Sahte ürünlerle yapılan botoksta yüz felci riski

Sahte botoks (botulinum toksini) ürünlerinin uygulanmasının, kişilerde enfeksiyon, felç, kalıcı yüz asimetrisi, alerjik reaksiyonlar ve toksik zehirlenmelere yol açabileceği belirtildi.

Estetik ve Kozmetik Dermatoloji DerneÄŸi ve Türk Dermatoloji DerneÄŸi Ãœyesi Dr. Yılmaz Turan, AA’ya yaptığı açıklamada, botoksun “clostridium botulinum” adlı bakteriden elde edilen bir toksin olduÄŸunu söyledi.

Turan, botoksun sinir iletiminin durması, sinirin ulaÅŸtığı organın iÅŸlevlerinin azalmasını ya da tamamen kaybolmasını saÄŸladığını belirterek, “Botoks, estetik ve kozmetik amaçlarla, mimik kaslarının hareketleri ile ortaya çıkan yüzdeki kırışıklıkları azaltmak, oluÅŸumunu engellemek ve aşırı terleyen bölgelerdeki terlemeyi azaltmak amacıyla, diÅŸ sıkmanın engellenmesinde ve kronik migren tedavisinde aktif olarak kullanılıyor.” diye konuÅŸtu.

Botoksun, yanlış ellerde ve ruhsatsız ya da sahte ürünlerle uygulandığında ciddi saÄŸlık sorunlarına yol açabildiÄŸine dikkati çeken Turan, “Klinik gözlemlerimize göre, sahte botokslar alarm veriyor.” dedi.

Sağlığa tehdit

Sahte botoks ürünlerinin insan saÄŸlığı üzerinde ölümcül sonuçlar doÄŸurabileceÄŸinin altını çizen Turan, “Son dönemde piyasada çok sayıda kaçak ve sahte ürün kullanıldığı öngörülmektedir. Bu kullanımın yüzde 30’un üzerinde olduÄŸu tahmin edilmektedir.” bilgisini verdi.

Yetkisiz kiÅŸilere bu yasal ve ruhsatlı ürünlerin satışının yasak olduÄŸunu bildiren Turan, “merdiven altı” yerlerin yaptığı botoks iÅŸlemlerinin halk saÄŸlığına büyük tehdit oluÅŸturduÄŸunu vurguladı.

Turan, şöyle devam etti:

“Kaçak ve ruhsatsız botoks ürünleriyle yapılan iÅŸlemler sonrasında enfeksiyon, felç, kalıcı yüz asimetrisi, alerjik reaksiyonlar ve hatta toksik zehirlenmeler gibi komplikasyonlar yaÅŸanabiliyor. Son dönemlerde özellikle bu kaçak ve sahte ürünlere baÄŸlı toksin zehirlenmeleri sonucu yoÄŸun bakıma hasta yatışlarında ciddi artışlar olduÄŸu ve ölümle sonuçlanan vakalar bulunduÄŸu bilinmektedir. Botoks uygulamaları, yalnızca yetkili hekimler tarafından ve SaÄŸlık Bakanlığı onaylı ürünlerle yapılmalıdır. Daha ucuz fiyatlı diye bu ürünlerin kullanımından kaçınılmalıdır. Uygulama yaptırmak isteyen kiÅŸiler, mutlaka hekimine hangi ürünün kullanıldığını sormalı ve ürünü inceleyerek bakanlık onayı bulunup bulunmadığını kontrol etmelidir.”

Bakanlık onayı olmayan, ruhsatsız ürünlerin hangi koÅŸullarda üretildiÄŸinin ve içeriklerinin belirsiz olduÄŸunu anlatan Turan, piyasadaki sahte ve ruhsatsız ürünlerin genelde “Ä°ran, Çin, Kore, Hint, Mısır, Rus, Panama, Ukrayna botoksu” gibi isimlerle yer aldığını aktardı.

“Güzellik salonu, kuaför, SPA gibi iÅŸletmelerin bu iÅŸlemi yapmaya yetkileri yoktur”

Uluslararası Plastik Cerrahi DerneÄŸi (ISAPS) Hasta GüvenliÄŸi Komitesi Ãœyesi Prof. Dr. Akın Yücel de Türkiye’de ruhsatlı ürünlerin belli olduÄŸunu belirterek, “Ruhsatlı olan ürünler sadece belirli ecza depoları tarafından yetkili hekimlere satılıyor. Merdiven altı uygulamalarda kullanılan ürünler ise genelde sahte ya da kaçak ürünler. Ä°ran üzerinden Hindistan, Çin ya da Kore kaynaklı ürünler getiriliyor.” dedi.

