Küresel ticarette koronavirüs etkileri hissediliyor
Çin’in birçok bölgesinde fabrikalar iÅŸbaşı yapamazken, imalat sektörü baÅŸta olmak üzere geciken üretim baÅŸlangıcı sebebiyle küresel çapta tedarik zincirinde aksamaların meydana gelmesinden korkuluyor.
Analistler, Çin’de geçen ay baÅŸlayan koronavirüs salgını sebebiyle ülkede ekonomik aktivitenin önemli derecede azaldığını ve etkilerinin küresel ticarette de kendini göstermeye baÅŸladığını belirtti.
Çin‘in Vuhan eyaletinde geçen ay ortaya çıkan yeni tip koronavirüs salgınından dolayı ölenlerin sayısı 2 bine yaklaşırken, Çin’de yetkililerin çabalarına raÄŸmen hayat henüz normale dönemedi.
Ülkenin birçok bölgesinde fabrikalar işbaşı yapamazken, imalat sektörü başta olmak üzere geciken üretim başlangıcı sebebiyle küresel çapta tedarik zincirinde aksamaların meydana gelmesinden korkuluyor.
Çin’de salgının baÅŸlamasıyla birlikte bakır ve petrol fiyatları aylık bazda önemli deÄŸer kaybı yaÅŸarken, brent petrolün varili yüzde 15, bakırın libresi yüzde 8,4 geriledi. Analistler, özellikle bakır fiyatındaki düşüşün küresel ekonomideki beklentilere iliÅŸkin önemli mesajlar verdiÄŸini kaydetti.
Analistler, Çin’in ekonomik büyüklüğünün, 2002-2003’te ortaya çıkan SARS virüsü dönemindekinin yaklaşık dört katına çıktığını ve küresel ekonomi için görece daha önemli hale geldiÄŸini söyledi.
Tedarik zincirinin yer deÄŸiÅŸtirmesi durumunda bunun firmaları ve Çin’i oldukça zor durumda bırakabileceÄŸine iÅŸaret eden analistler, yaklaşık 14 trilyon dolarlık milli gelir ile dünyanın en büyük ikinci ekonomisi konumunda bulunan Çin’in, küresel ticaretin hem talep hem de arz tarafında önemli bir oyuncu konumunda bulunduÄŸunu ifade etti.
Koronavirüs en çok emtia fiyatlarını etkiliyor
Dünya Ekonomik Formu‘nun (WEF) 2018’de yayımladığı bir makaleye göre Çin, bazı emtialarda dünyadaki talebin yüzde 50’sinden fazlasını oluÅŸturuyor. Dünyadaki çimento tüketiminin yüzde 59’u, nikel tüketiminin yüzde 57’si ve bakır, çelik ve kömür tüketiminin yüzde 50’si Çin tarafından yapılıyor.
Çin’de salgının baÅŸlamasıyla birlikte bakır ve petrol fiyatları aylık bazda önemli deÄŸer kaybı yaÅŸarken, brent petrolün varili yüzde 15, bakırın libresi yüzde 8,4 geriledi.
Analistler, özellikle bakır fiyatındaki düşüşün küresel ekonomideki beklentilere ilişkin önemli mesajlar verdiğini kaydetti.
Bakırın birçok ürünün üretiminde kullanılması sebebiyle, ekonomik aktivitenin arttığı dönemlerde, bakır talebinin ve dolayısıyla fiyatının yukarı yönlü hareket ettiğini belirten analistler, bakır fiyatlarındaki geri çekilmenin ekonomideki beklentilerin görece aşağı yönlü revize edildiğini gösterdiğini söyledi.
Analistler, aynı şekilde petrol fiyatlarındaki gerilemenin de talep bazlı endişelerden kaynaklandığını, salgının kontrol altına alınamaması durumunda petrol fiyatlarındaki aşağı yönlü hareketin devam edeceğini dile getirdi.
Petrol Ä°hraç Eden Ãœlkeler Örgütü’nün (OPEC) raporuna göre petrol talebi bir haftalık süreçte yüzde 19 gerilerken, talepteki düşüşün ana sebeplerinin başında Çin’deki salgın geliyor.
