‘Türkiye ile Kazakistan arasında 1,4 milyar dolarlık 19 sözleÅŸme imzalandı’
12 Kasım 2019Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, Türkiye ile Kazakistan arasında 1,4 milyar dolar tutarında iş hacmi oluşturacak 19 sözleşme imzalandığını açıkladı.
CumhurbaÅŸkanı Yardımcısı Fuat Oktay, CumhurbaÅŸkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde gerçekleÅŸtirilen Türkiye-Kazakistan Hükumetlerarası Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) 11. Dönem Toplantısı Protokolü imza töreninde konuÅŸtu.
Kazakistan ve Türkiye arasındaki baÄŸları güçlendirecek her faaliyetin kendilerini memnun ettiÄŸini dile getiren Oktay, “Biz kendilerine burasının ikinci vatanları olduÄŸunu söyledik. Sadece söylemden ibaret deÄŸil. Biz de Kazakistan’a gittiÄŸimizde de orası bizim ikinci vatanımızdır. Dolayısıyla kendilerini vatanlarında, ikinci vatanlarında ağırlamaktan memnuniyet duyuyoruz.” diye konuÅŸtu.
Oktay, kardeÅŸlik ve akrabalık temlinde inÅŸa edilen iÅŸ birliÄŸinin CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan, Kazakistan’ın Kurucu CumhurbaÅŸkanı Nursultan Nazarbayev ve Kazakistan CumhurbaÅŸkanı Kasım Cömert Tokayev’in liderlik, vizyon ve yakın dostluklarının kendilerine güç verdiÄŸini söyledi.
Orta Asya’daki en büyük ticari ortaklardan birisi olan Kazakistan’la var olan dostluk ve kardeÅŸlik iliÅŸkilerinin ekonomik temellerle saÄŸlamlaÅŸtırma gayesiyle çalışmaların sürdüğünü aktaran Oktay, şöyle devam etti:
“Sayın BaÅŸbakan Askar Mamin ile iki ülke arasındaki ticari ve ekonomik iliÅŸkilerde gelinen son durumu istiÅŸare ederek mevcut iliÅŸkilerimizin daha da geliÅŸtirilebilmesi için alınması gereken önlemlere iliÅŸkin son derece verimli görüşmeler gerçekleÅŸtirdik. Türkiye-Kazakistan ikili ticaretine çok önem veriyor ve bu yönde çalışmalarımızı sürdürüyoruz. 2019’un ilk dokuz ayında dış ticaret hacmimizdeki yukarı yönlü ivmenin devam etmekte olduÄŸunu memnuniyetle müşahede ediyoruz. Kazakistan’la dış ticaret hacmimiz 2018’de yüzde 18,7 artarak 2,9 milyar dolar seviyesine ulaÅŸtı. 2019’un ilk 9 ayında da dış ticaret hacmimizdeki yukarı yönlü ivmenin devam etmekte olduÄŸunu yine memnuniyetle müşahede etmekteyiz. Bu dönemde ülkemizin Kazakistan’a ihracatı yüzde 13,4 artarak 606 milyon dolara, Kazakistan’dan ithalatımız ise yaklaşık yüzde 47 artışla 2,3 milyar dolara yükselmiÅŸtir. Son yıllarda petrol ihtiyaçlarımızın bir kısmı Kazakistan’dan karşılamaktayız. Yatırımlarımızın 3,2 milyar dolar, potansiyelle birlikte 6 milyarın, -bugünkü imzalanan potansiyellerle birlikte- üzerinde olduÄŸunu ifade etmek isterim. Müteahhitlik hizmetlerimizde de yine 493 projeyle yaklaşık 30 milyar dolarlık bir hacimdeyiz.”