Sahte ürünlerin etken maddesinin yetersiz olması nedeniyle etkisinin kısa süreli ve az olabileceğini ifade eden Yücel, sözlerine şöyle devam etti:

“Ruhsatlı ürünlerde alerji geliÅŸme olasılığı düşük. Ancak sahte ürünlerde alerjik reaksiyonlar kaşıntılı ÅŸiÅŸliklerden öldürücü anafilaktik ÅŸoka kadar gidebilir. Bu biraz da kiÅŸinin yatkınlığına baÄŸlı. Ãœrün steril koÅŸullarda hazırlanmadı ve soÄŸuk zincir korunmadıysa içinde mikrop üreyebilir ve bu da ciddi enfeksiyonlara yol açabilir. Ruhsatsız uygulama alanı ruhsatsız ürün kullanımına davetiye çıkarır. Ä°kinci nokta çok uygun fiyat var ise orada sahte, kaçak ürün kullanım ihtimali yüksektir.

Ä°ÅŸlemin yapıldığı yer de hastane, klinik, muayenehane, tıp merkezi gibi iÅŸlem yapmaya yetkin bir mekan olmalıdır. Güzellik salonu, kuaför, SPA gibi iÅŸletmelerin bu iÅŸlemi yapmaya yetkileri yoktur. Ãœrünün sahte olup olmadığını hastanın anlaması oldukça zordur. Açılmamış paketi görmek ve son kullanma tarihini okumak faydalı olabilir ancak sahte ürünlerde genellikle orijinal flakon ve kutular kullanılıyor. En doÄŸru yaklaşım, doÄŸru ve güvenilir doktoru seçmek olacaktır.”

Sağlık Bakanlığından hekimlere mektup

Bu sorunlara dikkati çekmek üzere SaÄŸlık Bakanlığı tarafından hekimlere mektup gönderildiÄŸini belirten Yücel, “Mektupta, sahte ürünlerin orijinal ürün karekodlarını taklit edebildiÄŸi bilgisi verilerek, bu ürünlerin sadece yetkili ecza depoları aracılığıyla alınması gereÄŸinin altı çizildi.” dedi.

SaÄŸlık Bakanlığı Türkiye Ä°laç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından da geçtiÄŸimiz aylarda “Ãœlkemizde Ruhsatlandırılmamış ‘Botulinum Toksini’ Etkin Maddeli Ãœrünlerin Kullanılmaması Hakkında” konulu mektup hekimlere gönderildi.

Mektupta şu ifadeler kullanıldı:

“Son zamanlarda ülkemizde, ruhsatlı olan ‘botulinum toksini’ etkin maddesini içeren ilaçların sahtelerinin piyasada bulunduÄŸu ve ‘botulinum toksini’ etkin maddesi içerdiÄŸi söylenen ruhsatlandırılmamış ürünlerin yasal tedarik zinciri dışındaki yollarla temin edildiÄŸi tespit edilmiÅŸtir.

Türkiye Farmakovijilans Merkezine ulaÅŸan botulism vakalarında anlamlı bir artış mevcuttur. Sahte veya kaçak, ruhsatsız ‘botulinum toksini’ etkin maddesini içeren ürünlerin uygulanmasının hastaların saÄŸlığı açısından telafisi zor ya da imkansız sonuçlar doÄŸurabileceÄŸi unutulmamalıdır. Bu ürünlerde impürite, steril olmama, içinde partikül bulundurma, kontaminasyon ve dozaj farklılığı riskleri bulunmaktadır. Bu nedenle hekimler ruhsatlı ilaçlar dışında baÅŸka ürünleri kullanmamalıdır. Ruhsatlı ‘botulinum toksini’ temini sadece ecza depoları, ticarethaneleri üzerinden saÄŸlanmalıdır. Hekimler, ilgili ecza depoları, ticarethaneleri dışında baÅŸka bir firma, ÅŸahıs veya sosyal medya gibi kaynağı bilinmeyen kanallardan ürün alımı yapılmaması gerektiÄŸinin bilincinde olmalıdır.”

Kaynak: AA