Türkiye-Çin Hükümetler Arası Ä°ÅŸbirliÄŸi Komitesi’nin ikinci toplantısı Pekin’de yapıldı

Hazine ve Maliye Bakanı ÅžimÅŸek, “Türkiye ve Çin arasındaki iÅŸ birliÄŸinin hız kazanması ve derinleÅŸmesinin; sadece iki ülkenin çıkarına deÄŸil, bölgesel ve küresel barış, refah ile istikrarın saÄŸlanmasına da katkı saÄŸlayacağına inanıyorum.” dedi.

Türkiye ile Çin arasındaki en üst düzeyli istiÅŸare mekanizması olan Türkiye-Çin Hükümetler Arası Ä°ÅŸbirliÄŸi Komitesi’nin (HÄ°K) ikinci toplantısı, Çin’in baÅŸkenti Pekin’de yapıldı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet ÅžimÅŸek ile Çin BaÅŸbakan Yardımcısı Cang Guoçing‘in eÅŸ baÅŸkanlığını yaptığı komite toplantısına, iki ülkenin ilgili bakanlıklarından üst düzey temsilciler de katıldı.

Ä°lki 4 Kasım 2016’da Ankara’da düzenlenen Türkiye-Çin Hükümetler Arası Ä°ÅŸbirliÄŸi Komitesi Toplantısı, 8 yılın ardından tekrar gerçekleÅŸtirildi. Türkiye-Çin ikili iliÅŸkilerinin ele alındığı toplantıda taraflar, bölgesel ve uluslararası konularda da görüş alışveriÅŸinde bulundu.

Toplantı öncesi Hazine ve Maliye Bakanı ÅžimÅŸek ile Çin BaÅŸbakan Yardımcısı Cang Guoçing bir araya geldi. ÅžimÅŸek ve Cang’ın görüşmesi yaklaşık 45 dakika sürdü. Daha sonra heyetler arası görüşmeye geçildi.

Ä°pek Yolu’nun iki yakası

Mehmet ÅžimÅŸek, toplantının açılışında yaptığı konuÅŸmada, Türkiye ve Çin’in, güçlü kültürel ve beÅŸeri baÄŸları, kadim medeniyet geçmiÅŸleriyle tarihi Ä°pek Yolu’nun batı ve doÄŸu yakaları olarak binlerce yıllık etkileÅŸime sahip olduÄŸunu ve bu ortak geçmiÅŸin, ülkeler arasındaki iÅŸbirliÄŸinin saÄŸlam temeller üzerine inÅŸa edilmesine imkan saÄŸladığını söyledi.

Çin’in, zor günlerinde Türkiye’nin yanında yer aldığını, Åžubat 2023’teki büyük deprem felaketinde yardım elini uzatan ilk ülkelerden birinin Çin olduÄŸunu belirten ÅžimÅŸek, Çin’e, gösterdiÄŸi destek ve dayanışma dolayısıyla Türk halkı adına şükranlarını sundu.

ÅžimÅŸek, CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan ile Çin Devlet BaÅŸkanı Åži Cinping’in ortak anlayışları ve vizyonları doÄŸrultusunda ikili iliÅŸkileri, karşılıklı saygı ve halkların ortak menfaatleri doÄŸrultusunda her alanda kararlılıkla ilerlettiklerini, ikincisi gerçekleÅŸtirilen HÄ°K toplantısının, Türkiye ile Çin arasındaki iÅŸbirliÄŸinin artırılmasına ve karşılıklı siyasi güvenin pekiÅŸtirilmesine önemli katkı saÄŸlayacağına inandığını ifade etti.

Çin’in Türkiye’nin Asya’da birinci, dünyada 3. büyük ticaret ortağı olduÄŸuna dikkati çeken ÅžimÅŸek, “Çin’le ticaretimizi güçlendirirken, daha sürdürülebilir ve dengeli bir yapıya kavuÅŸturmayı arzuluyoruz. Bunun, karşılıklı yatırımların artırılması, enerjide iÅŸbirliÄŸi, altyapı yatırımlarının finansmanı, turizm, sivil havacılık ve tarım gibi baÅŸlıklar üzerinden yapılabileceÄŸini düşünüyoruz.” dedi.

