Karadeniz’deki keÅŸifle konutlardaki gaz tüketiminin tamamı yerli kaynakla karşılanabilecek

Sakarya Gaz Sahası’nda yılda 15 milyar metreküp üretim yapılması halinde, yaklaşık 25 yıl boyunca konutlardaki gaz tüketiminin tamamının yerli kaynaklardan karşılanabileceÄŸi hesaplanıyor.

Türkiye Karadeniz‘deki keÅŸiflerle bölgenin enerji potansiyelini ortaya çıkarırken, ithalat bağımlılığını azaltma yönünde önemli adımlar atıyor. Sakarya Gaz Sahası’nda yılda 15 milyar metreküp üretime geçilmesiyle konutlardaki doÄŸal gaz ihtiyacının tamamı yaklaşık 25 yıl boyunca yerli kaynaklarla karşılanabilecek.

Fatih sondaj gemisi Karadeniz’de Tuna-1 lokasyonundaki Sakarya Gaz Sahası’nda aÄŸustosta açıklanan 320 milyar metreküplük doÄŸal gaz keÅŸfinin ardından yeni rezervlere ulaÅŸtı. CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan, sahadaki alt katmanlarda Fatih sondaj gemisinin 85 milyar metreküp yeni gaz keÅŸfettiÄŸini açıkladı.

Böylece, Türkiye’nin Karadeniz’de keÅŸfettiÄŸi toplam gaz miktarı 405 milyar metreküpe yükseldi. Yapılan hesaplamalara göre, söz konusu keÅŸfin potansiyel ekonomik deÄŸeri mevcut fiyatlarla yaklaşık 85-90 milyar dolar seviyesinde bulunuyor.

Söz konusu keÅŸif, Türkiye’nin bugüne kadar kara ve deniz sahalarında gerçekleÅŸtirdiÄŸi 16,6 milyar metreküplük toplam üretiminin 25 katı seviyesinde bulunuyor.

Yıllık doÄŸal gaz tüketiminin 45 milyar metreküp olduÄŸu dikkate alındığında, bölgede keÅŸfedilen gaz Türkiye’nin yaklaşık 8 yıllık gaz tüketiminin tamamını karşılayabilecek seviyede bulunuyor fakat teknik olarak sahadaki üretim kademeli artışla gerçekleÅŸtirilebiliyor.

Bu kapsamda, Karadeniz’de 2023’te baÅŸlaması hedeflenen doÄŸal gaz üretiminin yılda 5 ila 10 milyar metreküp seviyesinde yapılabileceÄŸi, en yüksek üretim (plato) seviyesine ise 2026’da ulaşılarak 15 milyar metreküp gaz üretilebileceÄŸi belirtiliyor.

Böylece, Karadeniz’deki sahadan Türkiye’nin yıllık doÄŸal gaz ihtiyacının yaklaşık yüzde 30’unun karşılanabileceÄŸi hesaplanıyor. Türkiye’nin geçen yıl sonu itibarıyla 12-13 milyar dolar olan doÄŸal gaz ithalatının Karadeniz’den yapacağı üretimle yılda 3-4 milyar dolar azalması bekleniyor.

Sahadan kıyıya 200 kilometre boru hattı

Sahadaki doÄŸal gazın Türkiye’nin ulusal ÅŸebeke sistemine baÄŸlanması için ise sahadan kıyıya uzanan yaklaşık 200 kilometrelik boru hattının inÅŸa edilmesi planlanıyor.

Aynı zamanda, Karadeniz’deki sahada üretime baÅŸlanmasıyla Türkiye’nin uluslararası doÄŸal gaz piyasalarında “üretici ülkeler” sınıfına gireceÄŸi ifade ediliyor.

– Rezerv zengin ve kaliteli

Türkiye DoÄŸal Gaz Dağıtıcıları BirliÄŸi (GAZBÄ°R) BaÅŸkanı YaÅŸar Arslan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Fatih sondaj gemisinin Karadeniz’de daha önce keÅŸfettiÄŸi 320 milyar metreküplük gaz rezervinin bir baÅŸlangıç olduÄŸunun daha önce CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan ve enerji yönetimi tarafından ifade edildiÄŸini anımsattı.

Ä°lk keÅŸfin yaklaşık 2 bin metre su derinliÄŸinde ve 2 katmanda yapıldığını aktaran Arslan, “Yapılan teknik incelemelere göre, biri 100-110 metre, diÄŸeri ise 350-400 metre civarında 2 katmanda daha benzer kalitede doÄŸal gazın olduÄŸu saptandı. Buradaki testlerin tamamlanması ve teknik deÄŸerlendirmelerin yapılmasıyla Türkiye’nin bulduÄŸu gazda rezerv artırımı gündeme geldi. Bölgede sismik araÅŸtırma gemilerinin arama ve sondaj faaliyetlerine devam etmesiyle yeni keÅŸiflerin veya katmanların ortaya çıkarak mevcut rezervin daha yukarı çekilebileceÄŸini düşünüyorum. Karadeniz’de faaliyetlerin kararlılıkla devam etmesiyle önümüzdeki aylarda da yeni keÅŸifler mümkün olabilir.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Arslan, keÅŸfedilen doÄŸal gaz miktarının artışının üretilebilir doÄŸal gaz miktarında da artış anlamına geldiÄŸini belirterek, “Bu anlamda geleceÄŸe daha umutlu bakabiliriz.” dedi.

