Türk bilim insanları koronavirüse karşı hazırlanacak ilaç için antikor üretti

Kocaeli Ãœniversitesi ile Çin’deki partnerler ortaklığında hazırlanan proje kapsamında geliÅŸtirilen antikorla iliÅŸkili iki molekülün, Kovid-19 etkeni SARS-CoV-2 ve mevsimsel koronavirüslere karşı etkin olduÄŸu belirlendi.

Kocaeli Üniversitesi (KOÜ) akademisyenleri, Çin ortaklığında yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tedavisinde kullanılacak ilaç üretimine ilişkin antikor geliştirdi.

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik AraÅŸtırma Kurumu (TÃœBÄ°TAK) ile Çin Ulusal DoÄŸal AraÅŸtırma Vakfı (NSFC) ikili iÅŸbirliÄŸi programı kapsamında 2020’de kabul edilen “GeniÅŸ Etkili Yeni Anti-Korona Virüs Stratejilerinin GeliÅŸtirilmesi Projesi” çerçevesinde KOÃœ’den proje yürütücüsü Prof. Dr. Aynur Karadenizli ile öğretim üyeleri Prof. Dr. Murat Kasap, Prof. Dr. Gürler Akpınar, doktor öğretim üyeleri Hüseyin Uzuner ve Emel Azak çalışmalar gerçekleÅŸtirdi.

Akademisyenler, projenin Türkiye ayağında, KOÃœ Tıp Fakültesi Moleküler AraÅŸtırma ve Antikor Laboratuvarı’nda yer alan Antikor Ãœretim Birimi ile Proteomiks Birimi’nde protein hedefli ilaç molekülünün antikor kısmını üretti.

Üretilen antikorla ilişkili iki molekülün, Kovid-19 etkeni SARS-CoV-2 ve mevsimsel koronavirüslere karşı etkin olduğu belirlendi.

Akademisyenler, etkinliÄŸi yüksek 2 antikoru seçip proje ortakları olan Çin’den Shanghai Jiao Tong Ãœniversitesine gönderdi. burada yapılan ek çalışmalar sonrasında molekül için uluslararası patente baÅŸvuruldu.

“Virüsün hücre giriÅŸinin engellenmesi ve hücre dışında ortadan kaldırılması hedefleniyor”

Prof. Dr. Karadenizli, AA muhabirine, TÃœBÄ°TAK ve NSFC ikili iÅŸbirliÄŸi çerçevesinde yürüttükleri uluslararası projede SARS-CoV-2’nin hem solunum sistemi hücreleri içine giriÅŸinin engellenmesini hem de hücre dışında ortadan kaldırılmasını hedeflediklerini söyledi.

Karadenizli, Kasım 2020’de onaylanan projede Türk partnerler olarak birinci planda antikor üretmeleri gerektiÄŸini aktararak, laboratuvarlarında özellikle SARS-CoV-2 virüsünün yapısal olmayan proteinlerinden birine karşı 2 antikor elde ettiklerini kaydetti.

Bunları elde edilen diÄŸer antikorlar arasından seçtiklerini dile getiren Karadenizli, “Antikorların afinite (antikor ile antijen arasındaki iliÅŸki) ve aviditesiyle (antikor ve kompleks antijen arasındaki baÄŸlanma kuvveti) ilgili çalışmaları yaptık. Sonuçta 2 antikoru bu proje için Çin’deki partner laboratuvara gönderdik. Projede bizim yaptığımız kısım da var, onların yaptığı kısım da var. Onlar yaptıklarını bize gönderip, biz onlar üzerinde de çalışıyoruz. ÖrneÄŸin, hücre içinde virüsün engellenmesine yönelik mekanizmada çok sayıda molekül arasından taranan 12 molekül vardı. Bunları bize gönderdiler. Bunların virüsler üzerindeki etkilerine baktık. Burada SARS-CoV-2 yanında mevsimsel koronavirüsleri de taradık ve onların içerisinden 2 molekülü etkin bulduk.” diye konuÅŸtu.

“Tedavide uygulanacak molekülün yapımına geçildi”

Karadenizli, moleküllerden elde ettikleri verileri partnerlerine ilettiklerini belirterek, şöyle devam etti:

“ÃœrettiÄŸimiz antikorların da kullanıldığı ‘PROTAC molekülü’ dediÄŸimiz tedavide uygulanacak molekülün yapımına geçildi. Önceden virüs üzerinde etkinliÄŸini bulduÄŸumuz 2 molekül için de sevindirici haber; patent baÅŸvurusunda da bulunuldu. Bunun ön hazırlığını yaptık. Kovid-19 hastasıyla temas riskli durumda kullanılabilecek bir ilaç ya da virüsle enfekte olmuÅŸ; baÅŸ aÄŸrısı, üst solunum yolu enfeksiyonu, kas aÄŸrıları gibi ÅŸikayetleri olan hastaların tedavisinde kullanılacak.”

Ä°laç molekülünün, ÅŸikayeti ve riski olmayan kiÅŸilerde aşılama gibi kullanılmayacağını vurgulayan Karadenizli, “Belli bir yaşın üzerindeki hastalarda risk hala mevcut. Toplumun büyük bir kesimi olmasa bile ileri düzeyde obez olan, kilolu olan kiÅŸilerde de risk yine söz konusu. Hedef kitleyi bu grup oluÅŸturuyor.” ifadelerini kullandı.

Kaynak: AA