Ticaret Bakanı Muş: İhracatta Cumhuriyet tarihimizde ilk kez aylık bazda 20 milyar dolar eşiğini aştık

Ticaret Bakanı MuÅŸ, ihracatın eylülde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 30’luk artışla 20,8 milyar dolar seviyesinde gerçekleÅŸtiÄŸini belirterek, “Yani Cumhuriyet tarihimizde ilk kez aylık bazda 20 milyar dolar eÅŸiÄŸini aÅŸmış bulunmaktayız.” dedi.

Ticaret Bakanı Mehmet MuÅŸ, Bakanlığın Konferans Salonu’nda Türkiye Ä°hracatçılar Meclisi (TÄ°M) BaÅŸkanı İsmail Gülle ile düzenlediÄŸi basın toplantısında eylül ayı dış ticaret rakamlarını açıkladı.

İhracatın, ülke ekonomisinin lokomotifi olmaya devam ettiğine dikkati çeken Muş, 2021 yılı boyunca ortaya konulan güçlü ihracat performansının eylül ayında da sürdüğünü söyledi.

Muş, ihracat rakamlarına ilişkin şu bilgileri verdi:

“Ä°hracatımız, geçtiÄŸimiz yılın eylül ayına göre yüzde 30’luk artışla 20,8 milyar dolar seviyesinde gerçekleÅŸmiÅŸtir. Yani Cumhuriyet tarihimizde ilk kez aylık bazda 20 milyar dolar eÅŸiÄŸini aÅŸmış bulunmaktayız. Ayrıca son 12 aylık ihracat deÄŸerimiz 212,2 milyar dolarla yeni bir Cumhuriyet rekoru kırmayı baÅŸarmıştır. Bu deÄŸerle yıl sonu Orta Vadeli Program (OVP) hedefimiz olan 211 milyar doların da üzerine çıkmış oluyoruz. Bu, ihracat anlamında elde edilmiÅŸ çok büyük bir baÅŸarıdır. Bu baÅŸarı hikayesinin artarak devam edeceÄŸine ve büyümeyi kalıcı kılacağına inancım tamdır.”

Muş, ocak-eylül döneminde ise ihracatın geçen yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında yüzde 36 artarak 161 milyar dolar olarak gerçekleştiğini bildirdi.

Bakan Muş, ithalat verilerine ilişkin olarak da şunları söyledi:

“Ä°thalatımız, eylül ayında geçtiÄŸimiz yılın aynı ayına göre yüzde 12 artışla 23,4 milyar dolar olmuÅŸtur. Ocak-eylül dönemi ithalatımız, 2020’nin aynı dönemine göre yüzde 24 artışla 193,4 milyar dolar olarak gerçekleÅŸmiÅŸtir. Åžu hususun memnuniyetle altını çizmek isterim ki 2021 yılı eylül ayında gerçekleÅŸen 44,2 milyar dolar deÄŸerindeki ticaret hacmi en yüksek aylık dış ticaret hacmidir.”

Bir diÄŸer önemli gösterge olan ihracatın ithalatı karşılama oranının, ocak-eylül döneminde geçen yıla göre 7,5 puan artışla yüzde 83,3’e yükseldiÄŸine dikkati çeken MuÅŸ, bir zamanlar bu oranın yüzde 50’li seviyelerde olduÄŸunu belirtti.

Eylül ayında ise ihracatın ithalatı karşılama oranının geçen yılın aynı ayına göre 12,2 puan artışla yüzde 88,9’a ulaÅŸtığını dile getiren MuÅŸ, dış ticaret açığının da ocak-eylül döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 15 azalarak 32,4 milyar dolara gerilediÄŸine iÅŸaret etti.

“Finansman imkanları temin edilecek”

Bakan Muş, hükümet olarak önemli başarılara imza atarken ihracatçıların gösterdiği özverinin farkında olduklarını belirtti.

İhracatçıların önündeki engelleri kaldırmak için var güçleriyle çalıştıklarını vurgulayan Muş, finansmana erişimin ihracatçıların en önemli meselelerinden birisi olduğunu bildiklerini söyledi.