Karadeniz’de yapılan son sismik araÅŸtırmalarla bölgede yer alan doÄŸal gaz rezervinin zengin ve kaliteli olduÄŸunun görüldüğüne iÅŸaret eden Arslan, Romanya gibi Karadeniz’e kıyısı olan ülkelerin daha önce keÅŸifler yaptığını fakat üretim aÅŸamasında zorlandığını anlattı.

Birçok alanda yeni bir sayfa açacak

Arslan, Türkiye’nin bölgesinde doÄŸal gaz alanında lider ülkelerden olduÄŸunu belirterek, şöyle konuÅŸtu:

“Ãœlkemizin geçmiÅŸten günümüze edindiÄŸi sektör tecrübesi ve gerekli noktalarda bilgi transferiyle Karadeniz’de doÄŸal gaz üreten ülkelerden biri olacağına inanıyoruz. Sakarya DoÄŸal Gaz Sahası, Türkiye’nin hidrokarbon arama faaliyetlerinde yeni bir sayfa olacak. Karadeniz ve Akdeniz’deki derin deniz keÅŸifleri konusunda bilgi, deneyim ve tecrübe kazanmasına katkı saÄŸlayacak ve Türkiye’nin doÄŸal gaz piyasasında ticari ve teknik konuda merkez olması yolunda atılan en büyük adımlardan olacak.”

Karadeniz’de 2 ay içerisinde keÅŸfedilen doÄŸal gaz miktarının 320 milyar metreküpten 405 milyar metreküpe yükseldiÄŸini kaydeden Arslan, “Bu miktar Türkiye’nin 8 yıllık doÄŸal gaz ihtiyacının tamamını karşılayabilecektir. Sahadan yılda 15 milyar metreküp üretim yapılmasıyla, Türkiye’de hane halkı doÄŸal gaz tüketiminin tamamının yaklaşık 25 yıl boyunca yerli kaynaklardan karşılanabileceÄŸini öngörüyoruz.” bilgisini paylaÅŸtı.

Arslan, Türkiye’nin gelecek 5 yılda 30 milyar metreküplük uzun dönemli doÄŸal gaz alım kontratlarının süresinin sona erdiÄŸine dikkati çekerek, Karadeniz’deki keÅŸfin kontrat yenileme görüşmelerinde ve ithal gazın maliyetini azaltma konusunda avantaj saÄŸlayacağını vurguladı.

“Agresif bir sondaj takvimine ÅŸahit olacağız”

Norveç’teki bağımsız enerji araÅŸtırma kuruluÅŸu Rystad Energy Petrol ve Gaz Analisti Palzor Shenga da Türkiye’nin doÄŸal gaz ihtiyacının neredeyse yüzde 99’unu ithal ettiÄŸini söyledi.

Son yıllarda yenilenebilir enerji kapasitesindeki artışla Türkiye’nin gaz tüketiminin kısmen azaldığını dile getiren Shenga, şöyle devam etti:

“Buna raÄŸmen, biz Türkiye’nin doÄŸal gaz talebinin 2030’da 55 milyar metreküpün üzerinde olacağını öngörüyoruz. Bu yüzden, eÄŸer Türkiye Sakarya Gaz Sahası’nda açıklanan bu gaz miktarını üretime geçirebilirse, enerji portföyündeki dinamikleri tamamen deÄŸiÅŸtirecek ve doÄŸal gazda kendine yeterli olma yolunda emin adımlarla ilerleyecek. Ayrıca, bu keÅŸif daha iyi bir zamanlamada olamazdı çünkü gelecek yıl Türkiye’nin uluslararası uzun dönemli gaz kontratlarının yüzde 25’inin süresi sona eriyor. Bu yüzden, Sakarya Gaz Sahası’ndaki geliÅŸmeler Türkiye’nin gaz kontrat görüşmelerinde diÄŸer tedarikçilere kıyasla daha iyi fiyatlar alabilmesi için fırsat sunacak.”

Shenga, gaz keÅŸfinin ÅŸu anda ilk aÅŸamalarında olduÄŸunu ve bazı testler yapılması gerektiÄŸini ifade ederek, “Önümüzdeki birkaç yılda Türkiye’nin agresif bir sondaj takvimine ÅŸahit olabiliriz. Bu büyüklükteki bir saha hem teknik olarak hem de sermaye olarak yoÄŸun bir çalışma gerektiriyor.” ifadesini kullandı.

Karadeniz’in hidrokarbon kaynakları açısından her zaman potansiyelli bir bölge olduÄŸunu belirten Shenga, bu potansiyelin derin deniz sondajlarında yaÅŸanan bazı baÅŸarısızlıklardan dolayı ortaya çıkarılamadığını kaydetti.

Shenga, bölgedeki rezervlerin karakteristik açıdan farklılık gösterebileceÄŸine iÅŸaret ederek, “Tüm bu geliÅŸmeler 2012’de Karadeniz’de çalışma yürüten büyük ÅŸirketlerin bölgeden çıkmasına yol açtı. Türkiye’nin bu büyüklükteki bir rezervinin bir kez daha bölgeye ÅŸirketleri çekebileceÄŸini düşünüyorum.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Kaynak: AA