Rusya ile Batı arasında kalan Sırbistan’da lityum madenleri dengeleri zorluyor

Sırbistan, bir yandan tarihi ve kültürel bağlara sahip olduğu Rusya ile ilişkileri korumaya çalışırken bir yandan da ekonomisini güçlendirmek için Batılı ülkelerle işbirliklerine devam ediyor.

Rusya ile tarihi ve kültürel baÄŸlarını korumaya çalışırken ekonomisine katkı saÄŸlayan Batılı ülkelerle de iliÅŸkilerini iyi tutmaya çalışan Sırbistan’daki lityum madeni rezervleri, yıllardır bu konuda protestolara sahne olan ülkenin Rusya ve Batı ile kurduÄŸu iliÅŸki dengesini de zorluyor.

“Rusya’nın Balkanlar’daki eli” olarak nitelendirilen Sırbistan, bir yandan bu ülkeyle sahip olduÄŸu tarihi ve kültürel baÄŸları korumaya çalışırken bir yandan da ekonomisini güçlendirmek için Batılı ülkelerle iÅŸbirliklerine devam ediyor.

Sırbistan’ın Loznica kentinde Ä°ngiltere-Avustralya merkezli metal ve madencilik ÅŸirketi Rio Tinto tarafından 2004’te keÅŸfedilen lityum madeni rezervleri, ülkede yıllardır devam eden protestolara sebep oluyor.

Muhaliflerin de desteklediÄŸi “çevreci aktivistler”, Rio Tinto’nun bu projeyi gerçekleÅŸtirmesini istemediklerini dile getirerek büyük çaplı gösteriler düzenlerken Sırbistan yönetimi, lityum madeninin ekonomik kalkınma için fırsat olduÄŸu yönünde açıklamalarda bulunuyor.

Sırbistan ile Almanya arasında elektrikli araçlar alanında stratejik ortaklık anlaşması

Sırbistan CumhurbaÅŸkanı Aleksandar Vucic, geçen ay, Almanya BaÅŸbakanı Olaf Scholz ile Belgrad’da bir araya gelerek ham madde, elektrikli araçlar ve batarya üretimi konusunda stratejik mutabakat zaptı anlaÅŸması imzaladı.

Vucic, Belgrad’da düzenlenen Stratejik Hammaddeler Zirvesi kapsamında yapılan anlaÅŸma sonrası düzenlenen basın toplantısında ülkesi adına mutlu olduÄŸunu ve gurur duyduklarını ifade etti.

AnlaÅŸmanın Avrupa ve Almanya için önemli olduÄŸunu vurgulayan Vucic, “Bu, bizim için bir dönüm noktası, büyük bir deÄŸiÅŸim ve geleceÄŸe doÄŸru sıçrama yapabilmek adına önemli. Bunun mümkün olduÄŸunu bile düşünmüyorduk.” dedi.

Yapacakları iÅŸlerde her ÅŸeyi ÅŸeffaf bir ÅŸekilde hayata geçireceklerini dile getiren Vucic, “Ãœlkemizde benzersiz ÅŸekilde, üretimin yapılacağı yerde halkımızın yaÅŸamı için, hava, toprak ve suyun temiz kalması için mücadele edeceÄŸim. Ãœlkemizin ekonomik anlamda ilerleyeceÄŸine inanıyoruz. Bu, bize en az 6 milyar avro yeni yatırım getirecek. Ãœlkemizde ÅŸimdiye kadar yapılmış en büyük yatırım olacak.” diye konuÅŸtu.

“Batı Balkan ülkelerinin AB’ye entegrasyonunu açıkça destekliyorum”

Almanya Başbakanı Scholz da cesaret gerektiren bir kararı doğru zamanda aldıklarını söyledi.