Çinli yatırımcıların son dönemde Türkiye’ye artan ilgisini memnuniyetle karşıladıklarını dile getiren ÅžimÅŸek, Türkiye’nin Çin’in KuÅŸak ve Yol GiriÅŸimi’ni desteklediÄŸini belirterek, Türkiye’nin Orta Koridor GiriÅŸimi ile Çin’in KuÅŸak ve Yol GiriÅŸimi’nin uyumlaÅŸtırılmasına yönelik Ortak Çalışma Grubu’nun ilk toplantısının dün Pekin’de yapılmış olmasını önemli bir geliÅŸme olarak gördüklerini söyledi.

Turizm alanında iÅŸbirliÄŸini geliÅŸtirmeyi arzuladıklarını dile getiren ÅžimÅŸek, Çin’den daha fazla turist ağırlamak istediklerini, karşılıklı uçuÅŸların artmasının, iki halk arasında tarihten gelen baÄŸların kuvvetlenmesine katkı saÄŸlayacağını vurguladı.​​​​​​​

“Türkiye’nin uluslararası yatırımlar için doÄŸal bir cazibe merkezi olduÄŸunu düşünüyoruz”

Hazine ve Maliye Bakanı ÅžimÅŸek, Çin ile önümüzdeki dönemde sanayide dönüşüm, yeÅŸil dönüşüm, dijital dönüşüm, ulaÅŸtırma, finans, kültür ve saÄŸlık alanlarında da iÅŸbirliÄŸini güçlendirmeyi önemsediklerini ifade ederek, “Türkiye’nin uluslararası yatırımlar için doÄŸal bir cazibe merkezi olduÄŸunu düşünüyoruz.” dedi.

Türkiye’nin cari dolar kuruyla dünyanın 17., satın alma gücü paritesiyle 11. büyük ekonomisi olduÄŸuna, son 20 yılda reel olarak ortalama yüzde 5,5 büyüdüğüne dikkati çeken ÅžimÅŸek, ÅŸunları kaydetti:

“Avrupa BirliÄŸi (AB) dahil 54 ülkeyle Gümrük BirliÄŸi veya kapsamlı serbest ticaret anlaÅŸmalarımız var. Toplam ihracatımızın yüzde 60’ı korumacılıktan etkilenmiyor. 30 trilyon dolarlık geniÅŸ bir coÄŸrafyayla entegreyiz. Balkanlar, Orta DoÄŸu, Orta Asya ve Kuzey Afrika ülkeleriyle hem yakınız hem de dostuz. Güçlü altyapımız, nitelikli insan kaynağımız, yerli veya yabancı ayrımı yapmaksızın sunduÄŸumuz teÅŸviklerle bize benzer ülkelerden pozitif ayrışıyoruz.”

Terörle mücadele ve güvenlik alanındaki iÅŸbirliÄŸinin Türkiye ile Çin’in ortak gündem maddelerinden biri olduÄŸunu vurgulayan ÅžimÅŸek, “Teröre bedel ödeyen bir ülke olarak Türkiye, terörün her türlüsü ile mücadele etmekte kararlıdır. Çin’in toprak bütünlüğünü ve egemenliÄŸini hedef alan terör faaliyetlerine karşı olduÄŸumuzu belirtmek isterim.” diye konuÅŸtu.

ÅžimÅŸek, Türkiye’nin “Tek Çin” ilkesine de baÄŸlı olduÄŸunu, Türkiye ve Çin arasındaki karşılıklı yarara dayalı iÅŸbirliÄŸinin hız kazanması ve derinleÅŸmesinin; sadece iki ülkenin çıkarına deÄŸil, bölgesel ve küresel barış, refah ile istikrarın saÄŸlanmasına da katkı saÄŸlayacağına inandığını söyledi.

“Türkiye, Çinli turistlerin ilgisini çekiyor”

Çin BaÅŸbakan Yardımcısı Cang Guoçing de Çin ve Türkiye’nin, yükselen piyasalar ve “Küresel Güney”in üyeleri olarak geniÅŸ ortak çıkarlara ve büyük iÅŸbirliÄŸi potansiyeline sahip olduÄŸunu belirtti.

Cang, son yıllarda Çin Devlet BaÅŸkanı Åži Cinping ve Türkiye CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’ın stratejik rehberliÄŸinde Çin-Türkiye iliÅŸkilerinin istikrarlı ÅŸekilde geliÅŸtiÄŸini, her alandaki iÅŸbirliklerinin geniÅŸ bir esneklik ve potansiyel sergilediÄŸini söyledi.

