Yerli uydu Göktürk-1 ‘toprakların korunması’ için devreye alınacak

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, coğrafi bilgi sistemlerinde yapılan düzenlemeyle, yerli ve milli Göktürk-1 uydusu görüntülerinin, toprakların korunması ve kullanılması noktasında etkinliğinin en üst noktaya taşınacağını bildirdi.

CumhurbaÅŸkanı Yardımcısı Fuat Oktay, baÅŸkanlık ettiÄŸi Türkiye CoÄŸrafi Bilgi Sistemi Kurulu Toplantısı’nda alınan kurul kararlarına iliÅŸkin, AA muhabirine açıklamada bulundu.

Kurulda alınan kararlara göre, coğrafi verilerin gizlilik derecelerinin, veri kategorilerine uygun şekilde kurumlar tarafından belirlenmesi noktasında Dijital Dönüşüm Ofisi, Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü ve Harita Genel Müdürlüğü tarafından ortak bir çalışma yapılacağını belirten Oktay, kamuda şeffaflık ilkesine uygun olarak hayata geçirilecek veri ile yönetim kapsamında yapılacak çalışmayla enerjiden tarıma ve ormana kadar tüm doğal kaynakların korunması yolunda önemli bir adım atılacağını söyledi.

Oktay, söz konusu çalışma kapsamında kamu tarafından üretilen verilerin büyük bir kısmının “açık veri” statüsünde deÄŸerlendirmeye alınacağına iÅŸaret etti.

Doğal kaynaklar ve tabiat alanları gibi gelecek nesillere miras alanların bir metrekaresinin dahi kamu yararı dışında kullanılmaması için şeffaf bir şekilde herkes tarafından takibinin sağlanmasını ve hep birlikte sahip çıkma politikasının inşa edilmesini istediklerini ifade eden Oktay, ayrıca söz konusu çalışmayla mevcut kaynaklardan en yüksek verimi almak için toprak iyileştirmelerinin de önünün açılacağını kaydetti.

Oktay, yürütülecek hazırlıkların sonucunda devletin kritik tesislerindeki verinin koruma altına alınarak her türlü saldırıya karşı güvenliğinin sağlanacağını vurguladı.

Yerel yönetimlerin coğrafi verileri Ulusal Coğrafi Veri Paylaşım Matrisine eklenecek

Yerel yönetimler kapsamında üretilen coğrafi verilerin de Ulusal Coğrafi Veri Paylaşım Matrisine ekleneceğini dile getiren Oktay, veri paylaşımıyla yerel sorunlara ve ihtiyaçlara anında müdahale etme imkanının sağlanacağını söyledi.

Oktay, “Düzenlemeyle belediye verileri ile bakanlık verileri konuÅŸur hale gelecek. Verilerin analiziyle, belediyelerimiz toprağını nasıl kullanabileceÄŸini ve vatandaşımıza hizmet noktasında neler yapması gerektiÄŸini daha iyi bilecek. Böylece verimli topraklarda yanlış yatırımların da önü kapanmış olacaktır.” dedi.

Veri üreticisi kurumların, Ulusal CoÄŸrafi Veri Paylaşım Matrisi kapsamında “açık veri” sayısının artırılması yönünde de karar alındığını aktaran Oktay, “Böylece açık veriler yaygınlaÅŸacak, vatandaÅŸların da coÄŸrafi verileri kullanımı saÄŸlanarak toprağını ve özelliklerini tanıması temin edilecek. Ayrıca yeni yapılacak yatırımları yönlendirmesi de saÄŸlanacak.” diye konuÅŸtu.

Coğrafi veri erişim, paylaşım ve kullanım kuralları hazırlanacak

Coğrafi verilerin kullanım kurallarının da belirleneceğini ifade eden Oktay, bununla birlikte hangi veriyi kimin kullanacağının tayin edileceğini anlattı.

Oktay, “CoÄŸrafi verilerin kullanım kuralları belirlenecek. Topraklarımıza ait tüm verilerin güvenliÄŸi saÄŸlanarak daha etkin koruma kuralları getirilmiÅŸ olacak.” ifadesini kullandı.

37 yeni veri eklenecek

Mevcut sistemde 600 farklı sektörde üretilen veri grubuna Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, İçiÅŸleri Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığının verilerinden 37’sinin daha ekleneceÄŸini belirten Oktay, söz konusu kararla, veri ile entegre yürütülen karar verme süreçlerinin daha da etkin ve koordineli duruma getirileceÄŸini bildirdi.

“Tüm veriler etkileÅŸim halinde olacak”

Veri üreticisi kurumların, Ulusal CoÄŸrafi Bilgi Platformu’nda paylaşılan, resmi iÅŸlemlerde kullanılabilir olarak belirtilen coÄŸrafi verilerini de güncelleyeceÄŸini aktaran Oktay, bu çalışmayla da ilgili resmi kuruma gitmeden yüzme ve içme suyu kalitesinden solunan havanın kalitesine, orman sınırlarının ve verimli toprakların korunması için verilen mücadeleden sanayi tesislerinin etkin doluluk ve üretim kapasitesi durumlarına kadar tüm verilerin etkileÅŸim halinde olacağını belirtti.

Oktay, böylece bir alanla ilgili değerlendirmenin doğru yapılabileceğini, yanlış bir yatırım kararı verilmesinin önüne geçilebileceğini söyledi.

