Türkiye’de işsizlik oranı, mayısta geçen yılın aynı ayına göre 0,1 puan artışla yüzde 12,9 oldu.

Türkiye’de işsizlik oranı, mayısta geçen yılın aynı ayına göre 0,1 puan artarak yüzde 12,9’a yükseldi. Söz konusu dönemde işsiz sayısı 331 bin kişi azalarak 3 milyon 826 bin kişi olarak kayıtlara geçti.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), mayıs ayına ilişkin iş gücü istatistiklerini açıkladı.

Buna göre, Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı, mayısta geçen yılın aynı ayına göre 331 bin kişi azalarak 3 milyon 826 bin kişiye geriledi. Aynı dönemde işsizlik oranı 0,1 puan artarak yüzde 12,9 oldu.

Tarım dışı işsizlik oranı ise 0,2 puanlık artışla yüzde 15,2 olarak tahmin edildi.

İşsizlik oranı mayısta bir önceki aya göre ise 0,1 puan arttı. Söz konusu ayda 15-24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı 1,6 puan artarak yüzde 24,9 oldu. İşsizlik oranı 15-64 yaş grubunda ise 0,1 puan artışla yüzde 13,2 olarak gerçekleşti.

İstihdam oranı

İstihdam edilenlerin sayısı mayısta geçen yılın aynı ayına göre 2 milyon 411 bin kişi azaldı ve 25 milyon 858 bin kişiye düştü. İstihdam oranı da 4,7 puan azalarak yüzde 41,4 olarak gerçekleşti.

Bu dönemde, istihdam edilenlerin sayısı tarım sektöründe 308 bin, sanayide 274 bin, inşaatta 206 bin, hizmet sektöründe 1 milyon 622 bin kişi azaldı. İstihdam edilenlerin yüzde 18,8’i tarım, yüzde 20,4’ü sanayi, yüzde 5,2’si inşaat, yüzde 55,6’sı hizmet sektöründe yer aldı.

İş gücüne katılma oranı

İş gücü mayısta geçen yılın aynı dönemine göre 2 milyon 742 bin kişi azalarak 29 milyon 684 bin kişi, iş gücüne katılma oranı da 5,3 puanlık azalışla yüzde 47,6 oldu.

Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların toplam çalışanlar içindeki payını gösteren kayıt dışı çalışanların oranı, mayısta geçen yılın aynı dönemine göre 4,7 puan azalışla yüzde 29,7 olarak kaydedildi. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı söz konusu ayda bir önceki yılın aynı dönemine göre 5,4 puan düşerek yüzde 17,4 olarak belirlendi.

Mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam

Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı mayısta bir önceki döneme göre 0,2 puan artarak yüzde 14 oldu. İşsiz sayısı bir önceki döneme göre 75 bin kişi artarak 4 milyon 166 bin kişi olarak gerçekleşti. Mevsim etkisinden arındırılmış istihdam oranı mayısta bir önceki döneme göre 0,1 puan azalarak yüzde 40,9 oldu. İstihdam edilenlerin sayısı 43 bin kişi gerileyerek 25 milyon 525 bin kişi olarak tahmin edildi.

Mevsim etkisinden arındırılmış iş gücüne katılma oranı bir önceki döneme göre değişim göstermeyerek mayısta yüzde 47,6 oldu. İş gücüne katılan sayısı 32 bin kişi artarak 29 milyon 691 bin kişi olarak hesaplandı.

Ekonomik faaliyete göre, mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam, tarım sektöründe 96 bin, inşaatta 107 bin kişi artarken, sanayi sektöründe 72 bin, hizmette 174 bin kişi azaldı.

Kamu istihdamı yüzde 4,3 arttı

Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığının derlediği verilere göre, yılın ikinci döneminde toplam kamu istihdamı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,3 artarak 4 milyon 767 bin kişi oldu.

İşsizlikteki artış alınan tedbirler sayesinde sınırlı kaldı

Kovid-19 salgınının iş gücü piyasasına olumsuz etkileri verilerle ortaya çıkarken, Türkiye’de ekonomi yönetiminin aldığı önlemler ve kamunun elini taşın altına koymasıyla işsizlikteki yükseliş sınırlı kaldı.

Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının iş gücü piyasasına olumsuz etkileri verilerle ortaya çıkarken, Türkiye’de ekonomi yönetiminin aldığı önlemler ve kamunun elini taşın altına koymasıyla işsizlikteki yükseliş sınırlı kaldı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan mayıs ayına ilişkin iş gücü istatistiklerine göre, işsizlik oranı sadece 0,1 puan artarak yüzde 12,9 oldu.

Analistler, açıklanan mayıs işsizlik rakamlarında Kovid-19 salgınının etkilerinin görece sınırlı kaldığını, kamu istihdamı, kısa çalışma ödeneği ve ücretsiz izin gibi uygulamaların işsizlik oranlarındaki olası hızlı yükselişi engellediğini söyledi.

