Makine sektöründe ‘Kovid-19 reçetesi’ yerli üretim

Makine sektöründe 'Kovid-19 reçetesi' yerli üretim
TİAD araştırmasına göre, takım tezgahları sektörü Kovid-19 salgınından ciddi şekilde etkilenirken, sipariş iptalleri otomotivde yüzde 73, kalıpçılıkta yüzde 28, beyaz eşyada yüzde 22, havacılıkta yüzde 15 oldu.
Makine sanayisinde yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını dolayısıyla siparişler önemli ölçüde gerilerken, bu dönemde ortaya çıkacak fırsatların, yerli üretime ağırlık verilmesi halinde çok daha pozitif tablolar doğurabileceği belirtiliyor.
Takım Tezgahları Sanayici ve Ä°ÅŸ Ä°nsanları DerneÄŸi (TÄ°AD), sanayide ana imalat malı olarak kullanılan ve “makineleri yapan makineler” olarak tanımlanan takım tezgahları sektörünün Kovid-19 salgınından etkilenme düzeyinin tespiti için araÅŸtırma yaptı.
Ãœyelerin katılımıyla gerçekleÅŸtirilen sektörel etki araÅŸtırma verilerine göre en çok sipariÅŸ iptalleri, “ana müşteri” durumunda bulunan ve aynı zamanda en önemli daralmayı yaÅŸayan otomotiv, kalıpçılık, beyaz eÅŸya, havacılık, medikal alanlarında gerçekleÅŸti.
İptallerde yüzde 73 ile otomotiv sektörü başı çekerken, yüzde 28 ile kalıpçılık, yüzde 22 ile beyaz eşya, yüzde 15 ile havacılık, yüzde 13 ile makine, yüzde 7 ile medikal iptallerin en yoğun yaşandığı iş kolları oldu.
Katılımcılara göre, Türkiye’de eski iktisadi duruma dönülmesi yüzde 22 ile üçüncü çeyrekte, yüzde 3 ile dördüncü çeyrekte, yüzde 72 ile de 2021 yılında gerçekleÅŸecek. Bu soruyu cevaplayanların yüzde 3’ü ise 2022 öngörüsünde bulundu.
“Ä°yi bir hikaye mümkün”
TÄ°AD Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Fatih Varlık, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sipariÅŸ iptallerine baÄŸlı daralmaya ve krize raÄŸmen iÅŸten çıkarma yapılmadığını, sektör olarak zor koÅŸullara dayanırken de Kovid-19 salgınıyla gelen yeni normalde Türkiye’nin yeni bir hikaye yazması için çaba harcandığını söyledi.
Araştırma kapsamında üyelere krizin Türkiye ekonomisine etkisini sorduklarını aktaran Varlık, şunları kaydetti:
“Ãœyelerimizin yüzde 39’u 50 milyar doların üzerinde bir negatif etki beklerken, yüzde 30’u bu etkinin 26 ile 50 milyar dolar bandında gerçekleÅŸmesini öngörmekte. Yüzde 31’inin tahmini ise negatif etkinin daha sınırlı kalacağı ve 11 ile 25 milyar dolar arasında olacağı ÅŸeklinde. Hangisi olursa olsun, bu senaryoların hiçbiri kabul edilemez. Ancak bütün bunların içinden iyi bir hikaye çıkarmak mümkün.”
Takım tezgahları sektörü ihracatının yüzde 80’ini oluÅŸturan sac ÅŸekillendirme makineleri, presler, lazer ve plazma sac iÅŸleme makineleri üretimi konusunda oldukça iyi bir noktada bulunulduÄŸuna iÅŸaret eden Varlık, ÅŸu deÄŸerlendirmede bulundu:
“Ancak CNC iÅŸleme merkezi, torna tezgahları ve taÅŸlama gibi hassas iÅŸleme makineleri tarafında hala ithalatçı durumunda bulunmaktayız. Çin’den sonra Avrupa, ABD ve bizde kontrollü bir ÅŸekilde yeni normale geçiÅŸ süreci baÅŸladı. Dış ticaret ve fiyat bazlı rekabet yeni normal nedeniyle eskisi gibi olmayacak. Eskiden fiyattan ötürü tercih edilmezken, bugün pek çok pazara jeopolitik olarak çok daha yakın bir noktada bulunmamız, hastalığı kontrol altında tutmamız, yeni normale geçiÅŸ sürecini saÄŸlık öncelikli olarak yürütmemiz gibi nedenler daha çok tercih edilmemizi saÄŸlayabilir. Dolayısıyla bizim makine tarafındaki becerilerimizi diÄŸer avantajlarımızla birleÅŸtirerek süreci çok doÄŸru yönetmemiz gerekmekte. Bunu yapmamız halinde lider pazarlarımız olan ABD, Rusya, Polonya, Almanya ve Kanada baÅŸta olmak üzere 173 ülkedeki Türk makinesinin kullanım oranını artırabiliriz.”
“Yerli üretimle fırsata dönüştürülebilir”
Dünya tedarik zincirinde meydana gelecek kırılmalarla ortaya çıkacak fırsatların yerli üretime ağırlık verilmesi halinde çok daha pozitif tablolar doğurabileceğini dile getiren Varlık, sektörü daha da güçlendirecek adımların hızla hayata geçirilmesi gerektiğini vurguladı. Varlık, bu konudaki önerilerini şöyle sıraladı:
“Takım tezgahları üretimini artırmak için Almanya, Tayvan, Japonya, Ä°spanya, Ä°talya’da baÅŸarıyla uygulanan kümelenme modelini Kocaeli, Bursa, Ä°zmir, Konya’da hayata geçirebiliriz. Teknik üniversitelerin mühendislik fakültelerinde takım tezgahı mühendisliÄŸi bölümü açabilir, geliÅŸim ve üretim sürecinin hızlı olabilmesi için sadece bu sektöre yönelik Ar-Ge ve Mükemmeliyet Merkezi kurabilir, yatırım finansman destekleri oluÅŸturulabilir, üretilebilecek ‘yüksek teknolojili metal iÅŸleme takım tezgahları’ ile metalürji (malzeme) alanında da çalışmalar yapabiliriz. Bunların yapılması yüzde 15 olan yerli ve millilik oranını ilk etapta yüzde 25’e çıkarabilir.”
Fatih Varlık, ciddi fırsatlar barındıran sektörün, salgının getirdiği sorun ve sıkıntılarla tek başına başa çıkamayacağını söyledi.
Bu noktada destek beklediklerini belirten Varlık, sözlerini şöyle tamamladı:
“Dünyanın en geliÅŸmiÅŸ teknolojik altyapı ve üretimine sahip ülkeleri olan Çin, Japonya, Almanya, Güney Kore ve ABD dünyanın aynı zamanda en güçlü takım tezgahı sektörüne sahip durumda bulunmaktadır. Takım tezgahları sektörü diÄŸer sektörlerde oluÅŸturduÄŸu çarpan etkisiyle ciddi bir ekonomik deÄŸer oluÅŸumuna katkıda bulunmaktadır. Sadece havacılık, savunma, otomotiv, beyaz eÅŸya ve kalıpçılık gibi Türkiye ihracatının lokomotif sektörlerine takım tezgahları sektörünün deÄŸer bazındaki katkısı 2019 yılında 21 milyar dolar olarak gerçekleÅŸti. GeleceÄŸe yön veren politikaları oluÅŸtururken kesinlikle dışarıda bırakılmaması gereken bir sektördür.”
Kaynak: AA