Bu noktada kolaylaştırıcı adımlar konusunda birtakım istişarelerde bulunduklarını belirten Muş, şunları kaydetti:

“Neticede Sayın CumhurbaÅŸkanı’mızın 2 hafta önce müjdesini verdiÄŸi Ä°hracatı GeliÅŸtirme Fonu’nu kurguladık. Ä°ÅŸte bu fon ile tamamen ihracat odaklı ve sadece ihracatçılarımıza hizmet verecek bir finansman imkanını sunuyor olacağız. Ä°hracatı GeliÅŸtirme Fonu, ihracatımızda yakaladığımız seviyeleri daha da yukarıya taşıyacak finansman imkanlarını temin edecektir. Birçok farklı kurumun el birliÄŸiyle ortaya çıkacak bu güçlü yapı sayesinde, ihracatçılarımızın finansmana eriÅŸiminde teminat sorununu ortadan kaldıracağız. Ben bir kez daha bu yeni fonun, ki biz buna kısaca Ä°GF diyoruz, ihracatçılarımıza hayırlı uÄŸurlu olmasını temenni ediyorum. Benzer ÅŸekilde, ihracatçılarımıza finansman çeÅŸitliliÄŸi saÄŸlamak ve finansman kalitesini artırmak amacıyla Eximbank’ı yeniden yapılandırmayı planlıyoruz. Bu yeniden yapılandırma OVP’ye dahil edilmiÅŸ olup bu konudaki kanun deÄŸiÅŸikliÄŸi çalışmaları, halihazırda Meclis’imizin gündemindedir. Eximbank’ın yeniden yapılandırılmasıyla daha güçlü bir altyapıya sahip, daha rekabetçi ve nitelikli hizmet sunan bir kurum ortaya çıkacaktır.”

Ekonominin 2021 yılında yakaladığı güçlü ivmenin devam ettiÄŸine iÅŸaret eden MuÅŸ, OECD’nin son raporunda Türkiye’nin 2021 yılı büyüme tahmininin yüzde 5,7’den yüzde 8,4’e çıkarıldığını, önemli bir kredi derecelendirme kuruluÅŸunun da Türkiye’ye yönelik 2021 yılı ekonomik büyüme tahminini yüzde 8,6’ya yükselttiÄŸini anımsattı. MuÅŸ, büyümeye sadece rakamsal olarak bakmadıklarını ve büyümenin niteliÄŸine de önem verdiklerini söyledi.

Muş, küresel ekonomiye ilişkin beklentilerin, ülkenin ekonomik performansındaki olumlu ivmenin ve devler ligine doğru ilerleyişinin süreceğine işaret ettiğini belirterek, öncü göstergelerin gelecek dönemde de ekonomideki bu olumlu ivmenin devam edeceğini ortaya koyduğuna işaret etti.

Enflasyon küresel sorun

Küresel ekonomideki talep artışı, artan navlun fiyatları, konteyner tedarikindeki sıkıntılar ve kuraklık gibi etkenlerin küresel girdi fiyatlarını üst seviyelere çıkardığını anımsatan MuÅŸ, “ABD’de aÄŸustos ayında açıklanan rekor üretici fiyat endeksinin (ÃœFE) ardından, Avrupa BirliÄŸi’nde de ÃœFE yüzde 12’ye yükselerek 20 yılın zirvesine çıkmıştır. Petrol fiyatları son üç yılın zirvesine çıkarak 80 dolar seviyelerini görmüştür. Önümüzdeki aylarda Avrupa’nın 70’li yıllardaki petrol krizinden belki de daha ağır bir doÄŸal gaz sorunu yaÅŸayacağı ortadadır. Dünya ekonomisiyle bütünleÅŸmiÅŸ ülkemizin de küresel geliÅŸmelerden etkilenmemesi mümkün deÄŸildir. GeldiÄŸimiz noktada enflasyon artışı, küresel bir sorun olarak karşımızda durmaktadır.” diye konuÅŸtu.

