ErdoÄŸan: Ä°dlib’teki geliÅŸmeler altından kalkılamaz bir duruma geldi

CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, “Ä°dlib konusundaki geliÅŸmeler her geçen gün artık altından kalkılamaz bir duruma geldi. Çok sabrettik…” dedi.

Türkiye CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan ve Ukrayna Devlet BaÅŸkanı Vladimir Zelenskiy, Marinskiy Sarayı’nda baÅŸ baÅŸa görüşme ve ardından gerçekleÅŸtirdikleri Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey Toplantısı sonrasında ortak basın toplantısı düzenledi.

“Stratejik ortağımız, komÅŸumuz ve dostumuz” ÅŸeklinde tanımladığı Ukrayna ile iliÅŸkilerin temel mekanizmasını teÅŸkil eden Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey Toplantısı’nın sekizincisinin az önce gerçekleÅŸtirildiÄŸini ve Ukrayna’yı tekrar ziyaret etmekten duyduÄŸu memnuniyeti ifade eden ErdoÄŸan, ÅŸahsına ve heyetine gösterilen misafirperverlik dolayısıyla Zelenskiy ve ekibine teÅŸekkürlerini iletti.

Ukrayna’nın Zelenskiy liderliÄŸinde yürüttüğü reform sürecini takdirle izlediklerini belirten ErdoÄŸan, “DeÄŸerli dostum, modern ve güçlü Ukrayna vizyonunuzu paylaşıyor ve destekliyoruz. Türkiye olarak Kırım’ın yasa dışı ilhakını tanımadığımızın altını bir kez daha çizmek istiyorum. Ukrayna’nın egemenliÄŸine ve Kırım dahil toprak bütünlüğüne desteÄŸimizin aynı ÅŸekilde süreceÄŸini de teyit etmek istiyorum. Ãœlkenin doÄŸusundaki durumun Ukrayna’nın toprak bütünlüğü ve uluslararası hukuk temelinde barışçı ve diplomatik yöntemlerle en kısa sürede çözülmesini umuyoruz.” diye konuÅŸtu.

Erdoğan, bölgedeki insani krizin sona erdirilmesine yönelik çabaları desteklediklerini dile getirerek bölgenin barış ve istikrarı ile Ukrayna halkının esenliği için kendilerinin de ellerinden gelen katkıyı vermeyi sürdüreceklerini söyledi.

Bu süreçte Avrupa Güvenlik ve Ä°ÅŸbirliÄŸi TeÅŸkilatı Ukrayna Özel Gözlem Misyonunun önemli bir rol üstlendiÄŸini vurgulayan ErdoÄŸan, “KuruluÅŸundan bu yana BaÅŸkanlığı Türk büyükelçiler tarafından yürütülen misyona desteÄŸimiz tamdır.” ifadesini kullandı.

Zelenskiy ile de bugün önce ikili daha sonra heyetler halinde görüşmeler gerçekleştirdiklerini belirten Erdoğan, son yıllarda hızla gelişmekte olan ikili ilişkilerin ve iş birliğinin tüm veçhelerini gözden geçirdiklerini bildirdi.
Erdoğan, özellikle ikili görüşmede siyaset, ekonomi, ticaret, turizm, kültür ile askeri alanda yaptıkları görüşmenin çok verimli olduğuna inandığını vurguladı.

“Toplam nüfusları 120 milyonu aÅŸan iki stratejik ortak olarak serbest ticaret anlaÅŸmasının müzakerelerini bu yıl içerisinde tamamlama noktasında kararımızı verdik.” diyen ErdoÄŸan, iki ülke ticaret bakanları tarafından imzalanan mutabakat muhtırası ile bu yöndeki iradeyi bir kez daha teyit ettiklerini söyledi.

Ä°kili ticari iliÅŸkiler

CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, “AnlaÅŸmanın akdedilmesiyle ikili ticaretimizi yaklaşık rakamlar veriyorum 5 milyar dolardan 2023 yılında 10 milyar dolar seviyesine çıkarma hedefimize çok daha hızlı ulaÅŸacağımıza inanıyorum. Ticari ve Ekonomik Ä°ÅŸbirliÄŸi Komisyonunun toplantısını da yine mart ayı içinde yapmayı öngörüyoruz.” ÅŸeklinde konuÅŸtu.

Bugün Zelenskiy ile katılacakları iş forumunun da iki ülke ticaret hacmini ve karşılıklı yatırımları artırma hedefine katkı sunacağına işaret eden Erdoğan, gerek alt gerek üstyapı yatırımlarında bu akşam iş adamları ile yapacakları görüşmenin onlara da çok farklı bir heyecan vereceğine inandığını dile getirdi.

ErdoÄŸan, turizm alanındaki iÅŸ birliÄŸinden son derece memnun olduklarını söyleyerek “Önce ülkelerimiz arasında vizeleri kaldırdık. Ardından vatandaÅŸlarımıza kimlikle seyahat edebilme imkanı getirdik. Bu sayede 2019 yılında 1,5 milyonu aÅŸkın Ukraynalı Türkiye’yi, 217 binden fazla Türk vatandaşı ise Ukrayna’yı ziyaret etti.” dedi.

