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi‘ne katılan ekonomistlerin ÅŸubat ayı enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde 0,77 olmuÅŸtu. Bu ortalamaya göre bir önceki ay yüzde 14,67 olan yıllık enflasyonun yüzde 15,45’e çıkacağı hesaplanmıştı.

Ekonomistler enflasyon verilerini deÄŸerlendirdi

AA Finans Analisti ve ekonomist Bürümcekçi, “Yeniden belirgin bir TL deÄŸer kaybının gözlenmediÄŸi durumda enflasyonun nisan ayına kadar yüzde 15-17 aralığında seyretmesi, kademeli düşüşle yılı yüzde 11-12 aralığında bitirmesi beklenebilir.” dedi.

Enflasyonun ÅŸubat ayında beklentilerin üzerinde gelmesinin ardından gözler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) 18 Mart’ta gerçekleÅŸtireceÄŸi Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısına çevrilirken, ekonomistler enflasyondaki yükseliÅŸin nisan-mayıs ayına kadar sürebileceÄŸini belirtiyor.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) şubatta aylık yüzde 0,91 ve yıllık yüzde 15,61 artış kaydetti.

AA Finans Beklenti Anketine katılan ekonomistler, ÅŸubat ayında TÃœFE’nin yüzde 0,77 artmasını öngörüyordu. Ekonomistlerin ÅŸubat ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına (yüzde 0,77) göre bir önceki ay yüzde 14,97 olan yıllık enflasyonun ise yüzde 15,45’e çıkacağı hesaplanıyordu.

TÃœFE’deki yıllık deÄŸiÅŸim oranının en yüksek olduÄŸu ana harcama grubu yüzde 23,74 ile ev eÅŸyası olurken, bunu yüzde 22,47 ile ulaÅŸtırma izledi. Gıda ve alkolsüz içecekler grubundaki yıllık TÃœFE artışı ise yüzde 18,40 düzeyinde gerçekleÅŸti.

Endeksteki deÄŸiÅŸim oranına aylık bazda bakıldığında ise yüzde 3’le saÄŸlık, yüzde 2,57’yle gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 1,32’yle de lokanta ve oteller grubu en fazla yükseliÅŸ yaÅŸanan harcama grupları olarak öne çıktı.

“ManÅŸet enflasyonda yükseliÅŸ nisan ayına kadar devam eder”

Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, enflasyonun beklentilerin üzerinde gerçekleşmesinde, gıda dışı gruplardaki fiyat artışlarının daha etkili olduğunu söyledi.

Gıda grubunda ise yüzde 2,57’lik aylık enflasyon artışının geçen yıl gözlenen yüzde 2,33’ün üzerinde gerçekleÅŸtiÄŸine iÅŸaret eden Bürümcekçi, “Konut, ev eÅŸyası saÄŸlık, ulaÅŸtırma ve otel-lokanta gruplarında artışlar yükseliÅŸi getirirken, giyim fiyatlarının mevsimsel eÄŸiliminden çok daha sınırlı gerilemesi de yükseliÅŸi güçlendirdi. Buna karşılık, tıbbi ürünler dışında kura hassas gruplarda fiyat artışları belirgin hız kesti.” diye konuÅŸtu.

Bürümcekçi, gıda enflasyonunu yine iÅŸlenmiÅŸ gıdanın yukarı çektiÄŸini vurgulayarak, gıda fiyatlarının 2021’deki seyrinin, TCMB’nin yüzde 9,4 düzeyinde öngördüğü yıl sonu enflasyon tahmininden sapma konusunda yine önemli belirleyicilerden olacağını ifade etti.