Ekonominin mayıstan sonra tekrar açıldığını ve gelecek dönemde işsizlik oranlarında iyileşme gözlemlenmesinin muhtemel olduğunu ifade eden analistler, bununla birlikte Kovid-19 salgınındaki seyrin iş gücü piyasasındaki gerçekleşmeleri yakından ilgilendirdiğini aktardı.

“Kamu istihdamı işsizlikteki artışı sınırladı”

AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede, Türkiye genelinde işsiz sayısının Nisan-Haziran 2020’de geçen yılın aynı dönemine göre 331 bin kişi azaldığını, işsizlik oranındaki değişimin ise mevsimselliğin gerektirdiği belirgin düşüşün tersine hareket ettiğini söyledi.

Bu durumda iş gücüne katılım oranında uzun süredir devam eden gerilemenin durmasının etkili olduğunu ifade eden Bürümcekçi, “Mayıs ayında istihdam aylık 244 bin artarken, iş gücü de 296 bin artış göstermiş ve işsiz sayısının 51 bin artmasını getirmiştir. Öte yandan, özellikle iç talebin seyri açısından önemli bir gösterge olarak izlediğimiz tarım dışı istihdamın yıllık değişimi de yüzde 8,5 düşüş ile zayıflığını korumuştur.” değerlendirmesinde bulundu.

Bürümcekçi, işsizlik oranının, mevsimsel olarak gerilediği dönemde olduğuna işaret ederek, “Mevsimsellikten arındırılmış verilerde trend açısından istihdamdaki aylık değişimlerin daha fazla bilgi içerdiğini düşünüyoruz. Ancak tarım dışı istihdam son 6 aydır düşüş eğiliminde devam etmesine karşılık mayısta 140 bin kişi ile önceki 2 aya göre belirgin hız kesse de toplam gerileme 2 milyon 460 bine ulaştı. Öte yandan, iş gücüne katılım oranının yüzde 47,6 ile yatay kalması ise nötr etkide bulundu.” şeklinde konuştu.

En sert istihdam kaybının hizmetlerde gözlemlendiğini, kamudaki istihdam artışının ise istihdamdaki azalışı sınırladığını vurgulayan Bürümcekçi, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Tarım dışı sektörlerde istihdam edilenlerin sayısında önceki aya göre 136 bin azalış görülürken, inşaatta 92 bin artışa karşılık sanayide 72 bin ve hizmetlerde 155 bin düşüş izlendi. Arındırılmış veride ise son bir yıllık dönemde gözlenen istihdam değişimi 2 milyon 76 bin ile serideki en sert azalışa işaret ederken, hizmetler sektöründe 1 milyon 599 bin, inşaat sektöründe 202 bin ve sanayi sektöründe 274 bin azalış gözlendi. Öte yandan, ilk kez açıklanan ikinci çeyrek kamu istihdamı gerçekleşmeleri, geçen yılın aynı dönemine göre 197 bin istihdam artışı olduğunu yansıtırken, kamuda bu boyutta bir istihdamın olmaması durumunda Türkiye geneli tarım dışı istihdam değişiminin çok daha sert düşeceğini düşündürdü.”

“Devlet üzerine düşeni yapmıştır”

İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sefer Şener de Kovid-19 salgınıyla birlikte işsizliğin küresel bazda önemli bir sorun haline geldiğine işaret ederek, “Türkiye’de hükümetin aldığı tedbirler çerçevesinde yaklaşık 4 milyon kişi kısa çalışma ödeneğinden yaralanmıştır. 1 milyon kişi ise ücretsiz izin kullanmıştır. Ayrıca, Cumhurbaşkanlığı kararıyla işten çıkarma yasağı uygulamaya konulmuştur. Alınan bu tedbirlerle birlikte çok hızlı artması beklenen işsizlik oranındaki artış sınırlı kalmıştır.” diye konuştu.

Kovid-19 salgınından sonra Türkiye’de istihdamla ilgili önemli yapısal adımların atılması gerektiğini vurgulayan Şener, bu konuda önceliğin, büyümeye verdiği destek sebebiyle imalat sanayinde olduğunu, hemen ardından da genç nüfustaki işsizliğe ilişkin çözüm yollarının ortaya konulması gerektiğini söyledi.

Şener, Kovid-19 salgını döneminde kamu istihdamının yaklaşık yüzde 4,3 artış gösterdiğine dikkati çekerek, şunları kaydetti:

“Hem alınan tedbirler bazında hem de istihdama yaptığı katkı çerçevesinde devlet üzerine düşeni yapmıştır. Özel sektörde de üretimin artması, gelecek dönemde işsizliği aşağı çekmeye katkı sağlayacaktır. İstihdamı artırıp işsizliği artırmanın yegane yolu üretimi artırmaktır. Üretim artışı, kur üzerindeki baskıyı da azaltacaktır. Kovid-19 döneminde işsizlik bütün ülkeler için bir sorun haline gelmiştir. Türkiye dahil olmak üzere, eğer ülkeler istihdama dair bu kadar önemli adımlar atmamış olsalardı, bugün işsizlik ile ilgili çok farklı rakamları değerlendiriyor olurduk.”

Kaynak: AA