Türkiye ile Çin arasında karşılıklı siyasi güvenin arttığını, HİK mekanizmasının 2015 yılında kurulmasından bu yana iki ülke liderlerinin 10 defa görüştüğünü anlatan Cang, bu güvenin hükümetler düzeyinde her kademede ikili ilişkilere rehberlik ettiğini kaydetti.

Ä°ki ülkenin uluslararası alanda Ä°srail-Filistin çatışması ve Ukrayna krizi dahil birçok konuda aynı görüşleri paylaÅŸtığını ifade eden Cang, “Türkiye ve Çin, uluslararası çok taraflı platformlarda yakın eÅŸ güdüm saÄŸlıyor, küresel eÅŸitliÄŸi ve adaleti birlikte savunuyor.” dedi.

Çin ile Türkiye arasındaki ticari iÅŸbirliÄŸinin hızla geliÅŸtiÄŸini, ticaret hacminin 2023’te 44 milyar doları aÅŸarak 2015 rakamının iki katına çıktığını bildiren Cang, “Tabii kaynaklar, geleneksel enerji ve altyapı gibi alanlarda iÅŸbirliÄŸimiz istikrarlı ÅŸekilde geliÅŸiyor. 5G ağı, biyoloji, tıp, ilaçlar, insansız tren vagonları, yeni enerji gibi alanlarda da iÅŸ birliÄŸimiz artıyor.” diye konuÅŸtu.

Çin ile Türkiye arasında kültürel ve beÅŸeri iÅŸbirliÄŸi, eÄŸitim, sanat ve kültür alanındaki etkileÅŸimin arttığını, turizmin geliÅŸtiÄŸini ifade eden Cang, “Romantik Türkiye, Çinli turistlerin ilgisini çekiyor.” ifadesini kullandı.

Ä°ki ülke liderinin temmuz ayında Åžanghay Ä°ÅŸbirliÄŸi Örgütü’nün (ŞİÖ) Astana Zirvesi’nde yaptığı görüşmede, iÅŸbirliÄŸinin geliÅŸtirilmesi için HÄ°K mekanizmasından etkin ÅŸekilde yararlanılması konusunda mutabakata vardığını hatırlatan Cang, Çin tarafı olarak, ikili iliÅŸkileri etraflı ÅŸekilde ele alarak gelecek yıllardaki odaklarını belirlemeye ve Çin-Türkiye stratejik iÅŸbirliÄŸi iliÅŸkisini yeni bir seviyeye taşımaya hazır olduklarını vurguladı.

Ortak Çalışma Grubu toplantısı da yapıldı

Bu arada, iki ülke heyeti, temaslar kapsamında, dün Orta Koridor GiriÅŸimi ile KuÅŸak ve Yol GiriÅŸimi’nin uyumlaÅŸtırılması konularını istiÅŸare etmek üzere UlaÅŸtırma Bakanlığı’nın koordinasyonunda, farklı bakanlık ve kurumlardan temsilcilerin katılımıyla Ortak Çalışma Grubu toplantısını da gerçekleÅŸtirdi.

“Ä°pek Yolu Ekonomik KuÅŸağı ve 21. Yüzyıl Deniz Ä°pek Yolu ile Orta Koridor GiriÅŸimi’nin UyumlaÅŸtırılmasına Ä°liÅŸkin Mutabakat Muhtırası”, 2015 yılında Antalya’da imzalanmıştı. Böylece mutabakat zaptı çerçevesinde öngörülen Ortak Çalışma Grubu’nun ilk toplantısı da yapılmış oldu.

Toplantıda, iki girişimin uyumlaştırılması, güzergahlar üzerindeki altyapı yatırımlarının yanı sıra hava ve kara yolu bağlantıları, yeşil dönüşüm, enerji ve sanayi alanlarında işbirliğiyle ticari ve ekonomik konular da ele alındı.

Pekin’de 2015’te imzalanan mutabakat zaptıyla kurulan HÄ°K, tarafların iÅŸbirliÄŸinde öncelikli alanları belirlemek, iki ülkenin siyaset, ekonomi, ticaret, enerji, ulaÅŸtırma, güvenlik, kültür, turizm ve diÄŸer alanlardaki iÅŸbirliÄŸini kapsamlı ÅŸekilde deÄŸerlendirmek ve iki ülke arasındaki iletiÅŸimi geliÅŸtirmek gibi görevleri yerine getiriyor.

Kaynak: AA