Türkiye’nin kültürel mirasını korumak için ABD ile mutabakat zaptı imzalandı
Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy, Türkiye’nin kültürel mirasını korumak için ABD ile imzalanan mutabakat zaptına iliÅŸkin, “Çok büyük maliyetlerle, yıllarca süren hukuk mücadeleleri kısa sürede sonuçlandırılabilecek. Bu en büyük caydırıcılıktır.” dedi.
Türkiye’ye ait arkeolojik ve etnolojik eserlerin kaçakçılığının önlenmesi ve Türkiye’nin kültür mirasının korunmasına katkı saÄŸlanması amacıyla ABD’nin Ankara Büyükelçisi David Satterfield’in katılımıyla Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde iÅŸ birliÄŸi mutabakat zaptı imzalandı.
Ä°mza töreninde konuÅŸan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Türkiye’nin taraf olduÄŸu sözleÅŸmelere uygun olarak, kültür varlığı kaçakçılığıyla mücadele alanında önleyici tedbirler, uluslararası yardımlaÅŸma ve eser iadesi olmak üzere üçlü bir stratejiyle hareket edildiÄŸini söyledi. Ersoy, anlaÅŸmanın iki ülke arasında çok kıymetli bir iÅŸ birliÄŸini tesis ederken, getirdiÄŸi hukuki düzenlemeler açısından da önleyici tedbir, sonuçları bakımından ise eser iadesine zemin oluÅŸturan büyük bir adım olduÄŸunu vurguladı.
Türkiye’nin rakipsiz medeniyet mirası sebebiyle kültür varlıklarına yönelik yasa dışı faaliyetlere karşı en yoÄŸun mücadeleyi veren ülke olduÄŸunu anımsatan Ersoy, mutabakat zaptına iliÅŸkin ÅŸu bilgileri verdi:
“Mutabakat zaptımız, yürürlüğe girdiÄŸi tarihten itibaren ülkemizden yasa dışı yollarla çıkarılarak, ABD’ye götürülen eserlere el konulacak ve Türkiye’ye iadesi saÄŸlanacaktır. ABD kolluk birimlerinin operasyonlarına da hukuki zemin teÅŸkil edecek olan bu önemli belge, aktif sonuçlar getirecektir. Özetle çok büyük maliyetlerle yıllarca süren hukuk mücadeleleri, çok kısa sürede ve düşük maliyetlerle sonuçlandırılabilecek. Bu da elimizdeki en büyük caydırıcılıktır.”
Bakanlık tarafından yapılan müzakereler neticesinde mutabakat zaptının alanındaki en geniÅŸ kapsamlı örneklerden biri olduÄŸunu vurgulayan Ersoy, “1 milyon 200 bin yıl öncesinden baÅŸlayarak, 1923 yılına kadar olan kültür varlıklarını, KurtuluÅŸ Savaşı dönemine ve Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’e ait eÅŸyaları içermektedir. Ayrıca bu anlaÅŸma çerçevesinde karşılıklı sergiler, kültürel aktiviteler ve entelektüel etkileÅŸimi saÄŸlayacak her türlü ortak etkinliÄŸi de gerçekleÅŸtirmeyi hedefliyoruz. Ä°nÅŸallah Türkiye ve Amerika arasında kültürel diplomasinin daha güçlü iÅŸlediÄŸini göreceÄŸiz.” ifadelerini kullandı.
“ABD’nin ortaya koyduÄŸu net tavrı memnuniyetle görüyoruz”
Bu noktada, yakın dönemdeki çalışmalara bakıldığında, ABD’nin ortaya koyduÄŸu net tavrı memnuniyetle gördüklerini dile getiren Ersoy, bu olumlu yaklaşım ve karşılıklı iÅŸ birliÄŸi sayesinde Zeugma Mozaikleri, Lidya dönemine ait mezar stelleri ve son olarak geçen ay Kybele Heykeli’nin Türkiye’ye iade edildiÄŸini söyledi.
Amerikalı uzmanlarca yönetilen, aralarında Gordion, Aphrodisias, Sardis gibi önemli antik kentlerin bulunduÄŸu kazılardaki çalışmalar ile Manisa’daki Kaymakçı YerleÅŸimi kazısında yürütülen belgelendirme ve üç boyutlu kayıt faaliyetlerinin önemine deÄŸinen Ersoy, ÅŸunları kaydetti:
“Kütahya’da Aizonai Antik Kenti’nde gerçekleÅŸtirilen bilimsel faaliyetler kapsamında, Penkalas Çayı Projesi Uygulama Çalışmasında gün yüzüne çıkarılan 651 gümüş sikkenin Anadolu Medeniyetleri Müzemizde sergilenmeye baÅŸlandığının haberini vermek isterim. Roma Cumhuriyet döneminin son yüzyılının bir albümü niteliÄŸinde olan sikkelerin yanında, Augustus dönemine ait olanlar da bulunmuÅŸtur. Bu arkeolojik buluntuları, bilim dünyamıza kazandıran çalışma arkadaÅŸlarımızı kutluyorum.”
KonuÅŸmaların ardından mutabakat zaptını imzalayan Ersoy ve Satterfield, ABD’den iadesi saÄŸlanan Lidya stelleri ile Aizanaoi Antik Kenti kazılarında bulunan Penkalas sikkelerini inceledi.
AnlaÅŸmaya konu eserlerin ABD’ye giriÅŸine izin verilmeyecek
AnlaÅŸmayla Türkiye’ye ait tarihi eserlerin kaçakçılığının önlenmesi amacıyla özel izine tabi durumlar hariç, anlaÅŸmaya konu her türlü arkeolojik ve etnolojik eserin, Amerika BirleÅŸik Devletleri’ne girmesine izin verilmeyecek.
Türkiye’nin kültürel mirasını korumaya yönelik bu anlaÅŸma, Kültür ve Turizm Bakanlığı, DışiÅŸleri Bakanlığı, İçiÅŸleri Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı ile ABD Ankara BüyükelçiliÄŸi ve ABD EÄŸitim ve Kültürel Ä°liÅŸkiler Bürosunun iÅŸ birliÄŸi ve çalışmalarıyla hayata geçecek.
Kaynak: AA