Manşet enflasyonda yükselişin nisan ayına kadar devam edeceğini, sonrasının kur ve iç talebe bağlı olduğunu belirten Bürümcekçi, şunları kaydetti:

“Yeniden belirgin bir TL deÄŸer kaybının gözlenmediÄŸi durumda enflasyonun nisan ayına kadar yüzde 15-17 aralığında seyretmesi, sonrasında ise kademeli düşüşle yılı yüzde 11-12 aralığında bitirmesi beklenebilir. TCMB’nin Enflasyon Raporu’nda yer verdiÄŸi grafikten, enflasyonun nisan ayına kadar kademeli bir artış göstermesini ve orta nokta olarak yüzde 15,5-16 (üst sınır olarak ise yüzde 17,5-18) ile zirveyi görmesini beklediÄŸi biliniyor. Bu süreçte tahmin aralığından bir sapma görülmesi durumunda TCMB’nin ek sıkılaÅŸmaya gitmesi kaçınılmaz olabilir. Sonuç olarak, enflasyonda yukarı yönlü sürprizlere raÄŸmen, Enflasyon Raporu’nda yer verilen enflasyon patikasına yönelik tahminlerinin çok üzerinde bir seyir gözlenmezse, Merkez Bankası’nın nisan sonuna kadarki süreci faiz artırımına gitmeden atlatmaya çalıştığı söylenebilir.”

“Enflasyonda maliyet kaynaklı negatif ÅŸoklar bir süre daha sürebilir”

GCM Yatırım Araştırma Müdürü Tuğberk Çitilci de şubat ayı tüketici enflasyonunun piyasa beklentileri üzerinde gerçekleştiğini, salgın süreci kaynaklı maliyet şoklarının devam ettiğini söyledi.

Ana harcama gruplarından saÄŸlık kaleminin mevcut koÅŸullar nedeniyle devre dışında bırakıldığında, gıda ve alkolsüz içecekler grubundaki yüzde 2,57’lik ÅŸokun, bu kalemde katılığın halen devam ettiÄŸini gösterdiÄŸini anlatan Çitilci, “Gıda fiyatlarındaki negatif ÅŸokların yavaÅŸlaması için girdi maliyetleri ve aktarım mekanizmalarındaki oynaklığın azaltılması gerekmektedir. Buna ilave olarak Yurt içi Ãœretici Fiyat Endeksi’nde (ÃœFE) gerçekleÅŸen yıllık yüzde 27,09’luk artış, enflasyonda maliyet kaynaklı negatif ÅŸokların belli bir süre daha süreceÄŸine iÅŸaret etmektedir.” dedi.

Çitilci, maliyet baskısında özellikle aktarım mekanizması kaynaklı sıkıntıların etkin rol oynadığını vurgulayarak, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Piyasanın genel eÄŸiliminde yılın ilk çeyreÄŸinde enflasyonda yükseliÅŸ olabileceÄŸi beklentisine karşı adaptasyon sürerken, bugün açıklanan ÃœFE detaylarıyla bu beklentinin zaman olarak nisan-mayıs aylarını kapsayacak ÅŸekilde devam etmesi ÅŸaşırtıcı olmayacaktır. Ayrıca salgın sürecinde hane halkının deÄŸiÅŸen tüketim davranışları ve kademeli normalleÅŸmeyle arz-talep dinamiklerinin devreye girmesi, enflasyon üzerindeki negatif ÅŸokları besleyecek duruma gelmektedir. Bu noktadan sonra piyasanın soracağı soru TCMB’nin enflasyona odaklı sıkı para politikasında politika faizinin ne kadar koruma saÄŸlayıp saÄŸlamadığı olacaktır. TCMB, enflasyonda ilk çeyrek ÅŸoklarını gördüğünden dolayı önden yüklemeli faiz artışlarıyla durumu yönetme tercihini kullanmıştır. Buna karşın yıllık enflasyonun yüzde 15,61 seviyesine ulaÅŸması, yüzde 17 seviyesinde olan politika faizinin sıkı para politikası korumasını zayıflatmaktadır.”

TCMB’nin 18 Mart’ta gerçekleÅŸtireceÄŸi Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında yıllık enflasyonu dikkate alarak ve sinyal etkisi amaçlı, 50 baz puanlık ölçülü bir faiz artışı yapabileceÄŸini aktaran Çitilci, “Gelebilecek ölçülü faiz artışı TCMB’nin piyasanın önünde olduÄŸunu iÅŸaret etme adına önemli bir adım olabilecekken, finansal piyasalar üzerindeki etkisi sınırlı kalabilir.” ifadesini kullandı.

Kaynak: AA