Nijerya Devlet Başkanlığı Sözcüsü Garba Shehu: Türkiye Afrika ile münasebetlerini geliştirerek doğru bir adım atıyor

CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan’ın Nijerya, Angola ve Togo’yu kapsayan ziyaretlerini deÄŸerlendiren Nijerya Devlet BaÅŸkanlığı Sözcüsü Shehu “Türkiye dünyadaki en karlı bölge olan Afrika ile münasebetlerini geliÅŸtirerek doÄŸru bir adım atıyor” dedi.

Nijerya Devlet Başkanlığı Sözcüsü Garba Shehu, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Nijerya, Angola ve Togo’yu kapsayan ziyaretleri kapsamında, Türkiye-Nijerya ilişkilerinden Türkiye’nin Afrika açılımına kadar birçok konuda Anadolu Ajansının (AA) sorularını yanıtladı.

Soru: Cumhurbaşkanı Erdoğan, Angola ve Togo’nun ardından Nijerya’ya ziyaret gerçekleştiriyor. Erdoğan’ın bu resmi ziyaretlerini Türkiye-Afrika ilişkileri bağlamında nasıl değerlendiriyorsunuz?

Shehu: Afrika’ya yatırım yapmak için en iyi zamanın tam da şimdi olduğu sıklıkla söylenir. Yabancı yatırımcılar farazi bazı riskleri öne sürerek kıtaya beklendiği kadar hızlı şekilde girmediler. Mamafih, Türkiye ise dünyadaki en karlı bölge olarak değerlendirilen Afrika ile münasebetlerini geliştirerek doğru bir adım atıyor.

Soru: Türkiye’nin Afrika’ya yaklaşımının Batı’dan farklı olduÄŸunu düşünüyor musunuz?

Shehu: Türkiye ve Nijerya’nın pek çok ortak noktası bulunuyor. 1996’da eski BaÅŸbakan Necmettin Erbakan’ın Abuja’yı ziyareti sırasında Nijerya-Türkiye Karma Ekonomik Komisyonu kuruldu. O günden bugüne iki ülkenin baÅŸkentlerinde dört zirve düzenlendi. Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecinde de beÅŸincisi gerçekleÅŸtirildi. Ä°ki devletin etkin iÅŸ birliÄŸi, aralarındaki iliÅŸkinin gücü kadar, iki devleti birbirine baÄŸlayan taahhüdün de bir göstergesi.

Soru: Türkiye-Nijerya ilişkilerinin gündeminde ticaret, kültür ve özellikle savunma alanlarında ne gibi gündem başlıkları bulunuyor?

Shehu: Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın iki günlük ziyareti sırasında iki ülke için önemli olan birçok konunun gündeme gelmesi bekleniyor. Örneğin, gelir üzerinden alınan vergilerde çifte vergilendirme ve kaçakçılığın önlenmesi, eğitim, kültürel anlaşmalar, ticaret, yatırım teşvikleri, göçmenler ve gümrük gibi birçok alanı kapsayan ikili anlaşma ve mutabakat zaptının tamamlanıp imzalanması bekleniyor.

Soru: Türkiye-Nijerya ilişkilerinin geleceği hakkında neler düşünüyorsunuz? Olası fırsatlar ve zorluklar nelerdir?

Shehu: Türkiye ile Nijerya arasında Nijerya’nın bağımsızlığından beri diplomatik iliÅŸkiler sürdürülüyor. 1962’den beri de Türkiye’nin Lagos’ta BüyükelçiliÄŸi bulunuyor. Türkiye ve Nijerya arasındaki iliÅŸkiler her zaman dostçaydı. Ankara’daki BüyükelçiliÄŸimiz Nijerya’nın hem halihazırdaki hem de eski cumhurbaÅŸkanları, baÅŸkan yardımcıları, valiler, meclis baÅŸkanları ve kraliyet aileleri gibi birçok yüksek profilli kiÅŸinin Türkiye ziyaretlerini koordine etmiÅŸtir. Bunun yanı sıra Ankara’da bir büyükelçiliÄŸimizin bulunması iki ülke arasındaki ticaret ve yatırım teÅŸvik faaliyetlerini de kolaylaÅŸtırmıştır. D8, Ä°slam Ä°ÅŸbirliÄŸi TeÅŸkilatı (Ä°Ä°T) ve diÄŸer örgütlerde aktif ÅŸekilde yer alan Türkiye ve Nijerya, iki devleti de dönüştürebilecek muazzam bir ekonomik potansiyelin farkında olarak kazan kazan prensibiyle hareket ediyor. Bundan sonra yapılacak ÅŸey bu iliÅŸkileri daha da ileriye götürmektir.