Savunma sanayisi alanındaki iÅŸ birliÄŸinin de son yıllarda hızla geliÅŸtiÄŸine iÅŸaret eden ErdoÄŸan, “7’nci Savunma Sanayisi Ä°ÅŸ BirliÄŸi Toplantısı’nı 22-23 Ocak 2020 tarihlerinde Kiev’de yaptık. Savunma iÅŸ birliÄŸimizi ortak üretim ve üçüncü ülkelere ihracat yapmak suretiyle ileri aÅŸamalara taşıdık.” diye konuÅŸtu.

Görüşmelerde güvenlik alanında iş birliği ve FETÖ terör örgütü gibi tehditlerle mücadele konularını da ele aldıklarını anlatan Erdoğan, şu bilgileri verdi:

“Güvenlik alanındaki iÅŸ birliÄŸimizi daha da güçlendirme konusunu özellikle deÄŸerlendirerek bu konuda hemfikir olduÄŸumuzu da gördük. Tabii bu arada çok çok önemli olan Necip HablemitoÄŸlu konusunu da tekrar masaya yatırarak bunu da Sayın BaÅŸkan ile ele alarak failinin burada olduÄŸuna dair elimizdeki istihbari bilgileri ve onların da dosyalarını kendilerine ayrıca takdim ettim.”

Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey sonuçlarına ilişkin ortak bildiriyi imzaladıklarını hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu belgenin bir sonraki toplantıya kadar geçecek süre için bir yol haritası teşkil ettiğini belirtti.

ErdoÄŸan, Ukrayna’nın Kırım Tatarı, Gagauz ve Ahıskalı pek çok soydaÅŸa ev sahipliÄŸi yaptığını dile getirerek “SoydaÅŸlarımızın konut, okul ve ibadethane dahil tüm ihtiyaçlarının karşılanmasına iliÅŸkin olarak Ukrayna Devleti ile eÅŸ güdüm içerisinde gerekenleri yapmaya devam edeceÄŸiz. Kırım’ın yasa dışı ilhakının ardından ana vatanlarından ayrılmak durumunda kalan Kırım tatarlarının durumunu yakından takip ediyoruz. Bu ülkenin asli unsurları olan Kırım Tatar Türklerine Ukrayna makamları ile destek olmayı sürdüreceÄŸiz.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Açıklamaların ardından gazetecilerin sorularını da yanıtlayan CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, tutukluların deÄŸiÅŸimi konusunda Türkiye’nin nasıl bir yardımı olacağına iliÅŸkin bir soru üzerine ÅŸunları söyledi:

“Öncelikle Herson’da deÄŸerli dostum ile (Zelenskiy) 500 aileyi kapsayan, birlikte altyapısıyla üst yapısıyla konutlar yapma kararını verdik. Ben de ÅŸu anda Hazine ve Maliye Bakanıma heyetler arası toplantıda durumu ifade ettim. Kendisi de Çevre ve Åžehircilik Bakanımızla bu konuyu görüşecekler ve birlikte muhataplarıyla hareket ederek gelip yerinde tespitleri yapıp, sonra plan çalışmaları, ardından proje çalışmalarını yapıp yine burada beraber çalışacakları arkadaÅŸlarla irtibat halinde olup süratle bu inÅŸaatları altyapı, üst yapı sizlerin de görevlendireceÄŸiniz arkadaÅŸlarla beraber bitirecekler. Ben buna inanıyorum. Böylece sefaletten bu insanların, bu soydaÅŸlarımızın kurtulmasına sizler BaÅŸkan olarak, bizler de soydaÅŸları olarak yardımcı olmuÅŸ olacağız.”

Ä°dlib’deki saldırı

Ä°dlib’deki geliÅŸmelere iliÅŸkin soru üzerine ise CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, “Ä°dlib konusundaki geliÅŸmeler tabii her geçen gün ne yazık ki artık altından kalkılamaz bir duruma geldi. Çok sabrettik ve öyleki rejimin maalesef Rusya’nın da görmezliÄŸiyle yapmış olduÄŸu varil bombalarıyla vesaire saldırılar neticesinde Ä°dlib ki 3-4 milyon insanın yaÅŸadığı bir yer ve bu insanlar bizim sınırlarımıza doÄŸru yürüdüler…” deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Son gelen rakamlara göre 1 milyona yakın insanın ÅŸu anda Türkiye sınırına doÄŸru yürüdüğünü dile getiren ErdoÄŸan, “Çoluk, çocuk, yaÅŸlı hep birlikte alabildikleri, kurtarabildikleri yatak, yorgan ne varsa onlarla beraber sınırlara geliyor. Zaten bizde ÅŸu anda 4 milyona yakın Suriyeli var.” diye konuÅŸtu.