Çevreye zarar vermeyen enerji çeşidine ihtiyaç duyduklarını vurgulayan Scholz, şöyle devam etti:

“AnlaÅŸma, bölgedeki madencilik faaliyetleri için iyi bir ekonomik geliÅŸim perspektifi getiriyor. Bu anlaÅŸma, aynı zamanda tüm ülke için de iyi. Ä°ki prensibi izleyeceÄŸiz, çevreyi koruma ve biyoçeÅŸitlilik konusunda en yüksek standartlara uyum. Bu proje, bir Avrupa projesidir. Avrupa ruhuna ihtiyacımız var ve bu, geleceÄŸimiz için büyük önem taşıyor. Bu yüzden Batı Balkan ülkelerinin Avrupa BirliÄŸi’ne (AB) entegrasyonunu açıkça destekliyorum. 20 yıl önce vadedilen AB üyeliÄŸi perspektifini Batı Balkan ülkelerine sunmak istiyorum.”

“Åžu anda bir kazı iÅŸlemi yok ve olmayacak”

Sırp lider Vucic, geçen hafta düzenlediği basın toplantısında ise ülkesindeki lityum madenlerinde uzmanların çalışma yapacağını söyledi.

Sırbistan’dan ve dünyanın farklı bölgelerinden alanında uzmanların görüşleri alınmadan lityum çıkarma iÅŸlemi yapmayacaklarını belirten Vucic, ÅŸu deÄŸerlendirmede bulundu:

“Åžu anda bir kazı iÅŸlemi yok ve olmayacak. Kendi adımıza garanti alana kadar yani önümüzdeki 12 ila 18 ayda hiçbir iÅŸlem yapılmayacak. Sizleri kandırıyorlar, sizlere yalan söylüyorlar, yurt dışından en iyi uzmanları çağıracağız ancak en iyi Sırp uzmanları da konuya dahil edeceÄŸiz. Uzmanlar, bize anlatacakları ÅŸeylerle insanların güvende olup olmayacağını söyleyecekler.”

Rus istihbaratından Vucic’e darbe uyarısı

Sırp lider Vucic, 9 AÄŸustos’ta yaptığı açıklamada, “Rus istihbaratının ülkede Batılı güçlerin desteÄŸiyle darbe yapılabileceÄŸi” konusunda kendisini uyardığını söyledi.

Vucic, “Rusya’dan resmi bilgi aldık. Bununla ilgileniyoruz. Sırbistan Güvenlik Bilgi Ajansı (BIA) ve bu konuda uzmanlaÅŸmış kiÅŸiler iÅŸlerini yapıyorlar. Bir ÅŸey yapmayı hayal edenler, yapamazlar. Sırbistan ilerliyor, bunu durduramazlar ve durduramayacaklar. Herkese mesajım bu. Ä°nsanların endiÅŸelenmesine ve kaygılanmasına gerek yok.” diye konuÅŸtu.

Bölgedeki siyasi uzmanlar ise Sırbistan’daki halihazırda en güçlü yatırımcıların arasında yer alan Çin’e bağımlılığını azaltmak için AB’nin, Sırbistan’ın kaynaklarına eriÅŸimin yolunu açmak istediÄŸini, Rusya’nın ise buna müsaade etmek istemeyerek “darbe giriÅŸimi” uyarısı yaptığını belirtiyor.

Lityum madeni çıkarma projesi karşıtı gösteriler bugün devam edecek

Öte yandan, ülkede dün akşam saatlerinde başlayan lityum madeni çıkarma projesi karşıtı gösterilere 20 binden fazla kişi katılmış, eylemciler tren istasyonları ve yolları trafiğe kapatmıştı.

Sırbistan İçiÅŸleri Bakanlığından yapılan açıklamada, tren istasyonlarına giren göstericiler hakkında “kamu düzenini ve huzurunu ihlal ettikleri” gerekçesiyle suç duyurusunda bulunulacağı duyurulmuÅŸtu.

Geceyi tren istasyonu ve şehrin diğer bölgelerinde geçiren eylemcilerin, gösterilerine bugün de devam edecekleri bildirildi.

Bu arada, Vucic’in öğle saatlerinde ulusa sesleniÅŸ konuÅŸması yaparak bu gösterilere yönelik durumu deÄŸerlendirmesi bekleniyor.

Kaynak: AA