Türkiye’nin elektrik sisteminde ‘temiz’ dönüşümün sosyoekonomik getirisi maliyetinden 3 kat fazla

Türkiye’nin elektrik sisteminde temiz dönüşüm için yılda 12,3 milyar dolar yatırım yapılması gerekirken, buna karşılık istihdamdan dış ticaret açığına kadar çeÅŸitli alanlarda bu yatırımın 3 katı getiri saÄŸlanabileceÄŸi hesaplandı.

SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi tarafından hazırlanan “Türkiye’de Elektrik Sistemi Dönüşümünün Sosyoekonomik Etkileri” raporunda, Türkiye’de 2030’a kadar elektrik üretiminde yenilenebilir enerjinin payının yüzde 50’ye çıkarılmasının teknik ve ekonomik açıdan mümkün olduÄŸu belirtildi.

Mevcut politikaların devamının baz senaryo, SHURA’nın geliÅŸtirdiÄŸi hızlandırılmış dönüşümün ise dönüşüm senaryosu olarak adlandırıldığı rapora göre, dönüşüm senaryosu uygulandığında 2030’da gayri safi yurt içi hasıla reel olarak yüzde 12,8 artacak. Bu seviye, baz senaryoya oranla yüzde 1’lik artışa karşılık geliyor.

Dönüşüm senaryosunda 2030’da yüzde 30’u rüzgar ve güneÅŸ olmak üzere elektrik üretiminin yüzde 55’i yenilenebilir enerji kaynaklarından saÄŸlanabiliyor.

Bu senaryo uygulandığında, yenilenebilir enerji ve enerji verimliliÄŸi Türkiye’nin dış ticaret dengesi üzerinde ciddi etki gösterirken, sanayi ihracatının artması ve ithalatın düşmesiyle dış ticaret dengesinde yıllık 10 milyar dolar pozitif etki oluÅŸturabiliyor.

Elektrik üretiminde fosil yakıt kullanımının yol açtığı sağlık ve çevre maliyetleri yıllık 2,5 milyar dolardan 1,1 milyar dolara indirilebilirken, karbon emisyonlarının azalmasının 1,3 milyar dolar fayda sağlayabileceği hesaplanıyor.

Türkiye, enerji verimliliÄŸi ve yenilenebilir enerji kullanımıyla 2030’da sadece ithal yakıt maliyetinde yıllık 1 milyar tasarruf saÄŸlayabiliyor.

Yenilenebilir enerjiyle 500 bin ek istihdam

Rapora göre, Türkiye’nin elektrik sisteminde temiz dönüşüm için yılda 12,3 milyar dolar yatırım yapılması gerekiyor, buna karşılık istihdamdan dış ticaret açığına kadar çeÅŸitli alanlarda bu yatırımın 3 katı getiri elde edilebileceÄŸi öngörülüyor.

Yenilenebilir enerji yatırımlarının her iki senaryoda da 500 binden fazla yeni iş olanağı yaratması beklenirken, dönüşüm senaryosunda 43 bin yeni iş imkanı sağlanacağı tahmin ediliyor.

SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi Yönlendirme Komitesi BaÅŸkanı Selahattin Hakman, rapora iliÅŸkin deÄŸerlendirmesinde, enerji dönüşümünün saÄŸlık, çevre ve ücret gelirleri açısından olumlu sonuçlar ortaya koyduÄŸunu belirterek, “Türkiye’nin dönüşümün faydalarından ve uluslararası finansmandan yararlanabilmek için enerji dönüşüm yolculuÄŸuna devam etmesi elzem. 2030-2050 arasında iklim hedefleriyle aynı doÄŸrultuda, geniÅŸ perspektifli ve uzun vadeli bir plan gerekiyor. Böylesi bir planla iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi ile küresel mücadeleye katkıda bulunulurken, aynı zamanda ekonomik kalkınma saÄŸlanabilir.” ifadelerini kullandı.

TEPAV Program Direktörü Güven Sak da YeÅŸil Mutabakat’ın yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sonrası iktisadi toparlanma programlarının odak noktasına dönüştüğüne dikkati çekerek, ÅŸunları kaydetti:

“Paris Ä°klim AnlaÅŸması hedeflerine doÄŸru ilerlerken, yeÅŸil-dijital dönüşümün önemli bileÅŸenlerinden biri de çok doÄŸal olarak elektrik sistemi olacak. Hidrokarbonlara dayalı elektrik üretim altyapısında ne tür deÄŸiÅŸikliklere ihtiyaç olduÄŸu tartışılırken, olumlu etkilerin yanında olumsuzları da dikkate almak ve adil bir geçiÅŸ sürecini tasarlamak son derece önemli.”

Kaynak: AA