Oktay, cumhurbaÅŸkanlarının talimat, vizyon ve hedefleri sayesinde ticaret hacminde 10 milyar dolara ulaÅŸtırmak için kararlılıkla çalışmaya devam edeceklerini ifade ederek, “Ãœlkelerimiz arasındaki çok yönlü ve kapsamlı ticari iliÅŸkileri göz önünde bulundurduÄŸumuzda, mevcut dış ticaret seviyesinin potansiyelin çok uzağında olduÄŸu bir gerçektir. Bu konuda cumhurbaÅŸkanlarımız tarafından belirlenen bu hedefe ne yapıp edip mutlak ÅŸekilde ulaÅŸacağız. Bizlerin görevi cumhurbaÅŸkanlarımızın verdiÄŸi hedefin altını doldurmaktır. Bunu yapacağız. Ä°kili ticaret hacmi kadar önem verdiÄŸimiz bir diÄŸer konu da karşılıklı yatırımların artırılmasıdır. Bugün gerçekleÅŸen iÅŸ forumunda yakından ÅŸahit olduÄŸumuz, iÅŸ insanlarımızın Türkiye ve Kazakistan arasındaki ekonomik ve ticari iliÅŸkileri artırma konusundaki ciddiyet ve azimleri bizleri ziyadesiyle memnun etmiÅŸtir. Ä°ÅŸ insanlarımızın yaÅŸadığı sorunları çeÅŸitli vesilelerle tespit ederek bu konularda nokta atışı çözüm yolları geliÅŸtirmeye çalışıyoruz. BaÅŸbakan ve heyetiyle, biz de kendi heyetimizle beraber. Burada da masanın iki tarafı yok. Türkiye ve Kazakistan heyetleri birbirleriyle görüşmüyor. Tek bir heyet, tek bir yürek ve tek bir gönül vardır. Åžimdi 6 devlet bir devlet diyoruz. O ruhla çalışıyoruz.” deÄŸerlendirmelerinde bulundu.
65 eylem planı hayata geçirilecek
İş forumunda oluşturulan eylem planlarına dikkati çeken Oktay, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bugün gerçekleÅŸtirilen iÅŸ forumunda 13 tanesi ticari nitelikte, 6 tanesi kurumsal iÅŸ birliÄŸi esasında olmak üzere imzalanan toplam 19 anlaÅŸma ile 1,4 milyar dolar tutarında iÅŸ hacmi oluÅŸturacak sözleÅŸmeler imzalanmıştır. Potansiyelle birlikte bu 3 milyar doların üzerindedir. Umuyorum, bugün burada alınan kararlar en kısa sürede uygulamaya geçecektir. Gerek Nur Sultan’da gerek Ankara’da teknik heyetlerimizin gerçekleÅŸtirdiÄŸi müzakereler sonucunda imzaya hazır hale getirilen Türkiye-Kazakistan Hükümetlerarası Karma Ekonomik Komisyonu Onbirinci Dönem Toplantısı Protokolünde, iki ülke arasındaki ticari ve ekonomik iliÅŸkiler bir bütün olarak ele alınmış, ticari ve ileriye yönelik gerçekleÅŸtirilebilecek çalışmalara yer verilmiÅŸtir. KEK Protokolü’nde yer alan hususlar, ikili ticari ve ekonomik iliÅŸkilerimiz için bir yol haritası niteliÄŸindedir. KEK Toplantısı’nda ticaretten yatırıma, ulaÅŸtırmada eÄŸitime, tarımdan kültür alanına kadar geniÅŸ bir yelpazede, ticaret ve yatırım alanında 14, ulaÅŸtırma alanında 6, kültür ve turizm alanında 11, eÄŸitim alanında 5, saÄŸlık alanında 4, sanayi, bilim teknoloji alanında 8, tarım alanında 7, çalışma ve sosyal güvenlik alanında 3, çevre ve ÅŸehircilik alanında 4, bankacılık ve finans alanında 2, gençlik alanında 1 olmak üzere, toplam 65 eylemin hayata geçirilmesini hedefleyen bir eylem planı oluÅŸturduk. Söz konusu eylem planı ile ikili iliÅŸkilerimizde kaydedilen somut geliÅŸmelerin takibini kolaylaÅŸtırmayı ve çözüm odaklı adımlar atabilmeyi hedefliyoruz. Bizler de eylem planının hayata geçirilmesini yakından takip edeceÄŸiz.”