Çin ekonomisinin yavaşlayan büyüme hızıyla birlikte anlaşmada taahhüt edilen ithalat kalemlerinin satın alınması da zor olacak. ABD yönetimiyle geçen günlerde görüşme yapan Çin tarafı, konuya ilişkin anlaşmanın şartlarını yerine getireceklerini belirtmişti.
Öncü göstergeler küresel ekonomik aktivitede yavaşlamaya işaret ediyor
Küresel ekonomideki gidiÅŸata dair önemli öncü endekslerden olan Baltık Kuru Yük Endeksi (BDI) 425 seviyesine gerileyerek, Nisan 2016’dan bu yana en düşük deÄŸere iÅŸaret etti.
Günlük olarak hesaplanan endeks, gemilerin belirli bir rota üzerindeki ağırlık maliyetlerinin hesaplanmasıyla oluşturuluyor. Endeks, küresel büyümeyle olan korelasyonu nedeniyle de önemle takip ediliyor.
Analistler, endeksteki gerilemenin deniz ticaretinde önemli bir ağırlığı bulunan Çin’de zayıflayan aktiviteden kaynaklandığını vurguladı.
Gemi taşımacılığının bütün segmentlerinde bir düşüşün göze çarptığını kaydeden analistler, Çin’de koronavirüsün yayılmasını önlemek amacıyla fabrikaların kapatılması ve ulaşımın sınırlandırılmasının endeksteki gerilemede etkili olduÄŸunu söyledi.
Analistler, halihazırda maruz kalınan yavaşlamanın taşımacılık sektörü ve emtialar üzerinde gelecek dönemde etkisinin daha net görüleceğini dile getirdi.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluÅŸları ekonomik aktivitenin oldukça düşük seviyelere inmesinin Çin ekonomisi üzerinde olumsuz etkilerinin olmasını beklediklerini belirterek, Çin’in 2020 büyüme tahminlerini aÅŸağı yönlü revize etti.
Çin yönetiminden ekonomiye çifte destek
ABD ile Çin arasında Aralık 2019’da imzalanan birinci faz ticaret anlaÅŸmasından doÄŸan yükümlülüklerin Çin yönetimi tarafından nasıl karşılanacağı ise piyasaları tedirgin eden bir baÅŸka unsur olarak ortaya çıktı.
Çin ekonomisinin yavaşlayan büyüme hızıyla birlikte anlaşmada taahhüt edilen ithalat kalemlerinin satın alınması da zor olacak. ABD yönetimiyle geçen günlerde görüşme yapan Çin tarafı, konuya ilişkin anlaşmanın şartlarını yerine getireceklerini belirtmişti.
Analistler, Çin ekonomi yönetiminin salgının ekonomik etkilerini hafifletmek için hem para hem de maliye politikalarıyla likiditeyi artırıcı önlemler aldığını belirtti.
Çift taraflı destekleyici adımların piyasaları görece rahatlattığını ifade eden analistler, Çin Merkez Bankası’nın (PBoC) 1 yıllık faizlerde 10 baz puan indirime gittiÄŸini, bankanın bu ay başında da bir ve iki haftalık repo faiz oranlarında 10 baz puanlık indirimle piyasalara yaklaşık 1 trilyon 200 milyar yenlik likidite saÄŸladığını hatırlattı.
Analistler, PBoC’nin finansal istikrara yönelik endiÅŸelerinin kısıtlı olduÄŸunu, yine de politika faizinde indirime gitmesinin beklenmediÄŸini kaydetti.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluÅŸları ekonomik aktivitenin oldukça düşük seviyelere inmesinin Çin ekonomisi üzerinde olumsuz etkilerinin olmasını beklediklerini belirterek, Çin’in 2020 büyüme tahminlerini aÅŸağı yönlü revize etti.
Kredi derecelendirme kuruluÅŸu Moody’s yaptığı açıklamada Çin’in 2020 büyüme tahminini yüzde 5,8’den yüzde 5,2’ye, S&P ise yüzde 5,7’den yüzde 5’e indirdiÄŸini duyurdu.
Kaynak: AA
