Rusya-Ukrayna müzakereleri en anlamlı ilerlemeyi Ä°stanbul’da kaydetti

Rusya-Ukrayna savaşını durdurma umutları, İstanbul’daki müzakerelerle güçlendi.

Türkiye’nin yoÄŸun diplomatik çabalarıyla Ä°stanbul’da bir araya gelen Rusya ve Ukrayna müzakere heyetleri en anlamlı ilerlemeyi burada saÄŸlarken, taraflar arasındaki savaşı durdurma umudu da güç kazandı.

Rusya-Ukrayna savaşının baÅŸlamasının ardından iki ülkenin dışiÅŸleri bakanlarını ilk kez 10 Mart’ta Antalya’da bir araya getiren Türkiye, Belarus’ta 3 tur süren görüşmelerin ardından her iki tarafın heyetlerini 4. kez Ä°stanbul’da yüz yüze buluÅŸturdu.

Ukraynalı ve Rus müzakere heyeti, bugün Ä°stanbul CumhurbaÅŸkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde bir araya geldi.

Heyet üyelerinden Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Danışmanı Mihail Podolyak, Ukrayna Halkın Hizmetkarı Partisi Başkanı David Arakhamia ve Ukrayna heyeti üyesi Oleksandr Chalyi müzakerelerin ardından açıklamada bulundu.

Ukrayna tarafının yaptığı açıklamalara göre, bugünkü müzakerelerin sonuçları, liderler seviyesinde bir görüşme yapılması için yeterli seviyede.

Bugünkü müzakerelerde bekleyen konuların bazılarının çözüme kavuÅŸtuÄŸunu düşünen Ukrayna heyeti, Rus heyetinin “yapıcı” olduÄŸunu düşünüyor.

Mevcut güvenlik formatının iÅŸe yaramadığını, yeni bir güvenlik sistemine ihtiyaç olunduÄŸunu vurgulayan Ukrayna tarafı, güvenlik teminatı olarak BirleÅŸmiÅŸ Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) ülkeleri ile Türkiye, Almanya, Kanada, Polonya ve Ä°srail’in garantör ülke olmasını talep ediyor.

Ukrayna’ya göre, bu güvenlik garantilerinin saldırıya uÄŸrayan üyeyi topluca korumayı öngören NATO antlaÅŸmasının 5. maddesine benzer nitelikte olması gerekirken, Rusya tarafıyla yapılacak herhangi bir anlaÅŸmada Ukrayna’nın AB’ye katılımını engelleyen hiçbir maddeye de yer verilmemesi gerekiyor.

Bununla birlikte ateÅŸkes tesis edilmeden bir anlaÅŸma ve güvenlik garantörlüğünün mümkün olamayacağını vurgulayan Ukrayna heyeti, Ukrayna’nın toprak bütünlüğü ve güvenliÄŸinin yeniden saÄŸlanması gerektiÄŸine iÅŸaret ediyor.

Öte yandan Ukrayna tarafı, Rusya ile yapılacak anlaşmada, Kırım konusunun çözülmesi için askeri güç kullanılmayacağına dair bir maddeye de yer verilmesini istiyor.

Podolyak’a göre, Rusya, daha önce tartışmayı reddettiÄŸi Kırım konusunda en azından müzakere konusu olmasını kabul etmiÅŸ durumda ve her iki taraf da bu sorunun askeri yollarla çözümünü reddettiklerini birbirine iletti.

Kırım, Donbas’la birlikte müzakerelerin en çetin konusu olarak bilindiÄŸi için liderler düzeyindeki en son karar alma sürecine bırakılması bekleniyor.

Rus tarafı görüşmelerin “yapıcı” geçtiÄŸini düşünüyor

Rus tarafından da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Müşaviri Vladimir Medinskiy, müzakerelerin ardından açıklama yaptı.

Görüşmelerin “yapıcı” geçtiÄŸini düşünen Rus heyet, Rusya Devlet BaÅŸkanı Putin’e sunmak üzere Ukrayna tarafının taleplerini ve önerilerini aldı.

Müzakerelerin ardından Rusya Savunma Bakanlığı, karşılıklı güveni artırmak, müzakerelere devam etmek ve nihai hedefe ulaşmak için gerekli koşulları oluşturmak, yukardaki anlaşmanın onaylanması ve imzalanması amacıyla Kiev ve Çernigiv bölgelerinde askeri eylemleri çok önemli bir şekilde azaltma kararı aldı.

Rusya’ya göre, Ukrayna’dan aldıkları öneriler

Ukrayna tarafı, detayları tam olarak paylaşmasa da Rus devlet kanalı Pyerviy Kanal’a açıklamalar yapan Medinskiy’e göre Moskova yönetimine şu öneriler sunuldu:

“- Ukrayna, uluslararası yasal garantiler altında kalıcı olarak tarafsız, nükleer olmayan bir devlet ilan edilecek. Bu amaçla garantör ülkelerin bir listesi verildi.

– Ukrayna, Rusya dahil garantör ülkelerin onayı olmaksızın askeri ittifaklara katılmayı, yabancı askeri üsler ve birliklere ev sahipliÄŸi yapmayı ve askeri tatbikatları reddedecek.

– Güvenlik garantileri, Kırım ve Donbas toprakları için geçerli olmayacak. Ukrayna, bu bölgeleri askeri yollarla geri alma giriÅŸimlerini reddedecek.

– Rusya, Ukrayna’nın AB üyeliÄŸine itiraz etmeyecek.

– Ä°ki ülkenin devlet baÅŸkanlarının yapacağı toplantıda, nihai bir karar resmi statüye kavuÅŸturulacak.”

Müzakerelerin başlamasından bu yana en anlamlı ilerleme

DışiÅŸleri Bakanı Mevlüt ÇavuÅŸoÄŸlu’nun müzakerelerin ardından yaptığı bilgilendirmeye göre, müzakerelerin baÅŸlamasından bu yana en anlamlı ilerleme bugün kaydedildi.

Bugün taraflar arasında her aşamada yakınlaşma artarken, bazı konularda uzlaşı ve ortak anlayışa varıldı.

Öte yandan, taraflar arasındaki henüz çözüme kavuşmayan daha zor meseleler, üst seviyelerde ele alınacak.

Bundan sonraki süreçte her iki ülkenin dışişleri bakanlarının bir araya gelmesi öngörülürken, daha sonra her iki ülkenin devlet başkanlarının bir araya gelmesi gündemde.

Arabuluculuk ve kolaylaştırıcılık rolünü üstlenen Türkiye, taraflara müzakere heyetleri, bakan ve liderler düzeyindeki görüşmeler için ev sahipliği yapma önerisini masada tutuyor.

Kaynak: AA