Teknik toplantılar neticesinde alınan kararlara vurgu yapan Oktay, sözlerini şöyle sonlandırdı:
“Kara UlaÅŸtırma Karma Komisyonu’nun iki ülke arasındaki iÅŸ birliÄŸi konularını deÄŸerlendirmek üzere, 2020 Nisan’ında toplanması, Hazar Denizi geçiÅŸi ve Orta Koridor projeleri çerçevesinde iki ülkenin ortak ÅŸirketler ve lojistik merkezleri kurması, tersanecilik alanında iÅŸ birliÄŸi imkanlarının geliÅŸtirilmesi, Bakü-Tiflis–Kars Demiryolu’nun Türkiye ve Kazakistan arasındaki taşımalarda daha etkin bir ÅŸekilde kullanılması amacıyla ortak bir çalışma yapılması, Ä°ki ülke arasındaki ticarette baÅŸta gümrükler alanında iÅŸ birliÄŸi olmak üzere maliyet ve zaman kaybını önleyecek ortak projelerin hızlandırılması, helal akreditasyon, kombine yük taşımacılığı ve yeni sinerji ortak ekonomi programı eylem planı da yarın CumhurbaÅŸkanımızın huzurlarında imzalanacaktır. EÄŸitim alanında 10. Daimi Komisyon Toplantısı’nın en kısa sürede gerçekleÅŸtirilmesi kararlaÅŸtırılmıştır. KEK EÅŸbaÅŸkanı ve Kazakistan BaÅŸbakan Sayın Askar Mamin ve Kazakistan heyetine, ülkemize gerçekleÅŸtirdikleri bu verimli ziyaret sebebiyle bir kez daha teÅŸekkür ediyorum. Türkiye-Kazakistan KEK Onbirinci Dönem Toplantısı Protokolü’nün ülkelerimize, Avrasya’ya ve tüm dostlarımıza hayırlı olmasını diliyor hepinizi sevgi ve saygıyla selamlıyorum.”
Kazakistan Başbakanı Mamin: Ticaret hacmi katlanarak büyüyor
Kazakistan BaÅŸbakanı Askar Mamin ise Türkiye ve Kazakistan’ın birçok konuda karar aldığını belirterek, “Bu toplantı, iki cumhurbaÅŸkanımızın da katılacağı toplantıya, büyük katkı saÄŸlayacaktır. Bizler burada iÅŸ birliÄŸi protokollerini imzaladık ve birçok konuda kararlar aldık. Bizler, bugün maksatlarımıza ulaÅŸmanın mutluluÄŸunu yaşıyoruz.” dedi.
Bu yılın ilk yarısı ile geçen yılın aynı dönemi kıyaslandığında Türkiye ile Kazakistan arasındaki iş birliğinin giderek büyüdüğüne vurgu yapan Mamin, bundan sonra daha da güzel adımlar atılacağına inandığını kaydetti.
Mamin, konuşmasını şöyle tamamladı:
“Türkiye ile Kazakistan arasında ticaret hacmimizin her yıl katlanarak büyüdüğünü görüyoruz. Bizim ÅŸu anda gerçekleÅŸtirmekte olduÄŸumuz toplantı kararlarıyla daha önce alınan kararların gerçekleÅŸtiÄŸini görüyoruz. Türkistan, ruhani baÅŸkentimiz olarak daha çok geliÅŸime ihtiyacı olan bir ÅŸehrimizdir ve bununla ilgili olarak da iÅŸ adamlarımızı burada yatırıma davet etmek istiyoruz. Birçok iÅŸ alanları yatırımcılar için uygun durumda. Türkiye’nin önde gelen iÅŸ adamları, iÅŸ çevreleri bizler için gerekli tüm ÅŸartların saÄŸlandığı 20 anlaÅŸmaya imza attığımıza ÅŸahit oldular. Ä°ki ülke arasındaki iÅŸ birliÄŸi ve ticaret hacmini, stratejik ortaklığımızla bundan sonra da geliÅŸtirerek devam ettirebileceÄŸimizi düşünüyoruz ve buna inanıyorum.”
Basın toplantısı öncesinde Oktay ve Mamin, Türkiye-Kazakistan KEK Onbirinci Dönem Toplantısı Protokolü’nü imzaladı.
Kaynak: AA