Soru: Terörle mücadele göz önüne alındığında Türkiye’nin Afrika ülkelerine SİHA ihracatı konusunda ne düşünüyorsunuz?

Shehu: Bu, söz konusu teknolojiye sahip Türk devletinin tasarrufunda olan bir mesele. Nijerya, ülkemizden ve komşu ülkelerden terörün ortadan kaldırılmasına yardımcı olabilecek tüm ortaklıkları memnuniyetle karşılamaktadır.

Soru: Türkiye’nin Afrika’daki yatırımlarını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Shehu: Türkiye ve Nijerya arasındaki özellikle petrol ve doğal gaz ile sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) alanlarındaki güçlü ticari ilişkiler cesaret verici. İki ülke arasındaki bu ilişkilerin artarak ilerlemesinden de memnunuz. Nijerya’da Türk özel sektörüne yoğun bir ilgi var. Anlaşılabilir bir şekilde Türkiye’de özel sektörün de Nijerya’da gelişmiş bir iş ve yatırım yapma arzusu bulunuyor. Bu kapsamda küçük ve orta ölçekli işletmelerin yanı sıra kamu özel ortaklıklarının (PPP) gelişmesinde büyük fırsatlar görüyoruz.

Soru: Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) ve Maarif Vakfının ülkenizdeki faaliyetleri hakkında neler söylersiniz?

Shehu: TÄ°KA, Nijerya’daki faaliyetleriyle kalıcı bir iz bıraktı ve daha da fazlasını yapması bekleniyor. Sayın Emine ErdoÄŸan’ın, Türkiye tarafından yenilenen Devlet Ortaokulu Wuse’u; CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan’ın ise baÅŸkent Abuja’daki Türk Kültür Merkezini hizmete açacak olmalarından memnuniyet duyuyoruz.

Soru: Son yıllarda çok sayıda Afrikalı öğrenci Türkiye Bursları kapsamında burada eğitim aldı ve ülkelerine geri döndü. Bu durumun Türkiye-Afrika ilişkilerine nasıl bir katkısı oldu?

Shehu: Nijerya, Türk hükümetinin Nijeryalı öğrencilere hem lisans hem de yüksek lisans düzeyinde burs vererek eÄŸitim sektörünü güçlendirme çabalarını takdir ediyor. Bugün, ekonominin çeÅŸitli sektörlerinde Nijerya’nın geliÅŸimine katkı sunan, çok sayıda Türkiye Bursları ile eÄŸitim görmüş vatandaşımız var. Nijerya, Maarif Vakfı ve diÄŸer Türk yatırımcıların eÄŸitim sektörüne yapacağı yatırımları memnuniyetle karşılamaya hazır.

Soru: Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ziyareti kamuoyu tarafından nasıl karşılanıyor?

Shehu: Orta gelirli ve az geliÅŸmiÅŸ ülkelerin çıkarlarını kollayan bir lider olarak görülen CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’a karşı Nijerya’da büyük bir hayranlık var.​​​​​​​ ErdoÄŸan’ın öncülüğünde, güvenlik alanındaki iÅŸ birliÄŸi ve kuzeydoÄŸudaki Boko Haram tehdidi ve isyanıyla mücadele etmek için alınan askeri destek kapsamında, Türkiye tarafından atılan adımlar takdir ediliyor.

Soru: Son olarak, biliyorsunuz ki Türkiye birçok alanda Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) ile mücadele ediyor. FETÖ’nün Afrika’daki faaliyetleri göz önüne alındığında Türkiye ile bu konuda iş birliğinin nasıl geliştirilebileceğini düşünüyorsunuz? Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2016’da Nijerya’yı ziyareti sırasında iki ülke lideri bu konuda somut adımlar atacakları sözünü vermişlerdi. Bu kapsamda hangi adımlar atıldı?

Shehu: Nijerya, ulusların egemenliÄŸine saygı duymaktadır. Prensip olarak da kendi topraklarında ve devlet kurumlarında, baÅŸka devletleri yıkmak üzere kurulan yapılanmalara izin vermez. Bu, liderimiz CumhurbaÅŸkanı Muhammed Buhari’nin, lideriyle büyük saygı ve dostluk paylaÅŸtığı Türkiye Cumhuriyeti için de geçerlidir. 2017’de Türkiye’ye yaptığı ziyaret sırasında CumhurbaÅŸkanı Buhari, Nijerya’nın Türkiye’nin yanında yer alacağına ve dost ülke olarak Türkiye’ye zarar veren hiçbir oluÅŸumun topraklarında yapılanmasına izin vermeyeceÄŸine dair güçlü bir güvence verdi. Bu tutumumuz hala aynı ve deÄŸiÅŸmeyecek.

Kaynak: AA