2022 yılı sonuna kadar veri üreticisi kurumlar tarafından paylaşılan verilerin “resmi iÅŸlemlerde kullanılabilirlik” oranının yüzde 100’e çıkarılacağını bildiren Oktay, “Daha yeÅŸil, daha üretken ve daha eriÅŸilebilir bir Türkiye için tüm veriler sistem üzerinde hem vatandaşımızın eriÅŸimine açık hem de yatırımcıların önünü açacak ÅŸekilde tek bir platformda eriÅŸilebilir ve ulaşılabilir hale getirilecek. Böylece ÅŸehirlerimizin nefes almasını saÄŸlayan doÄŸal kaynaklarımız ile gıda kaynaklarımız vatandaÅŸlarımızla birlikte korunacak, yatırımcılara ise bu doÄŸal kaynaklar dışındaki yatırım için uygun alanlara yönlendirme saÄŸlanacak.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Göktürk-1’in etkinliÄŸi artırılacak

Türkiye’nin uydu görüntüsü ve hava fotoÄŸrafı gibi harita altlıklarının güncellenmesi kapsamında Göktürk-1 uydu görüntülerinin temin edilmesi ve görüntü altlıklarının kamu kurumlarına sunulmasına iliÅŸkin maliyet analizinin tekrar çalışılmasının da kararlaÅŸtırıldığını belirten Oktay, “Bu çalışma, yerli ve milli Göktürk-1 uydu görüntülerinin topraklarımızı koruma ve kullanma noktasında etkinliÄŸini en üst noktaya taşımış olacak. Ayrıca, koruma altında olan mera, yayla, orman gibi verimli arazilerimiz ile tabiatımızı koruma noktasında yasal olmayan faaliyetlere karşı anında müdahale için sürekli ve anlık izleme imkanı getirilecek.” ifadesine yer verdi.

Ulusal Coğrafi Bilgi Platformu, e-devlet altyapısı ile entegre edilecek

Ulusal CoÄŸrafi Bilgi Platformunun, Dijital Türkiye Platformuna entegre edilmesi, verilere eriÅŸimin herkes tarafından ve tek bir noktadan bütüncül bir yaklaşımla sergilenmesi ile sistemin iÅŸletme modeline, maliyetine ve yönetimine iliÅŸkin Strateji ve Bütçe BaÅŸkanlığı, Dijital Dönüşüm Ofisi, CoÄŸrafi Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü ve Türksat AÅž tarafından çalışma yapılacağını bildiren Oktay, Ulusal CoÄŸrafi Bilgi Platformu’nun, e-devlet altyapısı ile entegre edilmesiyle vatandaÅŸların e-devlet ÅŸifresi ile mülkünün tüm bilgilerine, toprağını nasıl kullanabileceÄŸine iliÅŸkin verilere eriÅŸebileceÄŸini söyledi.

Türkiye Coğrafi Bilgi Ekonomisi Raporu hazırlanacak

Oktay, coÄŸrafi bilgi ekonomisi sektörünün dünyada 440 milyar dolarlık bir hacme sahip olduÄŸunu belirterek, “Hollanda’da yapılan bir çalışmaya göre sadece Hollanda’da 1,5 milyar avro civarında bir ekonomiye sahip olan sektörle ilgili ülkemiz için CoÄŸrafi Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü tarafından Türkiye CoÄŸrafi Bilgi Ekonomisi Raporu hazırlanacak.” dedi.

Veri endüstrisinde, Türkiye’deki coÄŸrafi bilgi sistemleri ile ilgili ekonomik yapıyı ortaya koyacak raporun yıl sonuna kadar hazırlanacağını kaydeden Oktay, böylelikle sektördeki yatırım alanları ve fırsatların ortaya çıkarılacağına iÅŸaret etti.

Fuat Oktay, veri üreticisi kurumların Ulusal CoÄŸrafi Bilgi Platformu ile paylaÅŸtıkları tüm verilerini 2022’nin sonuna kadar veri içerik standartlarına uygun olarak hazırlayacağını, bunların da indirilebilir ve analiz edilebilir ÅŸekilde olacağını bildirdi.

Kamu kurumlarına ait coğrafi verilerin ücretli veya ücretsiz paylaşım kurallarının yurtdışı kurum, kuruluş, üniversite, ajans ve şirketler ile Coğrafi Bilgi Sistemleri koordinasyonunda yapılacak çalışmalarla veri sahibi kurumlar tarafından belirleneceğini ifade eden Oktay, şunları kaydetti:

“Ãœlkemizin jeoloji, ulaşım, adres gibi tüm coÄŸrafi verilerinin özel sektör tarafından izinsiz olarak yurtdışı ÅŸirket ve kurumlara satışı veya uluslararası kuruluÅŸlar ile paylaşımının izlenmesi ve takibi için Uluslararası Veri Paylaşım Komisyonu oluÅŸturuldu. Uluslararası alanda veri güvenliÄŸimize iliÅŸkin somut adımlardan biri daha atılmıştır. Böylece sadece kiÅŸisel deÄŸil, konuma dayalı üretilen ve çeÅŸitli kaynaklarla toplanan verilerimiz de güvence altına alınmış olacaktır. GeleceÄŸimizi korumak adına atılan en önemli adımlardan biri olan ve dünya ülkelerinde tartışma konusu haline gelen, kiÅŸinin ve mülkünün mahremiyetine dokunan izinsiz veya lisanssız veri toplama ve paylaÅŸma döneminin ülkemizde sonuna gelinmiÅŸtir. Çalışma ile vatandaÅŸlarımızın firmalarca e-ticaret sitelerinde veya web ortamında toplanan verilerinin analiz edilmesi ve barındırılması da izin-lisans sürecine dahil edilmiÅŸ ve e-ticaret daha güvenli hale getirilmiÅŸ olacaktır.”

Kaynak: AA