TÄ°HEK’ten, “haÅŸemayla havuza girme engeline” son 3 yılda 10 ihlal kararı

Ä°hlal kararını, Anayasa’nın eÅŸitlik, din ve vicdan özgürlüğü maddeleri ile uluslararası hukuk kurallarına dayandıran Kurul, baÅŸvurularda, din ve inancını ortaya koyma özgürlüğünün hukuksuz ÅŸekilde zedelendiÄŸi sonucuna vardı.

Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), son 3 yılda, haşemayla havuza girmesi engellenen kadınların başvurusunda ihlal kararları verdi.

Düzce’nin Akçakoca ilçesinde site yöneticisi ile görevlisinin, site sakini kadının haÅŸemayla havuza girmesine izin vermemesi, kiÅŸilerin dini inançları nedeniyle yaÅŸam tarzına müdahaleyi gündeme getirdi.

Bu konuda ayrımcılığa uÄŸrayanlar, hukuki haklarını kullanarak buna karşı çıktı. Bu kapsamda, TÄ°HEK’e son 3 yılda yapılan 10 baÅŸvuruda ihlal kararı verildi.

Kurul, Antalya’nın GazipaÅŸa ilçesinde site havuzuna haÅŸemayla girmesine izin verilmeyen M.Ö. ve H.Ö’nün baÅŸvurusunda, “BaÅŸvuranın din ve inancı nedeniyle sunulan hizmetten diÄŸer kiÅŸilere kıyasla eÅŸit ÅŸekilde yararlanmasının engellenerek ayrımcılık yasağının ihlal edildiÄŸi”ne hükmederek, site yönetimine 50 bin lira idari para cezası verdi.

Antalya’nın Serik ilçesinde de site havuzuna giriÅŸi engellenen B.A’nın baÅŸvurusunda, site yönetimine idari para cezası veren TÄ°HEK, kararında ÅŸu deÄŸerlendirmelerde bulundu:

“Tesettürlü mayo ya da diÄŸer yüzücü giysileriyle havuza girilmesi arasında hijyen açısından bir fark bulunmadığı, dayanağı olan bir gerekçe sunulmayarak yalnızca varsayımsal bir deÄŸerlendirme ve ön yargı ile hareket edildiÄŸi, söz konusu müdahalenin salt bu haliyle meÅŸru bir amaca matuf olmadığı, ölçülülük ilkesi ve onun alt ilkeleri olan elveriÅŸlilik, gereklilik ve orantılılık kriterlerini haiz olmadığı, baÅŸvuranın din ve inancını ortaya koyma özgürlüğünün hukuksuz ÅŸekilde zedelendiÄŸi anlaşılmaktadır.”

Antalya’nın Alanya ilçesinde ailesiyle tatil yapmak için otele rezervasyon yaptıran T.A, otelin internet sitesini incelediÄŸi sırada “Havuza haÅŸemayla giriÅŸ yapılmamaktadır.” uyarısını fark etti. Otel yetkilisiyle görüştüğünde, otel havuzuna haÅŸemayla girilmesine izin verilmeyeceÄŸi yanıtını alan T.A, rezervasyonunu iptal ettirmek zorunda kaldı.

TÄ°HEK, T.A’nın baÅŸvurusunda, “BaÅŸvuranın inancı nedeniyle sunulan turizm hizmetinden diÄŸer müşterilere kıyasla eÅŸit bir ÅŸekilde yararlanmasının engellenerek ayrımcılık yasağının ihlal edildiÄŸine” karar vererek otel yönetimine idari para cezası uyguladı.

Ailesiyle tatil yapmak için sitede daire kiralayan Ö.Åž, site sakinlerinin kullanımına tahsis edilen havuza haÅŸemayla girdiÄŸi sırada site görevlisince havuzdan çıkartıldı. Havuz giriÅŸ kuralları arasında haÅŸemayla havuza girmenin yasak olduÄŸuna dair bir ibareyi görmediÄŸini belirterek, havuza girmeye devam etmek isteyen Ö.Åž’ye izin verilmedi. Ö.Åž’nin baÅŸvurusunda da ihlal kararı veren TÄ°HEK, site yönetimine idari para cezası verilmesini kararlaÅŸtırdı.

Ulusal ve uluslararası hukuk kuralları

BaÅŸvurularda, “din ve inanç temelinde ayrımcılık yasağının ihlal edildiÄŸi” hükmünü veren kurul, verdiÄŸi ihlal kararlarını, ulusal ve uluslararası hukukun ÅŸu maddelerine dayandırdı:

Türkiye Cumhuriyeti Anayasa’nın “Din ve vicdan hürriyeti” baÅŸlıklı 24. maddesi:

“Herkes, vicdan, dini inanç ve kanaat hürriyetine sahiptir. 14. madde hükümlerine aykırı olmamak ÅŸartıyla ibadet, dini ayin ve törenler serbesttir. Kimse, ibadete, dini ayin ve törenlere katılmaya, dini inanç ve kanaatlerini açıklamaya zorlanamaz; dini inanç ve kanaatlerinden dolayı kınanamaz ve suçlanamaz.”

Ä°nsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin 2. maddesi:

“Herkes ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasal ya da baÅŸka türden kanaat, ulusal ya da toplumsal köken, mülkiyet, doÄŸuÅŸ veya baÅŸka türden statü gibi herhangi bir ayrım gözetilmeksizin, bu Bildirgede belirtilen bütün hak ve özgürlüklere sahiptir.”

Avrupa Ä°nsan Hakları SözleÅŸmesi’nin 9. maddesi:

“Herkes düşünce, vicdan ve din özgürlüğüne sahiptir, bu hak, din veya inanç deÄŸiÅŸtirme özgürlüğü ile tek başına veya topluca, kamuya açık veya kapalı ibadet, öğretim, uygulama ve ayin yapmak suretiyle dinini veya inancını açıklama özgürlüğünü de içerir. Din veya inancını açıklama özgürlüğü, sadece yasayla öngörülen ve demokratik bir toplumda kamu güvenliÄŸinin, kamu düzeninin, genel saÄŸlık veya ahlakın ya da baÅŸkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması için gerekli sınırlamalara tabi tutulabilir.”

BirleÅŸmiÅŸ Milletler Medeni ve Siyasi Haklara Ä°liÅŸkin Uluslararası SözleÅŸme’nin 18. maddesi:

“Herkes düşünce, vicdan ve din özgürlüğüne sahip olacaktır. Bu hak, herkesin istediÄŸi dine ya da inanca sahip olması ya da bunları benimsemesi özgürlüğünü ve herkesin aleni veya özel olarak bireysel ya da baÅŸkaları ile birlikte toplu olarak, kendi din ya da inancını ibadet, icra, bunun icaplarını yerine getirme ya da öğretme bakımından ortaya koyma özgürlüğünü de içerir.

Hiç kimse, kendi seçtiği bir din ya da inanca sahip olma ya da bunu benimseme özgürlüğünü zedeleyecek bir baskıya maruz bırakılamaz.

Bir kimsenin kendi dinini veya inançlarını ortaya koyma özgürlüğüne ancak yasalarla belirlenen ve kamu güvenliÄŸini, düzenini, saÄŸlığını, ahlakını ya da baÅŸkalarının temel hak ve özgürlüklerini korumak için gerekli kısıtlamalar getirilebilir.”

Kaynak: AA