Bakan MuÅŸ, dünyadaki bu geliÅŸmelerin son dönemde Türkiye’de yaÅŸanan fiyat artışlarındaki etkisini göz ardı edemeyeceklerini ifade ederek, Bakanlık olarak piyasada haksız fiyat artışları yapıldığına iliÅŸkin iddiaları içeren bazı ÅŸikayetler aldıklarını anımsattı.

“Ä°ÅŸini dürüst yapan iÅŸletmeler denetimden memnun”

Vatandaşlardan gelen bu başvurulara Bakanlık olarak kayıtsız kalmadıklarını ve derhal harekete geçtiklerini bildiren Muş, şunları belirtti:

“Bu kapsamda, ticaret il müdürlüklerimiz vasıtasıyla 81 ilimizde rutin olarak yaptığımız denetimleri daha da sıkılaÅŸtırdık. Tüm denetim elemanlarımızı seferber ederek özellikle gıda, sebze ve meyvede arz talep dengesiyle uyuÅŸmayan haksız ve manipülatif fiyat artışlarını incelemeye aldık. Buna ilave olarak, Bakanlığımıza baÄŸlı olan Rehberlik ve TeftiÅŸ BaÅŸkanlığımızı harekete geçirerek, sebze ve meyve hallerinde incelemeler baÅŸlattık. Ä°lk etapta 9 büyükÅŸehrimizde bulunan 10 toptancı halinde inceleme yapmak üzere müfettiÅŸ görevlendirmesi yaptık. Daha sonraki süreçte 5 zincir marketle ilgili yine müfettiÅŸleri göndermek suretiyle bir inceleme sürecini baÅŸlattık. Keza bir baÅŸka sektör olan otomotivde de bir adım attık. ÖTV matrah deÄŸiÅŸikliÄŸi kaynaklı indirimleri, çeÅŸitli usulsüzlüklerle fiyatlara yansıtmayanlara iliÅŸkin teftiÅŸ baÅŸkanlığımızı harekete geçirdik. Bu çerçevede, piyasayı bozucu faaliyette bulunanlara karşı gereken tedbirleri aldık ve almaya devam ediyoruz.”

Kanunlara riayet eden, işini dürüst yapan işletmelerin ve esnafın denetimlerden memnun olduğunu gördüklerine işaret eden Muş, şöyle konuştu:

“Zira burada yaptığımız denetimler, hiçbir surette serbest piyasa koÅŸullarına müdahale ÅŸeklinde olmamıştır ve olmayacaktır. Özellikle son dönemlerde yaptığımız denetimleri ‘Polisiye tedbirlerle fiyatları düşürmeye çalışıyorlar’ ÅŸeklinde lanse etmeye çalışan bazı art niyetli çevrelerin olduÄŸunu görüyoruz. Bugüne kadar haksız yorumlarla ‘Neden denetleme yapılmıyor?’ diyen bazı muhalif çevrelerin, bugün ‘Niçin denetleme yapıyorsunuz?’ yaygarası koparmasının bizim açımızdan hiçbir kıymetiharbiyesi yoktur. Zira bu çevrelerin derdi, vatandaşımızın aşı, ekmeÄŸi ve refahı deÄŸil, kendilerinin siyasi rant elde etme çabasıdır. Åžunu anlamakta zorlanıyoruz, kamunun denetleme yetkisini kullanmasından kim, neden rahatsız olur? Yapılan denetimler, polisiye tedbirlerle fiyatları düşürme çabası deÄŸildir. Kamunun denetleme görevini yerine getirmesidir. Ticari ve ekonomik faaliyetlerin hukuka uygun ÅŸekilde yapılmasını saÄŸlamaktır. Biz Ticaret Bakanlığı olarak denetim sorumluluÄŸumuzu yerine getiriyoruz. Bu bizim hem görevimiz hem de sorumluluÄŸumuz. Tarım ve Orman Bakanlığımız tarımsal üretim noktasında, Hazine ve Maliye Bakanlığımız ile Merkez Bankamız enflasyonla mücadele noktasında bugüne kadar olduÄŸu gibi bundan sonra da gereken çalışmaları yapmaya devam edecektir.”