Suriyelilerin Türkiye’nin farklı bölgelerinde bulunduÄŸunu anımsatan ErdoÄŸan, ÅŸunları belirtti:

“Biz bunları ülkemizde misafir ediyoruz. Bunları konteyner kentlerde, çadır kentlerde bugüne kadar misafir ettik, artık yavaÅŸ yavaÅŸ zaten kendileri bir yerlere yerleÅŸmeye baÅŸladılar. Onları artık konteyner kentlerden de çıkartarak evlere yerleÅŸtirme yoluna da gitmiÅŸ bulunuyoruz. Tabii ÅŸimdi bu gelecek olan 1 milyon insanı biz bu arada nerelere yerleÅŸtireceÄŸiz?”

Türkiye’nin kısa süre önce bir deprem yaÅŸadığını, Elazığ’daki bu depremde 41 vatandaşın hayatını kaybettiÄŸini, 10 bini aÅŸkın ağır hasarlı bina bulunduÄŸunu vurgulayan ErdoÄŸan, “10 bini aÅŸkın ağır hasarlı binayı da süratle yeniden inÅŸa edeceÄŸiz. Orta hasarlı binalar var, az hasarlı binalar var. Bütün bunlara yönelik yoÄŸun bir çalışmanın içerisine girmemiz lazım ve ÅŸu anda da kış mevsiminin içine girdik. Böyle bir durum var.” ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti:

“Bir taraftan da tabii bu mülteciler ülkemize geliyor, artık bunları tabi kabullenmekte zorlanıyoruz. Onun için karşı tedbirler alma durumunda kaldık ve ÅŸimdi bunları kendi yerlerinde Suriye’de özellikle nasıl iskan ederiz bunun çalışmasını yapıyoruz. Biz bunun çalışmasını yaparken ki sınırlarımızdan Suriye içine yaklaşık 30-40 kilometre olan bir hattı ÅŸu anda, bizde briket denir, briket evler yapıyoruz 25-30 metrekarelik ve bu briket evlere onları barınak olarak alacağız ve oralara yerleÅŸtireceÄŸiz. Åžu anda böyle bir çalışmanın içerisindeyiz. Yani ilk hesapta bir 25-30 bin bu ÅŸekilde barınak ev yapalım dedik ve bunun çalışması ÅŸu an hızla devam ediyor. Onları oralarda barındıracağız.”

Sabah saatlerinde Esed rejimine baÄŸlı güçlerinin Ä°dlib’de hava saldırısına geçtiÄŸini ve bu saldırı neticesinde de 8 ÅŸehit olduÄŸunu hatırlatan ErdoÄŸan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Tabii artık dedik ki olacak gibi deÄŸil ve karşı bu noktada cevaplar verildi. Åžu anda kesinlikle biz de bu noktada gerek hava gerek kara olmak üzere yoÄŸun bir ÅŸekilde bunlara gerekenleri yapıyoruz, gereken bedelleri ödetiyoruz ve ödetmeye de devam edeceÄŸiz. Temenni ederim ki Astana ve Soçi mutabakatları çerçevesinde herkes yükümlülüğünü bilsin ve bu yükümlülük çerçevesinde de burada çalışmaları sürdürelim.”

İmza töreni

ErdoÄŸan ve Zelenskiy’nin basın toplantısı öncesi iki ülke arasındaki ortak bildiri, mutabakat zaptı ve anlaÅŸmaların imza töreni gerçekleÅŸtirildi.

“Türkiye Cumhuriyeti ile Ukrayna Arasında Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey Sekizinci Toplantısı Sonuçlarına Ä°liÅŸkin Ortak Bildiri” CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan ile Ukrayna Devlet BaÅŸkanı Zelenskiy tarafından imzalandı.

İki ülke arasında şu anlaşmalar imza altına alındı:

– “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Ukrayna Bakanlar Kurulu Arasında Askeri Mali Ä°ÅŸbirliÄŸi AnlaÅŸması”, “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Ukrayna Bakanlar Kurulu Arasında Nakdi Yardım Uygulama Protokolü”

– “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Ukrayna Bakanlar Kurulu Arasında Sürücü Belgelerinin Karşılıklı Tanınması ve DeÄŸiÅŸimi AnlaÅŸması”

– “Türkiye Cumhuriyeti İçiÅŸleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi BaÅŸkanlığı ile Ukrayna Acil Durum Hizmetleri Servisi Arasında Mutabakat Zaptı”

– “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Ukrayna Bakanlar Kurulu Arasında Serbest Ticaret AnlaÅŸması Müzakerelerine iliÅŸkin Mutabakat Zaptı”

– “Türkiye Cumhuriyeti CumhurbaÅŸkanlığı Devlet ArÅŸivleri BaÅŸkanlığı ile Ukrayna Devlet ArÅŸiv Servisi Arasında Ä°ÅŸbirliÄŸi Protokolü”

Kaynak: AA