“Paris Ä°klim AnlaÅŸması’nın onay süreci tamamlanacak”

Bakan MuÅŸ, gelecek yıllarda küresel talebin bölgesel dağılımının ciddi biçimde dönüşümüne ÅŸahit olunacağını aktarırken, Afrika ve Güney Asya’nın küresel gelirden aldığı payın düzenli artacağının beklendiÄŸini söyledi.

Ä°hracatın üçte ikisinin, ortalama uzaklığı 2 bin kilometreye kadar olan ülkelere yapıldığını belirten MuÅŸ, “Uzak Ãœlke Stratejimizle küresel ekonomideki bu deÄŸiÅŸimi dikkate alıyor ve dünya ekonomisinden yüzde 64 pay alan, ortalama mesafesi yaklaşık 8 bin kilometre olan pazarları hedefliyoruz.” dedi.

MuÅŸ, bu durumun Türkiye’nin en büyük ticaret ortağı Avrupa’dan uzaklaÅŸmak anlamına gelmediÄŸini dile getirdi.

Bakanlık olarak, dış ticaret politikasını 20-30 yıllık beklentileri dikkate alarak şekillendirdiklerini ifade eden Muş, AB pazarında gösterilen başarıyı, uzak pazarlarda da özel sektörle el ele vererek süratle yakalayacaklarını söyledi.

MuÅŸ, Kovid-19 sonrası dönemde küresel tedarik zincirlerinde yaÅŸanan deÄŸiÅŸim neticesinde dünyaca ünlü markaların yatırımlarını Uzak DoÄŸu’dan Türkiye’ye kaydırdığını belirterek, şöyle devam etti:

“GeçtiÄŸimiz günlerde Fransa Dış Ticaret ve Yatırım Bakanı ile JETCO toplantısı vesilesiyle Ä°stanbul’da fevkalade verimli bir görüşme gerçekleÅŸtirdik. Bu görüşmede çok sayıda Fransız ÅŸirketinin Türkiye’de yatırım yapma hazırlığında olduÄŸunu öğrendim. Dolayısıyla Türkiye’ye yönelik ciddi bir yatırım iÅŸtahının olduÄŸunu memnuniyetle görüyoruz.”

MuÅŸ, Türkiye’nin yabancı yatırımcılar için güvenilir bir ortak, küresel tedarik zincirlerinde de güvenli bir liman olma özelliÄŸini korumaya devam edeceÄŸine dikkati çekti.

Küresel ticaretin de en önemli gündem maddelerinden birinin iklim değişikliği ve buna bağlı olarak giderek önem kazanan yeşil dönüşüm olduğunu belirten Muş, gelecek kuşaklara daha yaşanabilir bir dünya ve sürdürülebilir bir ekosistem bırakabilmek için Türkiye olarak sorumluluklarının farkında olduklarını söyledi.

MuÅŸ, kasımda Glasgow’da gerçekleÅŸtirilecek Ä°klim DeÄŸiÅŸikliÄŸi Zirvesi öncesinde Paris Ä°klim AnlaÅŸması’nın onay sürecinin tamamlanacağını bildirdi.

Avrupa YeÅŸil Mutabakatı’na uyum için kapsamlı bir eylem planını da yakın tarihte hazırladıklarını anımsatan MuÅŸ, “Ãœlke olarak daha sürdürülebilir bir dünya için elimizi taşın altına koyuyoruz ve koymaya devam edeceÄŸiz. Ä°klim deÄŸiÅŸikliÄŸi politikalarının birçok alanda yansımaları olmaktadır. Ãœretimden ihracata kadar çeÅŸitli alanlarda ciddi bir yapısal dönüşüm gerçekleÅŸtirilecektir. Hükümet olarak özel sektörümüzle el ele vererek, deÄŸiÅŸen küresel tercih ve önceliklerle daha uyumlu ve daha rekabetçi bir ekonomiye geçiÅŸ saÄŸlayacağız.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Bakan Muş, doğaya en fazla zararı veren ülkelerin en fazla yükü sırtlanması gerektiği kanaatinde olduklarını belirterek, taleplerinin iklim değişikliğiyle mücadelede devletler arasında hakkaniyete dayalı bir yük paylaşımının yapılması olduğunu kaydetti.

Kaynak: AA